Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου: Μάθε και προφυλάξου

Οι μισοί άνθρωποι θα διαγνωστούν με κάποια μορφή καρκίνου κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ένα στα δύο παιδιά που γεννιούνται σήμερα, θα εμφανίσει καρκίνο έως το τέλος της ζωής του. Αυτό είναι το -μάλλον ζοφερό- συμπέρασμα μιας νέας βρετανικής επιστημονικής έρευνας, που αναθεωρεί προς τα πάνω την προηγούμενη εκτίμηση ότι καρκίνο θα πάθει τουλάχιστον ένας στους τρεις ανθρώπους.

Αν και η μελέτη αφορά τη Βρετανία, είναι ενδεικτική για το πόσο εξαπλωμένος -και δύσκολος αντίπαλος- είναι πλέον ο καρκίνος σε όλο τον κόσμο. Από την άλλη, όμως, οι άνθρωποι τείνουν να εξοικειωθούν περισσότερο μαζί του, ενώ το ενθαρρυντικό είναι ότι μολονότι τόσοι άνθρωποι θα εμφανίσουν τη νόσο, πολλοί τελικά δεν θα πεθάνουν από αυτήν, αλλά από άλλα αίτια.

Καθώς αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής διεθνώς και με δεδομένο ότι ο καρκίνος είναι κυρίως μια ασθένεια της τρίτης ηλικίας (πάνω από το 60% των περιστατικών αφορά άτομα άνω των 65 ετών), αυξάνεται διαχρονικά το ποσοστό των ανθρώπων που θα εμφανίσουν τη νόσο.

Από την άλλη, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι διαχρονικά αυξάνονται επίσης τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών, οπότε σιγά-σιγά ο καρκίνος -τουλάχιστον μερικές μορφές του- τείνει να εξελιχθεί σε μια χρόνια πάθηση, όχι κατ' ανάγκη θανατηφόρα. Σχεδόν οι μισοί καρκινοπαθείς ζουν πλέον για πάνω από δέκα χρόνια.

Η ανακάλυψη νέων φαρμάκων και οι σωστές αλλαγές στον τρόπο ζωής (διακοπή καπνίσματος, σωματική άσκηση, έλεγχος βάρους, υγιεινή διατροφή, ψυχική χαλάρωση κ.α.) βοηθούν σε αυτό.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή Πίτερ Σασιένι του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό περιοδικό για θέματα καρκίνου "British Journal of Cancer", σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο, εκτιμούν ότι ο κίνδυνος διαφέρει ανάμεσα στα δύο φύλα: σχεδόν το 54% των ανδρών θα εμφανίσουν καρκίνο έναντι 48% των γυναικών.

Η μείωση των θανάτων από καρδιά και λοιμώξεις «βοηθάει», ώστε οι άνθρωποι να ζουν περισσότερα χρόνια και έτσι να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο. Σύμφωνα με τον Πίτερ Σασιένι, οι κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής ενός ανθρώπου μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου κατά 30% έως 50%.

Και στο μέλλον, αναμένεται ότι οι καρκίνοι του προστάτη και του μαστού θα παραμείνουν οι συχνότερες μορφές της νόσου για τους άνδρες και για τις γυναίκες αντίστοιχα. Διαχρονική αύξηση παρουσιάζουν οι γαστρεντερικοί καρκίνοι, του στόματος και του λαιμού.

Η Υπηρεσία για την Έρευνα του Καρκίνου του ΟΗΕ, υπολογίζει πως μέχρι το 2030 οι θάνατοι από τις διάφορες μορφές της νόσου θα ανέλθουν στα 21,6 εκατομμύρια ετησίως (14 εκατ., ήταν το 2012). Η Μάργκαρετ Τσαν, γενική διευθύντρια του ΠΟΥ υποστηρίζει ότι θα πληγούν κυρίως οι κάτοικοι των αναπτυσσόμενων χωρών. Σε περίπου ανάλογη κατεύθυνση κινούνται και οι εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας: μέχρι το 2035 οι θάνατοι θα ανέλθουν σε 24 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Τι σημαίνει αυτό; Ένας στους πέντε άνδρες και μία στις έξι γυναίκες θα ασθενήσει από καρκίνο πριν φτάσει στην ηλικία των 75 ετών. Και ένας στους οκτώ άνδρες και μία στις 12 γυναίκες θα πεθάνει εξαιτίας της νόσου. Ειδικά για την Ευρώπη, παρατηρείται μία μικρή αύξηση στους θανάτους των γυναικών από καρκίνο (+6,6%) έναντι των ανδρών (+6%) (έκθεση Eurostat).

