Οι νέοι μισθοί για ένα εκατομμύριο εργαζομένους

Τι αλλάζει από τις 15 Μαΐου στον ιδιωτικό τομέα.
Μεγάλες μειώσεις μισθών περιμένουν αμέσως μετά το Πάσχα και συγκεκριμένα από τις 15 Μαΐου, ένα εκατομμύριο εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, καθώς μπαίνει σε εφαρμογή μια σειρά από ρυθμίσεις και διατάξεις που ψηφίστηκαν από το 2011 και ανατρέπουν το σύστημα αμοιβών που καθόριζαν τόσο η εθνική όσο και οι κλαδικές συμβάσεις.

Σύμφωνα με τον Τύπο της Κυριακής η ουσιαστική αλλαγή είναι ότι παύει να είναι υποχρεωτική η καταβολή επιδομάτων που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις και πλέον οι εργοδότες και οι επιχειρήσεις δεσμεύονται μόνο να καταβάλουν το βασικό μισθό της κάθε σύμβασης και 4 μόνον επιδόματα: προϋπηρεσίας, τέκνου, πτυχίου και ανθυγιεινής εργασίας.

Αυτή και μόνο η αλλαγή συμπαρασύρει προς τα κάτω τις αμοιβές για ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων, οι συμβάσεις των οποίων έληξαν και δεν ανανεώθηκαν.

Η αρχή γίνεται από 45 κλαδικές συμβάσεις που έληξαν στις 14/2/2013 και στις 14/5/2013 λήγει και η τρίμηνη μετενέργεια εντός της οποίας θα έπρεπε να είχαν ανανεωθεί, ώστε να προβλεφθούν νέοι όροι και μέσω αυτών η διατήρηση περισσότερων επιδομάτων πέραν των τεσσάρων που ορίζει ως υποχρεωτικά η νομοθεσία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σύμβαση των τραπεζοϋπαλλήλων, που έληξε στις 14/2/2013 και αν δεν υπογραφεί νέα μέχρι 14/5/2013, τότε από την επομένη και μετά οι τραπεζίτες δεν υποχρεώνονται από το νόμο να καταβάλουν όλα τους τα επιδόματα εκτός από τέσσερα. Χωρίς νέα σύμβαση, τόσο οι τραπεζοϋπάλληλοι όσο και άλλοι μισθωτοί κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με μειώσεις που φτάνουν και το 30% με 35%.

Ομως, ακόμη και η υπογραφή νέων συμβάσεων δεν εγγυάται τη σταθερότητα των αποδοχών, καθώς με το νόμο 4093/12 η διαπραγμάτευση για τους μισθούς μπορεί πλέον να ξεκινήσει ακόμη και από τα 586 ευρώ!
Διαβάστε τον αναλυτικό οδηγό της εφημερίδας:
Ποιες συμβάσεις εφαρμόζονται σήμερα;

Επικρατούν κατά κράτος οι επιχειρησιακές και οι αόριστης διάρκειας (ατομικές). Οι κλαδικές έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Το 2012 υπογράφτηκαν σχεδόν 1.000 επιχειρησιακές συμβάσεις και μόλις 12 κλαδικές συμβάσεις! Το 2013 υπογράφηκαν 3 κλαδικές και 70 επιχειρησιακές.

Τι αλλάζει στις επιχειρησιακές και τις ατομικές συμβάσεις;

Με το Μνημόνιο και την επιλογή της εσωτερικής υποτίμησης δόθηκε η δυνατότητα αρχικά με το νόμο 4024/11 (επί Κατσέλη στο Εργασίας) και μετέπειτα με το νόμο 4046/12 (με πρωθυπουργό τον Λ. Παπαδήμο και υπουργό τον Γ. Κουτρουμάνη) να υπογράφονται επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις που να αποκλίνουν προς τα κάτω από τις κλαδικές και να έχουν ως πάτωμα όχι το μισθό της Εθνικής Σύμβασης, αλλά το νομοθετημένο από το κράτος μισθό που μειώθηκε κατά 22% (και κατά 32% για τους μέχρι 25 ετών) από το μισθό της Εθνικής Σύμβασης.

