Μήπως μεγαλώνετε “κακομαθημένα” παιδιά;

Η αδυναμία σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο συνιστά μια ξεχωριστή σχέση που το διακρίνει από τους άλλους. Η αδυναμία εκφράζεται με μια ειδική μεταχείριση και με την παροχή ιδιαίτερης φροντίδας. Οι λόγοι που ένας γονιός έλκεται από κάποιο παιδί ιδιαίτερα και το ξεχωρίζει από τα άλλα αφορούν ασυνείδητες εμπλοκές που εν έχει επιτύχει να επιλύσει στην προσωπική του ζωή. Η επιλογή μπορεί να έχει να κάνει με την εξυπνάδα. Με την ομοιότητα με κάποιο συγγενικό ή άλλο πρόσωπο. Με προσωπικές ταυτίσεις. Με κάποιο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας.

Πώς επηρεάζει η αδυναμία την εξέλιξη του παιδιού μας;

Τα στοιχεία που οδηγούν στην αίσθηση αδυναμίας ποικίλουν αλλά η εμπλοκή είναι πάντα παρούσα καθώς περιέχει ταυτίσεις που απαγορεύουν την διαφοροποίηση του παιδιού.

Η αδυναμία κατανοείται ως μια ιδιαίτερη προστασία ώστε το παιδί να διευκολυνθεί να μην έρθει σε επαφή με τα δύσκολα. Πρόκειται για μια καλοπροαίρετη αλλά μυωπική θεώρηση που δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος της βλάβης που προκαλεί στο αντικείμενο της αγάπης. Η στάση αυτή είναι οφθαλμοφανώς αντιληπτή από τους τρίτους αλλά δύσκολα αναστρέψιμη.

Ο γονιός για δικούς του ασυνείδητους λόγους μεγαλώνει το παιδί του κατά τρόπο που να μη δυσκολευτεί με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται όταν είναι ανήλικος.

Πότε ο γονιός γίνεται υπερπροστατευτικός;

Μια πιο προσεκτική μελέτη αποδεικνύει ότι ο γονιός που υπερπροστατεύει είναι ο ίδιος που δυσκολεύεται σε αντίστοιχες καταστάσεις και επομένως προστατεύει ένα δικό του ανασφαλές στοιχείο. Ο γονιός που συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο είναι πεπεισμένος πιο ισορροπημένη ισοδυναμεί με συναισθηματική εγκατάλειψη του παιδιού του.

Στην προσπάθειά μου να εξηγήσω σε κάποιους γονείς την αναγκαιότητα να αναπτύξει το παιδί τις δεξιότητες, ώστε να αντιπαρέρχεται μόνο του από μικρό τις δύσκολες καταστάσεις τους παραθέτω το παράδειγμα του εμβολιασμού.

Τους ρωτώ αν έκαναν εμβόλια στα παιδιά τους από τη βρεφική ηλικία, οι γονείς απαντούν βεβαίως ναι. Στη συνέχεια τους ρωτώ ποια στοιχεία περιέχει το εμβόλιο. Με κοιτούν με βεβαιότητα και απαντούν: Αντισώματα! Άνθρωποι με καλή μόρφωση, παρασυρμένοι από το συναίσθημά τους, ξεχνούν τη στοιχειώδη γνώση ότι τα εμβόλια περιέχουν εξασθενημένα μικρόβια. Οι γονείς οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι σημαντικός στόχος είναι η ανάπτυξη ενός ικανού ψυχικού ανοσοποιητικού συστήματος.

Την ίδια ώρα που κάποιοι γονείς παιδιών με σωματική ή νοητική αναπηρία τα ασκούν ασταμάτητα ώστε να αναπτύξουν τις όποιες ικανότητές τους και να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στη ζωή κάποιοι άλλοι υπερπροστατεύουν ένα υγιές παιδί με αποτέλεσμα να το μεταλλάσσουν σε ένα τραγικά ανάπηρο άτομο.

Το παιδί τελικά πληρώνει την αδυναμία των γονιών του προς αυτό με το να αδυνατεί να σχετισθεί ισότιμα με συμμαθητές , φίλους και αδέρφια.

Αυτή η αδυναμία επεκτείνεται αργότερα στη σχέση με τον σύντροφο ή τους συναδέλφους. Τελικά, μη μπορώντας να κατανοήσει τη δική του ανεπάρκεια, κατηγορεί όλους τους άλλους ότι δήθεν τον αδικούν.

Είναι εκπληκτικά εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο κάποιος που έχει βιώσει αυτή τη χαριστική στάση τη θεωρεί ως δεδομένη και αυτονόητη. Θεωρεί ότι όλοι θα πρέπει να του συμπεριφέρονται όπως η μαμά και να του χαρίζονται. Επομένως, απαιτεί την ίδια χαριστική συμπεριφορά από όσους σχετίζονται μαζί του. Διαφορετικά νιώθει ριγμένος αδικημένος και αγανακτισμένος με τους άλλους που δεν καταλαβαίνουν.

H στάση αυτή είναι ένα μαρτύριο για τα αδέρφια τους. Αφενός μεν υπέστησαν τη στέρηση και την αδικία από τους γονείς τους στο παρελθόν αφετέρου θα πρέπει να ανέχονται τις απαιτήσεις των αδερφών τους όταν οι γονείς δε θα είναι στη ζωή. Τότε ωθούνται είτε στην επανάληψη της γονικής στάσης με το να βρίσκονται στη διαρκή υπηρεσία του αδερφού τους είτε στη διακοπή της ανυπόφορης αδελφικής σχέσης.

Οι εκφράσεις καλομαθημένο και κακομαθημένο παιδί αντιστοιχούν ακριβώς στο ίδιο περιεχόμενο αλλά σε διαφορετική χρονική περίοδο.

Το παιδί της γονικής αδυναμίας είναι αυτός που τελικά θα πάρει τα περισσότερα στην κληρονομιά αλλά επίσης θα πάρει τα περισσότερα στην κληρονομιά αλλά επίσης αυτός που θα έχει εφοδιαστεί με τις λιγότερες δεξιότητες για να μπορεί να διαχειριστεί τη ζωή του. Του έχουν κλέψει τα παιδικά του χρόνια. Έχει μάθει να υπάρχει στο περιβάλλον του προστατευμένου θερμοκηπίου. Όταν έρχεται κάποια στιγμή που εκείνοι που του προσέφεραν παύουν να υφίστανται νιώθει ανίκανος να αντεπεξέλθει στις νέες καταστάσεις.

Η υπαρξιακή προσέγγιση που καταγράφει την ανθρώπινη πορεία στο βάθος του χρόνου σημειώνει ότι τραγικά χαμένος δεν είναι αυτός που οι γονείς και η ζωή δεν του χαρίστηκαν στο ξεκίνημά του αλλά το αντίθετο.

Στη διάρκεια της ψυχοθεραπείας με μια αντιστροφή της συνήθους αντίληψης φανερώνεται ότι ο δήθεν ευνοημένος έχει ουσιαστικά αδικηθεί. Αντίθετα, ο αδικημένος από τους γονείς αν ο ίδιος δεν αδικήσει τον εαυτό του με το να επιτρέψει το παράσιτο του παραπόνου να του στερήσει τη ζωή, θα είναι ο ικανός για το όμορφο αλλά απαιτητικό παιχνίδι της ζωής.

Πηγή: http://boro.gr