Κλεφτές ματιές στη ζωή του «Μεγάλου Τιμονιέρη» Μάο

Ο στυγνότερος δικτάτορας όλων των εποχών και η αιματοβαμμένη διακυβέρνησή του.
Αδόλφος Χίτλερ, Ιωσήφ Στάλιν, Πολ Ποτ και μια σειρά ακόμα από διαβόητους κακούς της Ιστορίας έριξαν βαριά τη σκιά τους στην οικουμένη, με την ετυμηγορία να είναι κατάφωρα εις βάρος τους.

Ο Μάο Τσε Τουνγκ φαίνεται ωστόσο να αποτελεί εξαίρεση εδώ, αφήνοντας πολλούς να ξύνουν το κεφάλι τους γιατί δεν επιφύλαξε αντίστοιχη θέση η Ιστορία για τον «Μεγάλο Τιμονιέρη», τον φονικότερο μάλιστα δικτάτορα που γνώρισε ποτέ ο πλανήτης!

Η αιματοβαμμένη διακυβέρνησή του από το 1949-1976 οδήγησε στον θάνατο κάπου 50-75 εκατομμύρια ανθρώπους, σηματοδοτώντας την πιο θανάσιμη διακυβέρνηση που δυστύχησε να δει η υφήλιος στα χρονικά της. Αδίστακτος, αδυσώπητος και αμετακίνητος στις θέσεις του, ο Μάο υιοθέτησε τις καταστροφικές πολιτικές του «Μεγάλου Άλματος προς τα Εμπρός» και της «Πολιτιστικής Επανάστασης», προκαλώντας εκτεταμένους λιμούς και θανάτους στα πέρατα της Κίνας.

Το «Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός», που τέθηκε σε εφαρμογή από το 1958-1961, αποπειράθηκε να εκβιομηχανίσει ραγδαία την αχανή χώρα και να επιφέρει πρωτόγνωρους ρυθμούς ανάπτυξης, αν και θα έληγε με καταστροφές και πείνα που θα εξόντωναν εκατομμύρια πολίτες. Μετά ήρθε η «Πολιτιστική Επανάσταση» που έψαχνε να απαλλάξει το εσωτερικό της Κίνας από τους αντιφρονούντες και τους πολιτικούς εχθρούς του καθεστώτος, κάτι που θα επέφερε εκατομμύρια ακόμα εκτελέσεις από το 1966 ως και τον θάνατο του «Τιμονιέρη» το 1976.

Παρά ταύτα, η κληρονομιά του Μάο λογίζεται αμφιλεγόμενη και όχι καταστροφική και το πορτρέτο που σκιαγραφείται για την προσωπικότητά του τον θέλει έναν μπερδεμένο και περίπλοκο οραματιστή που μεταμόρφωσε τελικά την Κίνα προς το καλύτερο, παρά το γεγονός ότι οι τρέχουσες προσλαμβάνουσες τον απεικονίζουν ως ένα απλοϊκό «κτήνος» που νοιαζόταν μόνο για τη μακροημέρευση της εξουσίας του…

Το αγροτόπαιδο που παντρεύτηκε στα 14



Με ταπεινή καταγωγή, ο Μάο Τσε Τουνγκ γεννήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1893 σε μια αγροτική οικογένεια της επαρχίας Χιουνάν. Η μητέρα του ήταν μια καλοκάγαθη βουδίστρια και ο πατέρας του ένας αυστηρών αρχών και δουλευταράς κομφουκιανιστής, ο οποίος παρά τα χρέη του δικού του πατέρα κατάφερε να μετατραπεί σε αυτοδημιούργητο άνθρωπο, δανείζοντας λεφτά και αγοράζοντας γη από ακόμα πιο εξαθλιωμένους χωρικούς. Οι Μάο ήταν μάλιστα η πλουσιότερη οικογένεια της κοινότητας και ζούσαν με άνεση και πολυτέλεια, σε σχέση πάντα με τους γείτονες που μαστίζονταν από ανείπωτη φτώχεια.