Ετσι, με την 6η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου της 28ης/2/2012, ο μισθός της Εθνικής Σύμβασης των 751 ευρώ έπεσε στα 586 ευρώ (-22%) και στα 511 ευρώ (-32%) για τους μέχρι 25 ετών. Ετσι, με το συνδυασμό των νόμων του Μνημονίου, ένας εργοδότης μπορούσε να ζητήσει από το προσωπικό την υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης με μειώσεις μισθών. Πράγμα που έγινε σε ευρεία κλίμακα.

Τι γίνεται μετά το τρίμηνο της μετενέργειας και τι προβλέπουν οι νέες ρυθμίσεις που μπαίνουν από τις 15 Μαΐου του 2013 σε ισχύ;

Με την 6η Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου (της 28ης/2/2012) αποφασίστηκε ότι 3 μήνες αφότου λήξει η σύμβαση (μετενέργεια) και υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει υπογραφτεί νέα στο διάστημα αυτό (των 3 μηνών), ο εργαζόμενος εξακολουθεί να παίρνει το βασικό μισθό της σύμβασής του και μόνο 4 επιδόματα: επίδομα τέκνων (5% για κάθε παιδί), επίδομα λόγω προϋπηρεσίας, επίδομα σπουδών (15%-25%) και ανθυγιεινό επίδομα. Ολα τα άλλα τυχόν ειδικά και κλαδικά επιδόματα που προβλέπονταν στη σύμβαση που έληξε παύουν να ισχύουν και δεν είναι υποχρεωμένος να τα καταβάλλει ο εργοδότης, παρά μόνο κατόπιν νέας σύμβασης.

Επηρεάζονται οι υπερωρίες;

Ναι. Οταν αναγγέλλονται στο ΣΕΠΕ πληρώνονται με 40% και όταν δεν αναγγέλλονται με 80% επί του ωρομισθίου.

Σε τι ποσοστά μπορεί να φτάσει η μείωση μισθών με την κατάργηση επιδομάτων;

Για πολλούς εργαζομένους που έχουν συμβάσεις με 7 ή 8 ειδικά επιδόματα, η μείωση στις αποδοχές που είχαν πριν και στις αποδοχές που δυνητικά θα έχουν μετά τη μετενέργεια μπορεί να ξεπεράσει και το 30%-35%. Προσοχή όμως γιατί η περίπτωση της μετενέργειας αφορά κυρίως κλαδικές συμβάσεις που έληξαν για μισθωτούς που δεν είχαν έως τώρα καμία μείωση, ούτε με επιχειρησιακές ούτε με ατομικές συμβάσεις.

Πώς μπορεί να αμυνθεί ο εργαζόμενος απέναντι στο ενδεχόμενο να έχει μείωση μισθού λόγω λήξης της μετενέργειας;

Μόνο με έναν τρόπο: να υπάρξει στο τρίμηνο της μετενέργειας νέα συλλογική –κλαδική, ή επιχειρησιακή- σύμβαση ώστε να επανακαθοριστούν οι αμοιβές και να διατηρήσει τα επιδόματα, έστω και με λελογισμένες μειώσεις. Προσοχή όμως γιατί σε περίπτωση κλαδικής σύμβασης, αν μια επιχείρηση δεν είναι μέλος της εργοδοτικής οργάνωσης που την έχει υπογράψει, δεν δεσμεύεται να ακολουθήσει τους όρους της καθώς έχει καταργηθεί η λεγόμενη επεκτασιμότητα στις κλαδικές συμβάσεις. Και ως εκ τούτου δεν ισχύουν αυτόματα για όλους τους εργαζόμενους αλλά μόνο για όσους είναι μέλη των Σωματείων που τις συνυπογράφουν. Πολύ περισσότερο όταν μια επιχείρηση δεν είναι μέλος εργοδοτικής οργάνωσης μπορεί να ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση για επιχειρησιακή, και ατομική σύμβαση, από τα 586 ευρώ!

