Άθλημα: Ξιφασκία με αμαξίδιο

Εισαγωγή

Η Ξιφασκία με αμαξίδιο είναι ένα άθλημα υψηλών απαιτήσεων προσαρμογής, οργάνωσης και υπομονής. Η εφευρετικότητα σε συνδυασμό με την πολύωρη άσκηση και προπόνηση αποτελούν βασικά εφόδια για κάθε αθλητή της Ξιφασκίας.

Στη Ξιφασκία συμμετέχουν αθλητές με κινητικές αναπηρίες, οι οποίοι αγωνίζονται με αμαξίδιο. Κατά τη διεξαγωγή ενός αγώνα Ξιφασκίας, τα αμαξίδια είναι σταθεροποιημένα στο έδαφος, επιτρέποντας παρόλα αυτά στον αθλητή ή την αθλήτρια να εκτελέσει γρήγορες εναλλασσόμενες κινήσεις.
Το άθλημα διέπεται από τους κανονισμούς της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ξιφασκίας και της Επιτροπής Ξιφασκίας της Διεθνούς Παραολυμπιακής Επιτροπής. Στο πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων περιλαμβάνονται πέντε αγωνίσματα Ξιφασκίας, τα οποία διεξάγονται ατομικά και ομαδικά:

• Ξίφος ασκήσεων ανδρών (φλερέ ανδρών). Κατηγορία Α και κατηγορία Β
• Ξίφος ασκήσεων γυναικών (φλερέ γυναικών). Κατηγορία Α και κατηγορία Β
• Ξίφος μονομαχίας ανδρών (επέ ανδρών). Κατηγορία Α και κατηγορία Β
• Ξίφος μονομαχίας γυναικών (επέ γυναικών). Κατηγορία Α και κατηγορία Β
• Σπάθη ανδρών (σαμπρ ανδρών). Κατηγορία Α και κατηγορία Β

Η Ξιφασκία στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2004

Η Ξιφασκία κατά τη διάρκεια των Παραολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας έλαβε χώρα στην Αίθουσα Ξιφασκίας, Γήπεδο Προκριματικών, του Ολυμπιακού Συγκροτήματος Ελληνικού. Το αγωνιστικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε σε έξι ημέρες, από τις 18 έως τις 23 Σεπτεμβρίου του 2004.

Δείτε επίσης:

• Διεθνής Επιτροπή Ξιφασκίας με Αμαξίδιο
• Διεθνής Παραολυμπιακή Επιτροπή
• Διεθνής Ομοσπονδία Ξιφασκίας

Εξοπλισμός

Ξίφος

Τα ξίφη είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Το ξίφος ασκήσεως είναι το πιο ελαφρύ. Το ξίφος μονομαχίας αποτελεί εξέλιξη του ξίφους μονομαχιών και η σπάθη, χρησιμοποιείται μόνο από άνδρες και μοιάζει με το σπαθί που χρησιμοποιούσε το ιππικό με μικρότερο όμως βάρος.

Ενδυμασία

Οι ξιφομάχοι φορούν, για την προστασία τους, γιλέκο και ζακέτα, μάσκα και γάντι. Στο ξίφος ασκήσεων οι αθλητές και οι αθλήτριες φορούν και προστατευτικό - μονωτικό κάλυμμα τροχού, έτσι ώστε να μη δίνεται χτύπημα εάν το ξίφος έρθει σε επαφή με αυτή την περιοχή. Στο ξίφος μονομαχίας παρέχεται μεταλλικό κάλυμμα (ποδιά) για την προστασία των ποδιών και του αμαξιδίου.

Μηχάνημα Ενδείξεων

Στους αγώνες Ξιφασκίας με αμαξίδιο χρησιμοποιείται ένα μηχάνημα ενδείξεων. Το μηχάνημα αποτελείται από ένα κύκλωμα (12V), το οποίο συνδέεται με τους αθλητές, δίνοντας το δικαίωμα στους ίδιους και στο διαιτητή να προσδιορίζουν και να αναλύουν τα χτυπήματα. Τα έγχρωμα φώτα του μηχανήματος (πράσινο και κόκκινο) καταγράφουν τα έγκυρα χτυπήματα, ενώ το λευκό καταγράφει τα άκυρα.