Αντίθετα λοιπόν από τους άλλους, οι Μάο μπορούσαν να στείλουν τον γιο τους στο σχολείο και εκείνος τους αντάμειβε με καλούς βαθμούς και δίψα για γνώση. Παρά το κοφτερό του μυαλό, ήταν όμως αγενής και επιθετικός και η άρνησή του να συμμορφώνεται με τους κανόνες θα του φέρει τρεις αποβολές πριν καν συμπληρώσει τα 13 χρόνια ζωής. Στο σχολείο θα ξαναπάει στα 16 του και μάλιστα σε γειτονικό χωριό, αν και τώρα ήταν σαφώς πιο υπάκουος και δεκτικός στα κελεύσματα των δασκάλων του.

Ο Μάο παντρεύτηκε τέσσερις φορές στη ζωή του και ο πρώτος του γάμος έλαβε χώρα πριν κλείσει καλά-καλά τα 14, το 1908. Η νύφη, μια 18χρονη ξαδέρφη του, ήταν κανονισμένο συνοικέσιο μεταξύ των δύο οικογενειών και ο έφηβος δεν την είχε δει ποτέ στη ζωή του. Μόνο χαρούμενος δεν ήταν λοιπόν για την ένωση συμφέροντος. Παρά το νεαρότατο της ηλικίας του, ο Μάο ήταν τόσο αηδιασμένος από τον φτιαχτό γάμο που αρνούνταν να κοιμηθεί στο πλευρό της συζύγου του, καθώς την έβλεπε μεγάλο εμπόδιο στις σπουδές του.

Κι έτσι λίγο μετά τον γάμο και τη μετακόμιση της συζύγου στο πατρικό του σπίτι, εκείνος έφυγε εξοργισμένος από το χωριό και πήγε να μείνει σε έναν ξάδερφό του, κάτι που προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο στην απομονωμένη κοινότητα. Η γυναίκα συνέχισε να ζει στο πατρικό του και πέθανε το 1910 από δυσεντερία, με τον Μάο να μη δείχνει κανένα σημάδι θλίψης. Χρόνια αργότερα εξομολογήθηκε στον αμερικανό δημοσιογράφο Έντγκαρ Σνόου (δεκαετία του 1930) ότι «δεν τη θεωρώ σύζυγό μου»…

Ο Μάο έγραψε το δεύτερο πιο πολυτυπωμένο βιβλίο όλων των εποχών



Παρά το γεγονός ότι η οικουμένη τον γνώρισε ως στυγνό δικτάτορα και εν πολλοίς ψυχοπαθή, ο ίδιος ήταν στο εσωτερικό της Κίνας ένας εγνωσμένης αξίας ποιητής, με το ποιητικό του έργο να βρίσκει μάλιστα τον δρόμο της έκδοσης στη Δύση. Ασχέτως που ο πρώτος βρετανός μεταφραστής του έργου του στα αγγλικά («Το Ταξίδι στη Δύση») είχε σχολιάσει ότι δεν ήταν «τόσο κακό όσο οι πίνακες του Χίτλερ, όχι όμως και τόσο καλό σαν του Τσόρτσιλ»!

Σε τραγική αντίθεση με τις ακραίες πολιτικές του θέσεις, ο Μάο προτιμούσε την κλασική λογοτεχνία και το δικό του συγγραφικό στιλ παρέμενε κλασικό και συμβατικό από κάθε άποψη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε το 1957 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία στον καιρό της, εν μέρει γιατί διδάσκονταν και αποστηθίζονταν στα σχολεία. Στα χρόνια της «Πολιτιστικής Επανάστασης» μάλιστα στίχοι των ποιημάτων του φιγούραραν κυριολεκτικά παντού, αν και κανείς δεν ξέρει αν ήταν αποτέλεσμα κρατικής προπαγάνδας ή αν αντιθέτως ήταν έργο του απλού λαού.