Τι θα γίνει αν ο εργαζόμενος πάει σε ατομική διαπραγμάτευση;

Εδώ ο κανόνας λέει ότι μια επιχείρηση μπορεί να εφαρμόσει ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα αμοιβών, με όρια από 586 ευρώ... μέχρι 5.586 ευρώ ανάλογα με το τι θέλει από τον κάθε υπάλληλο.

Πώς μπορούν να επαναχορηγηθούν το επίδομα γάμου και άλλα επιδόματα;

Είτε με νέα σύμβαση που να το προβλέπει είτε ως οικειοθελής παροχή, εκτός σύμβασης, από τον εργοδότη.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1:

Τραπεζοϋπάλληλος με 20 έτη και βασικό μισθό 1.300 ευρώ. Δικαιούται επίδομα γάμου (10%) τέκνων (5%), βρεφονηπιακό επίδομα (230 ευρώ/μήνα), επίδομα ισολογισμού (1.300 ευρώ/έτος), επίδομα παιδικής μέριμνας (μισθός 16ου κλιμακίου-1.020 ευρώ).

Σήμερα με όλα τα επιδόματα παίρνει 27.114 ευρώ το χρόνο. Αν φύγουν το επίδομα ισολογισμού, βρεφονηπιακό επίδομα, το επίδομα παιδικής μέριμνας και το επίδομα γάμου, θα εισπράττει 20.600 ευρώ. Μείωση εισοδήματος: 24%.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2:

Υπάλληλος με βασικό μισθό 1.100 ευρώ και 10 χρόνια προϋπηρεσία, αν έχει πτυχίο και είναι έγγαμος σε θέση διοικητικού οικονομικού, παίρνει τα εξής επιδόματα: γάμου, 10%, τέκνων 10%, προϋπηρεσίας 5%, ισολογισμού έως ένας μισθός, χρονοεπίδομα 4%, επίδομα ηλεκτρονικού υπολογιστή 10%, επιστημονικό επίδομα 20%.

Με τα 7 επιδόματα ο μισθός του διαμορφώνεται στα 2.580 ευρώ. Με μόνο τα 4 επιδόματα μετά τη μετενέργεια, οι αποδοχές του θα πέσουν στα 1.742 ευρώ (-32%). Μόνο με νέα σύμβαση μπορεί να περιορίσει την απώλεια.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3:

Ξενοδοχοϋπάλληλος έγγαμος με 20 χρόνια υπηρεσίας και βασικό μισθό κλαδικής σύμβασης 821 ευρώ (ήταν 967 ευρώ το 2012). Η κλαδική του σύμβαση προβλέπει ειδικά επιδόματα, όπως επίδομα διαμονής (7% επί του βασικού μισθού), επίδομα τροφής (10%), ανθυγιεινό (μάγειρας 10%), επίδομα στολής (10%) επίδομα εποχικής απασχόλησης (10%) και επίδομα τουριστικής σχολής (6%, αν προέρχεται από ταχύρρυθμη σχολή, 10% από μέση και 15% από ανώτερη).

Σήμερα οι τελικές του (βάσει κλαδικής σύμβασης) αποδοχές φτάνουν στα 1.484 ευρώ. Αν λήξει η σύμβαση (31/12/2013), χωρίς να υπογράψει νέα μέσα σε 3 μήνες, τότε αυτόματα στο τέλος Μαρτίου του 2014 οι αποδοχές του επιστρέφουν στο βασικό του κλιμακίου του, δηλαδή στα 821 ευρώ, και επάνω σε αυτό το μισθό μπαίνουν μόνο το επίδομα προϋπηρεσίας (106,40 ευρώ) και το επίδομα σχολής (6%-15%), που σημαίνει ότι ο μισθός του μπορεί να πέσει στα 1.068 ευρώ, δηλαδή -416 ευρώ (28% κάτω) σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα!

Πηγή: http://www.newsbeast.gr