Κανονισμοί
Κατηγορίες

Οι αθλητές, εντάσσονται ανάλογα με την κινητική τους ικανότητα σε τρεις κατηγορίες: Α, Β και C.
Στην κατηγορία Α ανήκουν αθλητές οι οποίοι έχουν ισορροπία όταν κάθονται, μπορούν να κινήσουν τον κορμό προς όλες τις κατευθύνσεις και δεν έχουν περιορισμό στο χέρι με το οποίο αγωνίζονται.
Στην κατηγορία Β, η ισορροπία είναι περιορισμένη, γι’ αυτό και οι αθλητές χρειάζονται στήριξη.
Τέλος, στη κατηγορία C εντάσσονται αθλητές με μεγαλύτερο περιορισμό στις κινήσεις του κορμού και στο χέρι με το οποίο αγωνίζονται, όπως, για παράδειγμα, αθλητές με τετραπληγία.
Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες διεξάγονται μόνο τα αγωνίσματα της κατηγορίας Α και Β.

Αγώνας

Στα ατομικά αγωνίσματα, και συγκεκριμένα στον προκριματικό γύρο των ομίλων, κάθε αγώνας διαρκεί μάξιμουμ 4 λεπτά. Νικητής αναδεικνύεται όποιος δώσει πρώτος 5 χτυπήματα. Κατόπιν, εφαρμόζεται το σύστημα ευθέως αποκλεισμού όπου κάθε αγώνας διαρκεί τρεις γύρους των 3 λεπτών. Μεταξύ των γύρων υπάρχει διάλειμμα 1 λεπτού. Νικητής αναδεικνύεται ο ξιφομάχος που θα κάνει πρώτος 15 (ή τις περισσότερες) έγκυρες επαφές επί του αντιπάλου μέχρι το τέλος του αγώνα. Σε περίπτωση ισοπαλίας, δίνεται παράταση 1 λεπτού και νικητής αναδεικνύεται ο αθλητής που θα πετύχει πρώτος χτύπημα επί του αντιπάλου του. 

Στα ομαδικά αγωνίσματα κάθε ομάδα αποτελείται από τρεις ξιφομάχους των κατηγοριών Α και Β. Τουλάχιστον, ένας από τους τρεις αθλητές πρέπει να ανήκει στην κατηγορία Β. Αθλητές της κατηγορίας C δεν συμμετέχουν στα ομαδικά αγωνίσματα. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα πετύχει πρώτη συνολικά 45 επαφές επί των αθλητών της αντιπάλου ή θα καταφέρει τις περισσότερες επαφές μέχρι το τέλος του αγώνα.
Οι αγώνες Ξιφασκίας διεξάγονται σε πίστα διαμέτρου 4 μέτρων μήκους και 1,5 μέτρων πλάτους. Η πίστα περιλαμβάνει μια κεντρική γραμμή, όπως και στην Ολυμπιακή Ξιφασκία. Η διαφορά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι ότι στους Παραολυμπιακούς Αγώνες χρησιμοποιείται μια ειδική συσκευή, με την οποία τα αμαξίδια σταθεροποιούνται στο έδαφος, σε γωνία 110 μοιρών από την κεντρική γραμμή, αφού οι ξιφομάχοι αγωνίζονται στατικά. Η απόσταση μεταξύ των αθλητών καθορίζεται από τη θέση φύλαξης και των δύο. Συγκεκριμένα, ο ένας κρατώντας με το χέρι τεντωμένο το ξίφος, πρέπει να φθάνει στο λυγισμένο αγκώνα του άλλου. Σε περίπτωση που ένας βραχίονας είναι ανισοσκελής, τότε η μέτρηση γίνεται με το μικρότερο σε μήκος βραχίονα.

Η έναρξη του αγώνα γίνεται από τη «θέση φύλαξης» και οι δύο ξιφομάχοι αναμένουν το πρόσταγμα του διαιτητή για να ξεκινήσουν. Στη θέση αυτή, ο κορμός πρέπει να είναι σε ευθεία και τα ξίφη να μη φθάνουν στη γραμμή φύλαξης των ξιφομάχων. 

Τα αμαξίδια δεν πρέπει να μετακινούνται ή να ανυψώνονται σε όλη τη διάρκεια του αγώνα. Σε περίπτωση που ο ξιφομάχος μετακινηθεί ή χάσει την ισορροπία του, ο διαιτητής σταματάει τον αγώνα. Στους ξιφομάχους δεν επιτρέπεται επίσης να ανυψώνονται από το κάθισμα ή να χρησιμοποιούν τα πόδια για να κερδίζουν πλεονέκτημα στην επίθεση ή στην άμυνα.