Όσο για το σύγγραμμα που συνέταξε και έγινε στη Δύση γνωστό ως «Κόκκινο Βιβλιαράκι», παραμένει το πιο πολυτυπωμένο βιβλίο της Ιστορίας πίσω μόνο από τη Βίβλο! Το βιβλίο τσέπης με το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα τυπώθηκε αρχικά το 1964 για να γίνει το ιερό κείμενο της «Πολιτιστικής Επανάστασης», τόσο ιερό που όποιος το κατέστρεφε ή το χλεύαζε βρισκόταν αμέσως πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Στρατιώτες, απλοί πολίτες, μέχρι και αναλφάβητοι χωρικοί, όλοι ήταν υποχρεωμένοι να το μελετήσουν και να αποστηθίσουν μεγάλα αποσπάσματά του.

Από το 1966-1971, περισσότερο από 1 δισ. αντίτυπά του τυπώθηκαν και διανεμήθηκαν επισήμως, κι αν συνυπολογίσουμε τις πειρατικές εκδόσεις του, τότε ο αριθμός είναι σαφώς μεγαλύτερος. Αλλά και τις μεταφράσεις του σε άλλες γλώσσες και την παγκόσμια τελικά κυκλοφορία του, κάτι που μετέτρεψε το «Κόκκινο Βιβλιαράκι» σε Βίβλο των μαοϊστών σε Δύση και Ανατολή.

Αν και μετά τον θάνατο του Μάο και τις αναφορές για τις θηριωδίες του «Τιμονιέρη», το κινεζικό καθεστώς απέσυρε από την κυκλοφορία περισσότερα από 100 εκατ. αντίτυπα του βιβλίου που πυροδότησε την Πολιτική Επανάσταση και εγκαινίασε μια πρωτόγνωρη περίοδο βίας…

Επέτρεπε την κριτική στο καθεστώς του και μετά στρεφόταν εναντίον των επικριτών του



Ήταν τον Φεβρουάριο του 1957 όταν ο Μάο διακήρυξε το περίφημο σύνθημά του «Αφήστε εκατό λουλούδια να ανθίσουν, εκατό σχολές σκέψης να συναγωνιστούν», εγκαινιάζοντας έτσι μια εποχή σχετικής ελευθερίας των ανθρώπων του πνεύματος να κριτικάρουν τα κακώς κείμενα του καθεστώτος του. Ο «Τιμονιέρης» δεν επέτρεπε φυσικά τη διατύπωση κριτικών στην κυβέρνησή του χωρίς ταυτόχρονη παρουσία αντιπροτάσεων και εκεί ακριβώς εντοπίζεται η αλλαγή πλεύσης που θα οδηγούσε στη διαβόητη «Πολιτιστική Επανάστασή» του.

Οι σχολές σκέψεις, επιφυλακτικές στην αρχή για την ελευθερία του λόγου που εκχωρούσε ο Μάο, άρχισαν να εκφράζουν δημόσια τις αντιρρήσεις στη διακυβέρνησή του και το ραγδαίο μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα. Μέχρι το καλοκαίρι, εκατομμύρια γράμματα παραπόνων κατέκλυσαν τη σχετική κριτική υπηρεσία που άκουγε τον πόνο των πολιτών, όταν και αποφάσισε ο Μάο ότι το πράγμα δεν πήγαινε άλλο. Τα «δηλητηριώδη ζιζάνια» απειλούσαν το όραμά του και μέχρι την επόμενη χρονιά, 550.000 άνθρωποι είχαν συλληφθεί για την ανοιχτή κριτική τους στη μαοϊκή εξουσία.

Κι έτσι τα «Εκατό Λουλούδια» του που καλλιεργούσαν υποτίθεται την ελευθερία του λόγου μετατράπηκαν σε άνθη του κακού και της καταπίεσης: ο Μάο ισχυρίστηκε αργότερα ότι όλα έγιναν για να «βγουν τα φίδια από τις φωλιές τους» και πλέον κάθε επικριτής αντιμετώπιζε εξορία σε στρατόπεδα εργασίας ή εκτέλεση.