Οι ειδικοί της American Cancer Society επισημαίνουν πως οι μορφές καρκίνου που επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες είναι: του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του πνεύμονα, του τραχήλου της μήτρας, του δέρματος και των ωοθηκών. Τι άλλο λένε; Ότι: «Όσο περισσότερο γνωρίζουμε για τις ασθένειες αυτές, όσο περισσότερο ενδιαφερόμαστε για την πρόληψη τους, τόσο περισσότερο μπορούμε να σώσουμε τη ζωή μας».
Ευτυχώς που στον αντίποδα των δυσοίωνων προβλέψεων, τρέχει η ιατροφαρμακευτική έρευνα! Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες ειδήσεις ξεπηδούν από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα που αφορούν σε αποκαλύψεις που βάζουν φρένο στην ασθένεια, την αντιμετώπιση και τη θνησιμότητα από καρκίνο, δημιουργώντας αισιοδοξία.

Πρόληψη και μόνον πρόληψη!

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, χειρουργός και Διευθυντής Κλινικής Μαστού του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Ευάγγελος Φιλόπουλος, είναι ένας επιστήμονας με εξαιρετική εμπειρία. Παρ' όλα αυτά δε νομίζω ότι πολλές από εμάς θα θέλαμε να τον... συναντήσουμε. Όμως, είναι ένας σημαντικός επιστήμονας και αξίζει να τον προσέχουμε κάθε φορά που μιλά : «Ακόμα και για τις γυναίκες υψηλού κινδύνου, θα πρέπει να μη ξεχνάμε το γεγονός ότι παρ' όλη την μεγάλη συχνότητα εμφάνισης της νόσου, υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία για την ακόμα πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της, αφού με βάση τα υπάρχοντα επιδημιολογικά στοιχεία προκύπτει ότι συνεχώς επιμηκύνεται και βελτιώνεται η επιβίωση όσων γυναικών έχουν προσβληθεί από αυτήν». Και που οφείλεται αυτό, σύμφωνα με τον γιατρό; Ναι μεν στις νέες θεραπευτικές μεθόδους. Πολύ περισσότερο, όμως, στο γεγονός ότι «ολοένα και πιο συχνά η νόσος ανακαλύπτεται στα αρχικά στάδια ανάπτυξης της, χάρις στην αυξημένη επαγρύπνηση των γυναικών με τακτικότερη συμμετοχή σε προληπτικούς ελέγχους».

Σε αυτό το σημείο συμφωνεί σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα. Οι ειδικοί του ερευνητικού κέντρου Cancer Research στη Βρετανία υποστηρίζουν ότι «ο καρκίνος προβλέπεται». Γιατί; Θα το μεταφέρω απλά: «Διότι αυτή η νόσος δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνον από το τι υπάρχει γραμμένο στα γονίδια μας ή στην "κακή" μας τύχη. Μέσα από την επιστημονική έρευνα γνωρίζουμε ότι ο κίνδυνος εκδήλωσης της νόσου εξαρτάται από τον συνδυασμό γονιδίων και τρόπου ζωής».

Θέλετε να μπούμε σε ένα σώμα που αρχίζει να νοσεί; Από το μικροσκόπιο οι ειδικοί αρχίζουν να παρατηρούν βλάβη στο DNA. Πως προκλήθηκε αυτή η βλάβη; Από διάφορους παράγοντες: υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, κακές καθημερινές συνήθειες, χημικά κτλ. Οσο περισσότερο το σώμα αδιαφορεί για όλα αυτά, τόσο περισσότερο πολλαπλασιάζεται η βλάβη, εξαπλώνεται στα κύτταρα και στο τέλος τίθεται εκτός ελέγχου.

Επίθεση στον καρκίνο μέσω πρόληψης!

Όπως προκύπτει από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο 2011-2015, του υπουργείου Υγείας, τα μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι:
-η περιοδική γυναικολογική εξέταση των γυναικών σε συνδυασμό με Test Pap οδηγούν σε μείωση κατά 70% της θνησιμότητας από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. σ.σ., μόνον το 25-30% των Ελληνίδων υποβάλλονται σε έλεγχο.
-ο μαστογραφικός έλεγχος μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα λόγω καρκίνου του μαστού έως και 35%. σ.σ., μόλις το 40-50% των γυναικών ελέγχεται.

