Πώς φτιάχνεται ο ντεκαφεϊνέ καφές

Με ποιες μεθόδους αφαιρείται η καφεΐνη από τους κόκκους του καφέ.
Πολλοί άνθρωποι δε μπορούν να φανταστούν ότι θα ξεκινήσουν την ημέρα τους χωρίς να πιουν έστω και μία γουλιά καφέ. Άλλοι δεν αντέχουν καν τη γεύση του ή τις… επιδράσεις του, ενώ όλοι του «αναγνωρίζουν» αναζωογονητικές δράσεις.

Κάποιοι τον προτιμούν ζεστό, άλλοι κρύο, με ζάχαρη ή χωρίς, με γάλα ή χωρίς… και άλλοι με καφεΐνη ή όχι.

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μέθοδοι για να γίνει ένας καφές… ντεκαφεϊνέ, δηλαδή να μην περιέχει καφεΐνη.

Το μειονέκτημα (ή πλεονέκτημα, ανάλογα με τις προτιμήσεις του καθενός) όλων αυτών όμως είναι, ότι κάνουν πιο ήπια τη γεύση του καφέ, μιας και η καφεΐνη είναι η ουσία που του δίνει την πικρή, όξινη γεύση του.

Η γενική διαδικασία αφαίρεσης της καφεΐνης περιλαμβάνει το μούλιασμα των πράσινων κόκκων του καφέ σε καυτό νερό (σε θερμοκρασία 70-100 βαθμούς Κελσίου) και στη συνέχεια τη χρήση κάποιου διαλύτη ή ενεργού άνθρακα για να εξαχθεί/διαλυθεί η καφεΐνη.

Οι διαλύτες που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι μεθυλενοχλωρίδιο ή οξικός αιθυλεστέρας.

Οι πρώτες παρτίδες καφέ χάνουν μεγάλο μέρος της γεύσης τους, όμως καθώς προστίθενται κι άλλες οι επόμενες τη διατηρούν σε μεγαλύτερο βαθμό.

Σε ορισμένες περιπτώσεις οι κόκκοι του καφέ ρίχνονται και πάλι σε διάλυμα νερού, προκειμένου να μπορέσουν τελικά να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή καφέ… ντεκαφεΐνε.

Η μέθοδος αφαίρεσης της καφεΐνης εφευρέθηκε από τον Ludwig Roselius το 1905, σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας todayifoundout.com.

Η μέθοδος που εισήγαγε εκείνος χρησιμοποιούσε βενζόλιο, ένα δυνητικά τοξικό υδρογονάνθρακα, προκειμένου να αφαιρέσει την καφεΐνη από τους μουλιασμένους πράσινους κόκκους του καφέ. Σήμερα, θεωρείται μη ασφαλής και δε χρησιμοποιείται πια.

Σύμφωνα με μία άλλη μέθοδο, οι κόκκοι του καφέ αφήνονται για μιάμιση ώρα σε ατμό, αντί να μουλιάζουν στο νερό και στη συνέχεια ξεπλένονται με διαλύτες (οξικό αιθυλεστέρα ή χλωριούχο μεθυλένιο) για να εξαχθεί η καφεΐνη από αυτούς.

Ο οξικός αιθυλεστέρας είναι ένας εστέρας, που υπάρχει σε φυσική μορφή σε φρούτα και λαχανικά, όπως οι μπανάνες, τα μήλα και ο καφές.

Αφού αποστραγγιστούν οι χημικές ουσίες από τους κόκκους, αυτοί τοποθετούνται και πάλι στον ατμό.

Συνήθως ρίχνουν και αδειάζουν τους διαλύτες αρκετές φορές, μέχρι ο καφές να «αποκαφεϊνοποιηθεί» στο επιθυμητό επίπεδο.

Ένας καφές θεωρείται «φυσικά αποκαφεΐνοποιημένος» όταν ο οξικός αιθυλεστέρας που χρησιμοποιείται προέρχεται από φρούτα και λαχανικά.

Ένα επιπλέον πλεονέκτημα της χρήσης αυτών των διαλυτών στην όλη διαδικασία είναι, ότι είναι γενικά πιο αποτελεσματικά στο να «στοχεύουν» στην καφεΐνη και όχι σε άλλες ουσίες, που δίνουν στον καφέ τη χαρακτηριστική του γεύση.

Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να εξαχθεί το 96-97% της καφεΐνης από τους κόκκους του καφέ.

Μία άλλη μέθοδος, γνωστή ως «Swiss Water Process», χρησιμοποιεί φίλτρα ενεργού άνθρακα.

Ο ενεργός άνθρακας χρησιμοποιείται συνήθως σε συνδυασμό με ένα διαλύτη υδατανθράκων (εξαιρετικά συμπιεσμένο διοξείδιο του άνθρακα), με αποτέλεσμα να απορροφάται μόνο η καφεΐνη.

Σε αυτή τη μέθοδο, σε πρώτη φάση οι πράσινοι κόκκοι του καφέ μουλιάζουν σε ζεστό νερό. Στη συνέχεια η καφεΐνη αφαιρείται με τη χρήση φίλτρων ενεργού άνθρακα και επαναλαμβάνεται και στις επόμενες παρτίδες. Με αυτή τη μέθοδο μπορεί να αφαιρεθεί το 98% της καφεΐνης.

Τέλος, μία ακόμη μέθοδος, γνωστή ως διαδικασία «αποκαφεϊνοποίησης» με ανθρακούχο νερό -παρόμοια με την προτελευταία- αντί να χρησιμοποιεί φίλτρα ενεργού άνθρακα για την απομάκρυνση της καφεΐνης, χρησιμοποιεί ανθρακούχο νερό για να ξεπλένει την καφεΐνη σε μια δεξαμενή. Αυτού του είδους ο διαλύτης αποτελείται από 99,7% από συμπιεσμένο διοξείδιο του άνθρακα και 0,3% νερό.

Επιπλέον ενδιαφέροντα στοιχεία:

• Χρειάζονται πέντε χρόνια για να φτάσει σε σημείο πλήρους ωρίμανσης ένα καφεόδεντρο. Μετά κάθε δέντρο παράγει μισό έως ένα κιλό κόκκους καφέ ανά καλλιεργητική περίοδο.

• Ένα φλιτζάνι με 170 γραμμάρια καφέ περιέχει περίπου 50 με 75 μιλιγκράμ καφεΐνη. Η ποσότητα αυτή ποικίλει ανάλογα με τη μέθοδο προετοιμασίας του καφέ και το είδος του. Όσοι έχουν ευαισθησία στην καφεΐνη μπορούν και με μόλις 10 μιλιγκράμ καφεΐνης να νιώσουν δυσφορία.

• Υπάρχουν 1.200 διαφορετικές χημικές ουσίες στον καφέ, με περισσότερες από τις μισές να του προσδίδουν τη χαρακτηριστική του γεύση.

• Ο ντεκαφεϊνέ καφές εξακολουθεί να περιέχει μικρή ποσότητα καφεΐνης.

• Στις μέρες μας, ο ντεκαφεϊνέ καφές αντιπροσωπεύει περίπου το 12% της συνολικής παγκόσμιας κατανάλωσης καφέ.


Πηγή: http://www.newsbeast.gr