Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Υπηρεσίες αποκατάστασης: Αναζητώντας τον (νέο) σχεδιαστικό ρεαλισμό...

Αν σας αρέσει αυτή η ανάρτηση, διαδώστε την.

Οι αφόρητα πιεστικές δημοσιονομικές συνθήκες και η παντελής αδυναμία να καλυφθεί το λειτουργικό κόστος του Εθνικού Κέντρου Αποκατάστασης (ΕΚΑ) που αποτελεί το στρατηγικό σημείο αναφοράς των υπηρεσιών αποκατάστασης στην χώρα μας, μοιάζουν να απειλούν τον ρόλο και χαρακτήρα του ΕΚΑ με ... ανεπανόρθωτες βλάβες. Η δημοσιονομική δυσκολία των καιρών αντιμετωπίζεται κυβερνητικά με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, ήτοι διά της μεθόδου της αναβλητικότητας που διαρκώς προσθέτει “αδιέξοδα στα αδιέξοδα” καθιστώντας εύλογο τον ισχυρισμό περί συνειδητής απαξίωσης ή κατάρρευσης του Κέντρου. Σε εποχές δηλητηριώδους κυριαρχίας των ισχυρισμών όπως είναι η τρέχουσα νεοελληνική, η ανωτέρω συνταγή (της αναβλητικότητας) είναι η χειρότερη δυνατή, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από σωρεία φοβικών αποφάσεων ταγμένων να αναιρεθούν από την πραγματικότητα σε χρόνο (πρακτικά) μηδέν. Μέσω αυτής της συνταγής οι ισχυρισμοί μετασχηματίζονται σε βεβαιότητες, περιορίζοντας ασφυκτικά τις πιθανότητες για ρεαλιστικές – βιώσιμες λύσεις, προϊόντα ορθολογικού σχεδιασμού. Διότι σε θέματα όπως αυτό του (ρόλου και χαρακτήρα του) ΕΚΑ, ο ορθολογικός σχεδιασμός και οι λύσεις προϋποθέτουν στοιχειωδώς αξιόπιστο κοινωνικό συμβόλαιο.

Ας καταγράψουμε την σημερινή “αδιέξοδη” κατάσταση του Κέντρου όπως αυτή αποτυπώνεται σε ανοιχτή επιστολή της Εθνικής Ομοσπονδίας Κινητικά Αναπήρων (ΕΟΚΑ) προς τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά. Περιεκτικά: Τελειώνει ο Απρίλιος του 2013, αισίως φτάνουμε στο Πάσχα, και ακόμα δεν έχει εγκριθεί ο προϋπολογισμός του ΕΚΑ για το 2012. Αποτέλεσμα: Λειτουργική ασφυξία. Πειστήριο: Σύμφωνα με την Εκθεση αποτελεσμάτων ελέγχου της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων για το Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης αλλά και την επείγουσα επιστολή του τμήματος διαχείρισης-αποθήκης τροφίμων με θέμα “Σοβαρές ελλείψεις στο διαιτολόγιο ασθενών” διαπιστώνεται η αδυναμία του ΕΚΑ να σιτίσει ακόμα και με βασικά είδη διατροφής τους περιθαλπόμενους του!