Πολύτιμο χρόνο χάνουν καρκινοπαθείς στη χώρα, αναμένοντας να ξεκινήσουν ακτινοθεραπεία, την ώρα που αλγεινός κανόνας έχουν καταστεί οι ουρές και η ταλαιπωρία για την εκτέλεση των συνταγών.

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου σήμερα και η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία (ΕΑΕ) εφιστά την προσοχή στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο ο κλάδος της ογκολογίας, όσο και οι ασθενείς στην πρόσβαση στη θεραπεία τους.

Σύμφωνα με το Διευθυντή της Α’ Ογκολογικής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας» και Αντιπρόεδρο της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας Αλέξανδρο Αρδαβάνη «το σύστημα υγείας της χώρας μας δείχνει να καταρρέει». Αιτίες, μεταξύ άλλων, οι επιδεινούμενες υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση.

Στην Ελλάδα υπάρχουν τέσσερα δημόσια ογκολογικά νοσοκομεία (τρία στην Αττική και ένα στη Θεσσαλονίκη) και ογκολογικά τμήματα σε όλα τα Πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Αλλά, η κατανομή παραμένει προβληματική λόγω εμποδίων στις υποδομές και τη στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό.

Ειδικότερα, αγκάθια αποτελούν η ρευστότητα στην πρόσβαση στα νέα φάρμακα μοριακής στόχευσης και σε καινοτόμες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους, αλλά και τρόπος επιβολής της χρήσης των γενοσήμων, που δημιούργησε καχυποψία στους πολίτες.

Κυρίως, όμως, οι περιορισμοί στη συνταγογράφηση, αλλά και η δυσκολία στην εκτέλεση των συνταγών εντείνουν την απίστευτη ταλαιπωρία των ασθενών. Σύμφωνα με τον κ. Αρδαβάνη, οι ογκολογικοί ασθενείς σχηματίζουν ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ ή αναγκάζονται να μεταβαίνουν από νοσοκομείου σε νοσοκομείο σε φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ για να προμηθευτούν τη θεραπεία τους. Την ίδια ώρα, αισχρή χαρακτηρίζεται η πολιτική χορήγησης οπιοειδών, που εντείνει την ταλαιπωρία των ασθενών, ενώ δραματική είναι η υστέρηση του Ψυχοκοινωνικού τομέα.

Παράλληλα, η ακτινοθεραπεία στα δημόσια νοσοκομεία ταυτίζεται με πολύμηνες αναμονές, που για κάποιους ογκολογικούς ασθενείς αποτελεί απώλεια πολύτιμου χρόνου στη μάχη κατά του καρκίνου.

Σύμφωνα με το Συντ. Δ/ντη του Ακτινοθεραπευτικού Κέντρου του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» και προέδρου της Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Γ. Πισσάκα, σχεδόν οι μισοί από τους ογκολογικούς ασθενείς μπορούν να ιαθούν. Ωστόσο, για ένα σημαντικό κομμάτι της θεραπείας τους, ανεπαρκής είναι ο αριθμός των διαθέσιμων μηχανημάτων στα δημόσια νοσοκομεία.

«Η ακτινοθεραπεία στον πόλεμο κατά του καρκίνου δεν είναι στο σύνολό της μία ακριβή θεραπεία. Όμως στην Ελλάδα του 2015 εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται από το Ελληνικό Δημόσιο με πλήρη αδιαφορία και απαξίωση», αναφέρει ο κ. Πισσάκας. «Με βάση τα διεθνή δεδομένα η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει περίπου 60 μηχανήματα και όμως έχει 37 από τα οποία μόνο 24 είναι στον δημόσιο τομέα. Αυτό κάνει και εξαιρετικά σαφές γιατί οι λίστες αναμονής φτάνουν έως και τους 4 μήνες», προσθέτει.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, ο Δ/ντής Κλινικής Μαστού και Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας Χ.Τ. στο Νοσ. « Ο Άγιος Σάββας» και πρόεδρος της ΕΑΕ, Ε. Φιλόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας σημειώνει πως «ο καρκίνος δεν μόνο ιατρικό πρόβλημα, αλλά σε μεγάλο ποσοστό οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες και όχι στα χαλασμένα μας γονίδια».

Με σύνθημα: "ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΜΑΣ”, η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία πραγματοποιεί μία σειρά εκδηλώσεων σε πολλές περιοχές της χώρας με στόχο την ενημέρωση και συστράτευση όλων.

