Είναι η κατάθλιψη ασθένεια κληρονομική;

Eρωτήσεις και οι απαντήσεις τους σχετικά με την κατάθλιψη από την επιστημονική ομάδα το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας.

Υπάρχει περίπτωση να υποφέρω και από άλλη ασθένεια ταυτόχρονα (μαζί) με την κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη συνοδεύεται συχνά από άγχος (υπερβολική ανησυχία, νευρικότητα, ταχυκαρδία κ.λ.π.) και σωματικά ενοχλήματα (κεφαλαλγίες, μυϊκοί πόνοι κ.λ.π.).

Κάποιες φορές τα ενοχλήματα είναι τόσο δυσάρεστα, ώστε αυτά είναι που οδηγούν αρχικά τον πάσχοντα στο γιατρό, ο οποίος αργότερα εντοπίζει την κατάθλιψη.

Οι ασθένειες που συνυπάρχουν συχνότερα με την κατάθλιψη είναι: η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, η Κοινωνική Αγχώδης Διαταραχή (Κοινωνική Φοβία), η Διαταραχή Πανικού, η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, η Διαταραχή μετά από Τραυματικό Στρες, η εξάρτηση από ουσίες και ο αλκοολισμός. Όταν συνυπάρχουν διαφορετικές νοσολογικές οντότητες, η θεραπευτική παρέμβαση ασκείται με ιδιαίτερη προσοχή.

Ευτυχώς, σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα θεραπευτικά μέσα που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά και την κατάθλιψη και τις άλλες ασθένειες που τυχόν συνυπάρχουν με αυτήν.

Μπορεί να μεταδώσω την κατάθλιψη στα παιδιά μου;

Από επιδημιολογικές έρευνες έχει καταδειχθεί ότι ο κίνδυνος νόσησης για τους συγγενείς των ασθενών από κατάθλιψη είναι μεγαλύτερος από αυτόν του γενικού πληθυσμού. Ακόμα, όμως, και οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι (οι δίδυμοι που μοιάζουν μεταξύ τους) δεν εμφανίζουν τον ίδιο κίνδυνο νόσησης.

Σήμερα πιστεύεται ότι αυτό που κληρονομείται είναι μια ευπάθεια, μία προδιάθεση για την πρόκληση της νόσου, η οποία θα εκδηλωθεί εάν επιδράσουν και τραυματικά γεγονότα ζωής - ψυχοπιεστικά.

Μετά από πόσο καιρό θα αισθανθώ καλύτερα;

Σε γενικές γραμμές, αρχικά βελτιώνονται οι διαταραχές του ύπνου και της όρεξης. Μετά υφίεται το άγχος, επανέρχεται η σωματική ευεξία και η ενεργητικότητα. Τελευταία, μετά από τρεις τέσσερις εβδομάδες συνήθως, βελτιώνεται το καταθλιπτικό συναίσθημα.

Αν μετά από τρεις - τέσσερις εβδομάδες δεν εμφανιστεί το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα, ο γιατρός σας μπορεί να αυξήσει τη δόση του φαρμάκου, να προσθέσει ένα άλλο ή να το αντικαταστήσει με ένα διαφορετικό. Σε περισσότερους από το 80% των ασθενών με κατάθλιψη η συμπτωματολογία υποχωρεί πλήρως με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Τα αντικαταθλιπτικά έχουν παρενέργειες;

Έχουν ενοχλητικές αλλά ποτέ επικίνδυνες και απειλητικές για τη ζωή και την υγεία παρενέργειες. Οι πιο συνηθισμένες είναι η ξηροστομία, η δυσκοιλιότητα και η υπνηλία. Η ξηροστομία μπορεί να καταπολεμηθεί πίνοντας νερό ή χρησιμοποιώντας καραμέλες μέντας χωρίς θερμίδες . Η δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζεται αν προστεθούν στο διαιτολόγιο τροφές με πλούσιο άπεπτο υπόλειμμα και η υπνηλία αντιμετωπίζεται όταν η φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται λίγο πριν τη βραδινή κατάκλιση. Μετά από λίγο καιρό ο οργανισμός προσαρμόζεται σ' αυτές τις παρενέργειες.

Τα νεότερα, δε, αντικαταθλιπτικά ουσιαστικώς στερούνται παρενεργειών, διότι η ναυτία και η κεφαλαλγία που μερικές φορές προκαλούν, είναι ήπιες και καλά ανεκτές από τους ασθενείς.

Τι έχω κάνει λάθος και αρρώστησα από κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη δεν εμφανίζεται σε κάποιον επειδή έχει κάνει κάτι λάθος. Όπως και σε οποιαδήποτε άλλη σωματική ασθένεια στην αιτιολογία της συμμετέχουν και βιολογικοί παράγοντες.

Έχει αποδειχθεί ότι στην κατάθλιψη, διαταράσσεται η ισορροπία κάποιων βιοχημικών ουσιών στον εγκέφαλο και ότι τα αντικαθλιπτικά φάρμακα δρουν αποκαθιστώντας αυτή την ισορροπία που έχει διαταραχθεί.

Αν δεν συμμετείχαν στην αιτιολογία της κατάθλιψης βιολογικοί συντελεστές, τα αντικαταθλιπτικά δεν θα ασκούσαν καμία επίδραση στους ασθενείς, όπως και δεν ασκούν στους υγιείς, δηλαδή τα αντικαταθλιπτικά δεν κάνουν «ευτυχισμένο» έναν άνθρωπο που δεν έχει κατάθλιψη.