Ο ακριβής αριθμός των ανθρώπων που εξόντωσε ο Μάο μέσω των γενικευμένων διώξεών του παραμένει αντικείμενο διαμάχης, αν και για την πηγή του μίσους του για τους ανθρώπους του πνεύματος φαίνεται να υπάρχει συναίνεση.

Σύμφωνα με τους βιογράφους του, η απέχθεια του «Μεγάλου Τιμονιέρη» για τους διανοούμενους φαίνεται να έλκει την καταγωγή της από τα χρόνια που δούλευε ως βιβλιοθηκάριος στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Πεκίνου (1919). Εκεί προσπάθησε να συνάψει σχέσεις με καθηγητές και ακαδημαϊκούς, αυτοί όμως τον αγνοούσαν επιδεικτικά λόγω της κατώτερης θέσης του αλλά και της ταπεινής καταγωγής του…

Ήταν ο Μάο διεστραμμένος;



Ήταν το 1994 όταν ο προσωπικός γιατρός του Μάο από το 1955-1976 κυκλοφόρησε το σύγγραμμά του «Η προσωπική ζωή του Μάο», ένα ογκώδες βιβλίο 663 σελίδων που έγινε αμέσως αμφιλεγόμενο. Ο γιατρός κατέγραφε εξαντλητικά τις συναντήσεις του με τον «Τιμονιέρη», τις κρατούσε όμως κρυφές υπό τον φόβο της Πολιτιστικής Επανάστασης. Και βέβαια αποφάσισε να το εκδώσει μόνο όταν μετακόμισε στις ΗΠΑ το 1988, καθώς το πόνημα αποκάλυπτε πολλές και ιδιαίτερες πτυχές της προσωπικότητας του κινέζου ηγέτη.

Το βιβλίο απαγορεύτηκε αμέσως στην Κίνα, καθώς τα λεγόμενα του γιατρού ήταν συγκλονιστικά. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του, ο Μάο δεν έκανε ποτέ μπάνιο, αλλά ούτε βούρτσιζε τα δόντια του ή έπλενε τα χέρια του. Αν και το κερασάκι στην τούρτα των αποκαλύψεων δεν ήταν άλλο από την αχαλίνωτη και διεστραμμένη σεξουαλική ζωή του Μάο. Κατά τον γιατρό πάντα, ο ηγέτης σταμάτησε να πλαγιάζει με την τέταρτη και τελευταία σύζυγό του στη δεκαετία του 1960, προτιμώντας τώρα νεαρά και ανήλικα κορίτσια. Ήταν τέτοια η δίψα του για σεξ που καμιά δεν ξέφευγε από τα χέρια του «Τιμονιέρη», ο οποίος διασκέδαζε τώρα οργανώνοντας γυμνά μπαλέτα μέσα στην πολυαγαπημένη του πισίνα.

Ο ίδιος κόλλησε κάποια στιγμή ένα αφροδίσιο νόσημα, αν και αυτό δεν τον εμπόδισε να το μεταφέρει σε εκατοντάδες κορίτσια, για τα οποία έγινε παράσημο τιμής: «Η αρρώστια», γράφει ο γιατρός Λι, «που κολλούσαν από τον Μάο ήταν μετάλλιο τιμής, πραγματική μαρτυρία για τις στενές τους σχέσεις με τον ηγέτη». Όσο για τον ίδιο, δεν μετάνιωνε ποτέ για τον πόνο που προκαλούσε σε αθώα κοριτσάκια…

Ήταν φεμινιστής



Παρά το γεγονός ότι φερόταν βάναυσα στις συζύγους και τις αμέτρητες ερωμένες του, ο Μάο θεωρούσε τον εαυτό του πιονέρο των γυναικείων δικαιωμάτων. Και εν μέρει είχε δίκιο, καθώς παρά το κοινότυπο των διακηρύξεών του με βάση τα σημερινά δεδομένα, στην εποχή του ήταν πράγματι προοδευτικές. Το ήξερε εξάλλου καλά από τη δική του εμπειρία με τον κανονισμένο γάμο και το παραδοσιακό έθιμο του συνοικεσίου, κάτι που θέλησε να σταματήσει αρχικά με την πένα του, συντάσσοντας αρκετά παθιασμένα δοκίμια κατά του θεσμού από το 1919-20.