Έγκυρα Χτυπήματα και Επαφές

Τα χτυπήματα και οι επαφές θεωρούνται έγκυρα ανάλογα με το ξίφος που χρησιμοποιείται και το σημείο του σώματος όπου επιτρέπεται να γίνει η επαφή.
Στο ξίφος ασκήσεως η έγκυρη επιφάνεια περιορίζεται στον κορμό και δεν περιλαμβάνει τα άκρα και το κεφάλι. Η επαφή γίνεται με την αιχμή του ξίφους (πούντα). 

Στο ξίφος μονομαχίας, η επαφή γίνεται με την αιχμή του ξίφους ενώ στη σπάθη, επιτρέπεται επαφή με την κόψη και την αιχμή του ξίφους. Τόσο στο ξίφος μονομαχίας όσο και στη σπάθη, έγκυρη περιοχή είναι οποιοδήποτε σημείο του σώματος ή του αμαξιδίου πάνω από μια οριζόντια νοητή γραμμή που περνάει από τα ισχία (οι λαγόνιες ακρολοφίες θεωρούνται το κατώτατο όριο).

Οι επαφές καταγράφονται ηλεκτρονικά κι έτσι οι αθλητές και το κοινό έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα έγκυρα χτυπήματα. Οι ξιφομάχοι είναι συνδεδεμένοι με ηλεκτρικό κύκλωμα των 12V, το οποίο αποτελεί τμήμα του μηχανήματος ενδείξεων. Έτσι γίνεται δυνατή η καταγραφή για να μπορούν τόσο οι ίδιοι όσο και ο διαιτητής να αναγνωρίζουν τα χτυπήματα. 

Κάθε μία από τις δύο ενδείξεις του μηχανήματος (η πράσινη και η κόκκινη), «αντιπροσωπεύουν» τους δύο αντιπάλους και δηλώνουν της έγκυρες επαφές των ξιφομάχων. Η λευκή ένδειξη δηλώνει ότι η επαφή έγινε σε μη έγκυρη επιφάνεια.

Τεχνικές

Αθλητές

Έλληνες Αθλητές

Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας αγωνήτικαν πρώτη φορά Έλληνες αθλητές στην Ξιφασκία. Συγκεκριμένα αγωνίστηκαν ο Μάνος Μπόγδος και ο Δημήτρης Πέππας υπό την καθοδήγηση του προπονητή Δημήτρη Κάσαγλη.

Kαλή εμφάνιση πραγματοποίησαν οι αθλητές της Ξιφασκίας με Αμαξίδιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ξιφασκίας με αμαξίδιο που πραγματοποιήθηκε στο Τορίνο της Ιταλίας 1-7 Οκτωβρίου 2006. Οι αγώνες οργανωθήκαν για πρώτη φορά μαζί με το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ξιφασκίας αθλητών χωρίς αναπηρία και είχαν ιδιαίτερη επιτυχία στο κοινό. Ο Μάνος ΜΠΟΓΔΟΣ κατάφερε να καταταγεί 14ος μεταξύ 23 αθλητών στην Κατηγορία Β με το όπλο της Σπάθης. O Γεράσιμος ΠΥΛΑΡΙΝΟΣ στη πρώτη του διεθνή εμφάνιση κατάφερε να περάσει στη 16-άδα και να κερδίσει τελικά την 14η θέση μεταξύ 26 αντιπάλων στην κατηγορία Α στο όπλο της Σπάθης.

Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τους αθλητές Μάνο Μπόγδο, Γεράσιμο Πυλαρινό και Γιώργο Αλεξάκη οι οποίοι αγωνήστικαν υπό την έμπειρη καθοδήγηση του Ομοσπονδιακού Προπονητή Δημήτρη Κάζαγλη. Ο Γεράσιμος Πυλαρινός κατάφερε να κατακτήσει την 5η θέση στη Σπάθη στη κατηγορία Α.

Στους Παγκόσμιους Αγώνες της ΙWAS που διεξήχθησαν το Δεκέμβριο του 2009 στο Bangalore της Ινδίας. Ο Μάνος Μπόγδος, Γεράσιμος Πυλαρινός και Γιώργος Αλεξάκης κατέκτησαν Χρυσό Μετάλλιο στο Αγώνισμα της Σπάθης. ΔύοΧρυσά και ένα Χάλκινο αντίστοιχα.