Σήμερα περισσότεροι από 8,2 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από καρκίνο, εκ των οποίων τα 4 εκατομμύρια είναι πρόωροι θάνατοι ατόμων ηλικίας μεταξύ 30 και 69 ετών.

Στην Ευρώπη το 2012 διαγνώστηκαν 3,45 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνων

(χωρίς τους καρκίνους δέρματος) και έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο 1,75 εκ. ασθενείς. Ο καρκίνος του μαστού ( 464.000), ο καρκίνος του παχέος εντέρου( 447.000), του προστάτη (417.000) και των πνευμόνων (410.000) ήταν οι συχνότερες μορφές καρκίνων και αντιπροσωπεύουν τους μισούς από τους καρκίνους που εμφανίζονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Οι συχνότεροι θάνατοι είναι από καρκίνους του πνεύμονα ( 353.000), παχ. εντέρου (215.000), μαστού (131.000) και στομάχου (107.000) .

Στις χώρες της Ε.Ε διαγνώστηκαν περίπου 2,6 εκατομμύρια νέα κρούσματα καρκίνου και 1,26 εκ θάνατοι.

Στη χώρα μας, περίπου 40 χιλιάδες νέα περιστατικά καταγράφονται ετησίως, ενώ στην Ευρώπη των 28 η Ελλάδα έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων από καρκίνο πνεύμονα (25%) και λιγότερους θανάτους από καρκίνο παχέως εντέρου, προστάτη και μαστού. Ο καρκίνος είναι υπεύθυνος για το 37,6% των θανάτων σε άτομα άνω των 65 ετών.

«Είναι ανάγκη να δημιουργηθούν οργανωμένα προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης για όλους τους συμπολίτες μας και να στηριχθούν οι ανάλογες πρωτοβουλίες φορέων της κοινωνίας των πολιτών. Παράδειγμα το μεγάλο έργο που πραγματοποιεί η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία τα τελευταία 10 χρόνια για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, έχοντας πραγματοποιήσει δωρεάν μαστογραφικούς ελέγχους σε περισσότερες από 56.000 γυναίκες, τις περισσότερες με τις κινητές μονάδες της που έχουν επισκεφθεί 210 περιοχές σ΄ όλη τη χώρα. Με βάση τα στοιχεία τις τελευταίας 5ετίας 600 περιπτώσεις είχαν ύποπτα ευρήματα που έχρηζαν πρόσθετου ελέγχου και βιοψίας» επεσήμανε ο κ. Φιλόπουλος.

Στις νέες θεραπείες αναφέρθηκε ο Δ/ντής Σπουδών της Ελληνικής Ακαδημίας Ογκολογίας Ε.Ο.Π.Ε και Δ/ντης της Β’ Ογκολογικής- Παθολογικής Κλινικής του « Άγ. Σάββας»Ο, Χρ. Πανόπουλος. «Οι νέες αποτελεσματικές θεραπείες έχουν υψηλό κόστος, το οποίο συνεχώς αυξάνεται λόγω και της αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου διεθνώς, που όπως υπολογίζεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας θα φθάσουν τα 3.200.000 στην Ε.Ε. το 2030. Το κόστος αυτό μπορεί να γίνει δυσβάσταχτο για τις οικονομίες των κρατών. Μπορούμε, όμως, να αξιολογήσουμε το κόστος της ανθρώπινης ζωής; Προκειμένου επομένως να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά ο καρκίνος θα πρέπει να δώσουμε κατ’ αρχήν ιδιαίτερο βάρος στην πρόληψη, στην έρευνα και στην λελογισμένη χρήση0 των νέων θεραπειών, ώστε να περιορίζεται η σπατάλη και η άσκοπη κατανάλωση. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι στην Ελλάδα της κρίσης, υπάρχει πρόσβαση στις πανάκριβες αυτές θεραπείες, φυσικά με την επιβαλλόμενη αυστηρή αιτιολόγησή τους», σημείωσε.

«Η ανακούφιση από τον πόνο και η παρηγορητική φροντίδα αποτελεί αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα», τόνισε η Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗΣΥΑ), Α. Βαδαλούκα και προσέθεσε πως η «4η Φεβρουαρίου μας δίνει την ευκαιρία να ανοίξουμε έναν ουσιαστικό διάλογο με την κοινωνία και τους κρατικούς φορείς για τη θεσμοθέτηση όλων των αναγκαίων δομών που θα προσφέρουν στον Έλληνα ασθενή ποιότητα ζωής και αξιοπρέπεια στο θάνατο».


Πηγή: http://www.boro.gr