Όπως και άλλοι κινέζοι κομμουνιστές της εποχής, ο Μάο ήθελε ίσα δικαιώματα για γυναίκες και άντρες και επιχειρηματολογούσε υπέρ του δικαιώματος της γυναίκας στο διαζύγιο, την εκπαίδευση αλλά και την κληρονομιά της πατρικής περιουσίας. Κι έτσι όταν εγκαθίδρυσε το καθεστώς του, ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ήταν να μεταρρυθμίσει το οικογενειακό Δίκαιο (1950), ποινικοποιώντας πια το συνοικέσιο αλλά και τον γάμο με γυναίκα κάτω των 18 ετών (στους άντρες η ηλικία ήταν τα 20 χρόνια). Στις σαρωτικές αλλαγές που υιοθέτησε, οι γυναίκες είχαν τώρα τη δυνατότητα να χωρίζουν, να ξαναπαντρεύονται και να αποκτούν περιουσία αλλά και γη. Το καθεστώς του υποσχόταν στη γυναίκα «ίσα δικαιώματα με τον άντρα σε όλες τις σφαίρες της δημόσιας ζωής, στην πολιτική, οικονομική, πολιτιστική, κοινωνική και οικογενειακή ζωή». Βέβαια, παρά το γεγονός ότι η θέση της γυναίκας βελτιώθηκε και ο ρόλος της αναβαθμίστηκε, η παραδοσιακά κατώτερη κοινωνικά θέση της διατηρήθηκε και πολλές στέναξαν στα χρόνια του Μάο…

Βελτίωσε άρδην τη ζωή του λαού του



Παρά το γεγονός ότι διεκδίκησε τις ζωές εκατομμυρίων Κινέζων, ο Μάο Τσε Τουνγκ άλλαξε δραστικά το πρόσωπο της χώρας καλυτερεύοντας τελικά τη ζωή του μέσου πολίτη. Όταν ανήλθε στην εξουσία το 1949, ο μέσος όρος ζωής ήταν τα 36 χρόνια, την ίδια ώρα που ο βίος του φτωχού ήταν δύσκολος στην πόλη και ακόμα δυσκολότερος στο ύπαιθρο. Η ιατρική περίθαλψη ήταν πρακτικά αδύνατη για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και εδώ ακριβώς στόχευσε η «κόκκινη» διακυβέρνηση του Μάο. Με τις εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις του στην Υγεία, τόσο σε υποδομές όσο και προγράμματα, ο δείκτης παιδικής θνησιμότητας έπεσε και ο μέσος όρος ζωής κυμαινόταν στα 64 χρόνια μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Και βέβαια στον ίδιο και τις πολιτικές του οφείλεται ο μαζικός αλφαβητισμός των Κινέζων, αλλάζοντας έτσι τον παραδοσιακό αποκλεισμό των λαϊκών στρωμάτων της χώρας από τη γραφή και την ανάγνωση. Το 1949, από τα 540 εκατομμύρια Κινέζους, εγγράμματοι ήταν μόλις το 20% των ενήλικων αντρών, ενώ χάρη στα σχολεία που έφτιαξε ο Μάο και την απλοποίηση του γραπτού συστήματος, ο δείκτης αλφαβητισμού εκτοξεύτηκε στο 66% το 1979. Ο Μάο παραμένει αγαπητός στον λαό και σε κάποιες επαρχίες απολαμβάνει καθεστώς θεότητας…


Πηγή: http://www.newsbeast.gr