Δεν μπορώ να φτάσω σε οργασμό τώρα που κάνω θεραπεία με αντικαταθλιπτικά. Μπορώ να διακόψω την φαρμακευτική αγωγή τα Σαββατοκύριακα για να βελτιωθεί η σεξουαλική μου λειτουργία;

Ορισμένοι γιατροί συνιστούν να διακόπτεται η φαρμακευτική αγωγή τα Σαββατοκύριακα.

Η πρακτική αυτή, όμως, εμπεριέχει κινδύνους, διότι υπάρχουν ενδείξεις ότι μειώνεται η αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής παρέμβασης ή υπονομεύεται η συμμόρφωση του ασθενούς.

Το καλύτερο θα ήταν, η αντικατάσταση του αντικαταθλιπτικού με ένα άλλο ή η χορήγηση κάποιων φαρμάκων που βελτιώνουν τη σεξουαλική λειτουργία.

Τα αντικαταθλιπτικά είναι ίδια με τα τονωτικά χάπια;

Όχι, με τίποτα. Τα τονωτικά μπορεί να μεταγγίσουν σφρίγος, να αυξήσουν τη ζωντάνια και την ενεργητικότητα σε όλους τους ανθρώπους είτε έχουν κατάθλιψη είτε όχι. Τα τονωτικά χάπια μπορεί να αποβούν επικίνδυνα για τη ζωή ή την υγεία και δεν χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης.

Τα αντικαταθλιπτικά, επίσης, δεν προσφέρουν τίποτα σ' έναν υγιή άνθρωπο, αλλά θεραπεύουν την κατάθλιψη, αποκαθιστώντας την ισορροπία κάποιων βιοχημικών ουσιών του εγκεφάλου που έχει διαταραχθεί.

Θα ξαναπάθω κατάθλιψη;

Η πιθανότητα επανεμφάνισης της κατάθλιψης εξαρτάται από τον αριθμό των προηγούμενων επεισοδίων.

Για τα άτομα που βιώνουν το πρώτο τους επεισόδιο, οι πιθανότητες να ξανανοσήσουν είναι 50%. Για κάποιον που είχε δυο επεισόδια στο παρελθόν, οι πιθανότητες να εμφανιστεί και τρίτο είναι 70% και μετά το τρίτο επεισόδιο ο κίνδυνος να επανεμφανιστεί η νόσος φτάνει το 90%.

Ο κίνδυνος αυξάνει όταν υπάρχει στην οικογένεια μέλος που πάσχει από κατάθλιψη, όταν συνυπάρχουν χρόνια ιατρικά προβλήματα, πρώιμες τραυματικές εμπειρίες ή ιστορικό κακοποίησης, δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή εμφάνιση της νόσου είτε σε μικρή ηλικία (πριν τα 15) είτε σε μεγάλη (μετά τα 60).

Όταν η συμπτωματολογία της νόσου δεν έχει υποχωρήσει εντελώς (πλήρης ύφεση), ελλοχεύει ο κίνδυνος της υποτροπής.

Για να αποτραπεί αυτός ο κίνδυνος, πρέπει η αγωγή να συνεχίζεται στην πλήρη θεραπευτική δόση για έξι έως δώδεκα μήνες (συνεχιζόμενη θεραπεία). Όταν οι πιθανότητες επανεμφάνισης είναι μεγάλες (ή μετά το δεύτερο επεισόδιο), η αγωγή θα πρέπει να συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (πέντε χρόνια ή και δια βίου, θεραπεία συντήρησης). Όταν οι γιατροί λένε «Η δόση που σας έκανε καλά, θα σας διατηρήσει καλά» έχουν δίκιο, γιατί τα καλύτερα θεραπευτικά οφέλη μακροπρόθεσμα προκύπτουν όταν οι ασθενείς λαμβάνουν την περίοδο της συντήρησης στη θεραπευτική δόση, «τη δόση που τους έκανε καλά».

Έχω κατάθλιψη. Είμαι τρελός και πρέπει να πάρω ψυχοφάρμακα;

Στην κατάθλιψη -στις περισσότερες τουλάχιστον μορφές της, δεν εμφανίζονται τα παραγωγικά συμπτώματα, οι παραληρητικές ιδέες και οι ψευδαισθήσεις που κυριαρχούν στις ψυχώσεις και υποδηλώνουν σοβαρή διαταραχή των ψυχικών λειτουργικών. Στην κατάθλιψη, επίσης, σε αντίθεση με τις ψυχώσεις, ο ασθενής έχει επαρκή αντίληψη της πραγματικότητας, διαθέτει εναισθησία (αναγνωρίζει δηλαδή το παθολογικό της κατάστασής του) βιώνει τα συμπτώματα που τον κατατρύχουν ως ανεπιθύμητα και ξένα προς το εγώ του (δύστονα) και γι' αυτό, εκουσίως, επιθυμεί να ανακουφισθεί λαμβάνοντας θεραπεία.

Τα φάρμακα που χορηγούνται για την θεραπεία της κατάθλιψης τα αντικαταθλιπτικά, δεν έχουν καμία σχέση με τα αντιψυχωτικά, τα φάρμακα δηλαδή, που αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα των ψυχώσεων και τα οποία αδόκιμα ονομάζονται ψυχοφάρμακα.

Πηγή: http://www.boro.gr