Ας παρακολουθήσουμε και τα κρίσιμα “στιγμιότυπα” που προηγούνται της τωρινής ακραίας αδυναμίας (μας τα προβάλλει η επιστολή της ΕΟΚΑ) και διασχίζουν την τελευταία τριετία: Το πάλαι ποτέ Εθνικό Ίδρυμα Αποκατάστασης Αναπήρων (Ε.Ι.Α.Α), με τις διατάξεις του άρθρου 8, παρ. 17, του ν. 3868/2010, μετονομάστηκε σε Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης (ΕΚΑ) και μετατράπηκε από Μονάδα Κοινωνικής Φροντίδας σε νοσοκομείο του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Με το δεύτερο εδάφιο της ιδίας παραγράφου δόθηκε εξουσιοδότηση για την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος μετά από πρόταση των Υπουργών Υγείας, Εσωτερικών, Οικονομικών και Εργασίας, για τη ρύθμιση των αναγκαίων οργανωτικών θεμάτων και ζητημάτωνπροσωπικού. Τον Ιούλιο του έτους 2011, ο τότε Υπουργός Υγείας κ. Αν. Λοβέρδος, προτού εκδοθεί το προαναφερθέν Προεδρικό Διάταγμα και ολοκληρωθεί η διαδικασία μετάβασης του ΕΚΑ. από το σύστημα Κοινωνικής Φροντίδας στο Ε.Σ.Υ. προχώρησε με την απόφασή Υ4α/οικ. 84627/ΦΕΚ1681ΤΒ΄/28-7-2011 στη διασύνδεση του με το Γενικό Νοσοκομεία Αθηνών ΓΝΑ ¨ΚΑΤ¨. Αυτή η διασύνδεση (του ΕΚΑ με το ΓΝΑ΄΄ΚΑΤ΄΄) παραμένει μέχρι σήμερα μη συμβατή δεδομένου ότι το οργανόγραμμα λειτουργίας του ΕΚΑ εξακολουθεί να είναι οργανόγραμμα οργανισμού πρόνοιας, έχοντας ως νομοτελειακό αποτέλεσμα την μη έγκριση του προϋπολογισμού για το έτος 2012 και όλα τα ακραία συμπτώματα που προαναφέρθηκαν. Επικουρικά: Εδώ και έναν (τουλάχιστον) χρόνο, “δίνουν και παίρνουν” οι δεσμεύσεις των αρμοδίων τουΥπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την κατάθεση τροπολογίας στην βουλή μέσω της οποίας θα τροποποιηθεί η παρ. 17 του άρθρου 8 του ν. 3868/10 και θα δοθεί η δυνατότητα έκδοσης του οργανισμού λειτουργίας του Ε.Κ.Α. με κοινή υπουργική απόφαση και όχι με Π.Δ. Οι δεσμεύσεις όμως εξακολουθούν πεισματικά ανεκπλήρωτες τροφοδοτώντας την δηλητηριώδη καχυποψία για ... εσκεμμένη καταστροφή του μοναδικού στρατηγικού χαρακτήρα δημόσιου Κέντρου Αποκατάστασης της χώρας.

Η νεοελληνική πολιτική παθογένεια των ανέξοδων δεσμεύσεων που είναι ταγμένες στην επόμενη στροφή του χρόνου να διαψευστούν είναι καταστροφική. Είναι από μόνη της ικανή να καταστρέψει το ΕΚΑ μιάς και νομιμοποιεί τους κοινωνικούς εταίρους να ... διαγνώσκουν πονηρά σενάρια (π.χ. εξυπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων και άλλα συναφή) και/ή να ασκούνται σε πόλεμο χαρακωμάτων αξιώνοντας εφ’ όλης της ύλης όσα “δικαιωματικά” τους ανήκουν την ίδια στιγμή που “το ταμείο είναι μείον”. Με μιά κουβέντα, η παθογένεια των ανέξοδων δεσμεύσεων καταστρέφει τις πιθανότητες ρεαλιστικών συναινετικών λύσεων με αξιολόγηση και αξιοποίηση των πραγματικών δυνατοτήτων, διότι εξωθεί τους (φυσικούς) κοινωνικούς εταίρους στα χαρακώματα. Με περίσσειο δε θράσος κατόπιν (η διατύπωση ενέχει τον χαρακτήρα πρόβλεψης) τους χρεώνει έλλειψη ρεαλισμού και γνώσης των δεδομένων, παραγνωρίζοντας προκλητικά τον δικό της (εξωθητικό) ρόλο σε αυτό...

Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα; Στην πραγματικότητα, οι κυβερνώντες αντιμετωπίζουν με φόβο στα όρια του πανικού το ακραίο δημοσιονομικό πρόβλημα. Οι προτεραιότητες τους είναι μονοδιάστατες, εξαντλούνται στην κάλυψη των άμεσων δημοσιονομικών στόχων πάση θυσία, οποιαδήποτε διαχείριση θέματος παραπέμπει σε σχεδιασμό νέας πολιτικής παραπέμπεται στα υπόψη. Σε ότι αφορά το συγκεκριμένο πρόβλημα του ΕΚΑ, κερδίζουν τυπικά χρόνο επί της ουσίας χάνοντας χρόνο. Αποδέχονται στην θεωρία το (φαντασιακό βάσει των σημερινών δυνατοτήτων) περίγραμμα λύσης που διεκδικούν οι αναπηρικοί φορείς, υπονομεύοντας αθέλητα στην πράξη τις δυνατότητες ρεαλιστικών λύσεων που απαιτούν εμπνευσμένο επανασχεδιασμό. Εξυπηρετούνται από την σχεδιαστική ανεπάρκεια και τα ελλείμματα ρεαλισμού που χαρακτηρίζουν τα διεκδικούμενα – προτεινόμενα, ώστε να προσπεράσουν καθεαυτό το πρόβλημα και την ανάγκη σχεδιασμού νέων πολιτικών για την διαχείρισή του. Οχι επειδή δεν θέλουν λύσεις, όχι επειδή θέλουν να υπηρετήσουν ... άνομα ιδιωτικά συμφέροντα, αλλά επειδή απλώς δεν τους ενδιαφέρει. Και δεν τους ενδιαφέρει επειδή απλώς αγνοούν ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλες ρεαλιστικές λύσεις – προϊόντα επεξεργασμένου σχεδιασμού, πέραν των φαντασιακών ρητορικού χαρακτήρα διεκδικήσεων (περί άμεσης οργάνωσης ενός δικτύου αποκατάστασης που θα καλύπτει τις ανάγκες για αποκατάσταση των ατόμων με κινητικές αναπηρίες της χώρας) τις οποίες εξωθούνται να υιοθετούν οι διεκδικητές κοινωνικοί εταίροι.

Ακόμα και εάν γίνουν αποδεκτά τα ... θεσμικού χαρακτήρα αιτήματα που αφορούν το ΕΚΑ, δίχως τον απαραίτητο επανασχεδιασμό μιάς εξωστρεφούς διαδικασίας υποστήριξης δικτύου υπηρεσιών αποκατάστασης στην χώρα (που επενδύει στην δημιουργία πόρων και δεν βασίζεται στην επένδυση ανύπαρκτων πόρων) τα πάντα θα καταλήξουν μιά (ακόμα) μαύρη “τρύπα στο νερό”. Λίγος εξουσιαστικός χρόνος (ακόμα) θα έχει κερδηθεί – αναφέρομαι στις τυπικές ζητωκραυγές περί δικαίωσης των διεκδικήσεων των θεσμικών διεκδικητών – πολύ περισσότερος όμως πολιτικός χρόνος θα χει χαθεί για την πραγματική ρεαλιστική διεκδίκηση βιώσιμων δικτύων αποκατάστασης που “πατάνε” σε στέρεο έδαφος. Και ο δεύτερος (πολιτικός) χρόνος είναι πλέον υπερπολύτιμος.

Το κρίσιμο εναπομείναν ερώτημα: Υπάρχουν ρεαλιστικές λύσεις, προϊόντα επεξεργασμένου σχεδιασμού, που μπορούν να υποστηρίξουν βιώσιμο δίκτυο υπηρεσιών αποκατάστασης στην χώρα με στρατηγικό τον ρόλο του ΕΚΑ στη συγκεκριμένη κατεύθυνση; Απάντηση: Βεβαίως και υπάρχουν, κανένα πολιτικό “πρόβλημα” δεν είναι άλυτο όταν τίθεται με τα αληθινά (ρεαλιστικά) δεδομένα του. Αλλωστε, αν δεν υπήρχαν ρεαλιστικές λύσεις ουδέν νόημα θα υπήρχε για να γραφούν όλα τα προηγούμενα, θα ταν παντελώς άχρηστα, ανόητα και κενά περιεχομένου. Επί του περιεχομένου της λύσης και των προδιαγραφών της (αξιόπιστο – συναινετικό κοινωνικό συμβόλαιο, πιλοτική εφαρμογή με σχεδιασμένη εμπλοκή πρωτοπόρων κοινωνικών εταίρων, προοδευτική πολιτική καθοδήγηση και διαρκής στήριξη) ας μας επιτραπεί να αναφερθούμε αναλυτικά λίαν προσεχώς. Στο παρόν κείμενο, ορίσαμε με μάλλον γενικευμένο (ομολογώ) τρόπο την αναγκαιότητά της.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.