Η Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλειας μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ κυρώθηκε στην Ελλάδα με το Νόμο 2186/ΦΕΚ 15/8-2-94 και ισχύει από 01/09/1994. Οι πληροφορίες που παραθέτουμε προορίζονται βασικά για τους Έλληνες εργαζόμενους στις ΗΠΑ οι οποίοι είχαν ή θα έχουν χρόνο ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή σε κάποιο άλλο ελληνικό φορέα (π.χ. ΤΕΒΕ, ΟΓΑ, ΤΑΕ κ.λ.π.) εκτός ΝΑΤ και Δημόσιου αλλά και σε Έλληνες συνταξιούχους ΗΠΑ οι οποίοι επιθυμούν να μεταφέρουν τη διαμονή τους στην Ελλάδα.
Σε ποιους εφαρμόζεται η Συμφωνία
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΗΠΑ - ΕΛΛΑΔΑΣ εφαρμόζεται σε Έλληνες και υπηκόους ΗΠΑ καθώς και σε πρόσωπα τα οποία ασφαλίστηκαν στο ένα ή στο άλλο συμβαλλόμενο Κράτος ανεξάρτητα από την υπηκοότητά τους καθώς και στους δικαιούχους επιζώντες των ανωτέρω.
Ποιά πλεονεκτήματα δίνει στους εργαζόμενους η Συμφωνία
α) Εξασφαλίζεται στους εργαζομένους η ισότητα ασφαλιστικής μεταχείρισης με τους υπηκόους του Κράτους όπου εργάζονται. Αυτό σημαίνει πως όταν κάποιοςΈλληνας εργάζεται στις ΗΠΑ έχει τα ίδια κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα και υποχρεώσεις με τον υπήκοο ΗΠΑ. Το ίδιο ισχύει και για τον υπήκοο ΗΠΑ εργαζόμενο στην Ελλάδα, ο οποίος έχει τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τον Έλληνα υπήκοο.
β) Εξασφαλίζεται η καταβολή εισφορών από εργαζόμενους και εργοδότες ή αυτοτελώς απασχολούμενους μόνο σ' ένα Κράτος. Τί σημαίνει αυτό:
Πριν τη Συμφωνία τα πρόσωπα τα οποία απασχολούντο ως μισθωτοί σε επιχείρηση με έδρα στο ένα Κράτος π.χ. στις ΗΠΑ και αποστέλλονταν για εκτέλεση εργασίας στηνΕλλάδα σε επιχείρηση για λογαριασμό του ίδιου εργοδότη, κατέβαλαν υποχρεωτικά εισφορές και στο ασφαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ και της Ελλάδας.
Από 01/09/1994 τα πρόσωπα αυτά δηλαδή οι αποσπασμένοι θα ασφαλίζονται αποκλειστικά σύμφωνα με τη νομοθεσία της έδρας της επιχείρησης για χρονικό διάστημα μέχρι (5) πέντε χρόνια. Στο πιο πάνω παράδειγμα ο μισθωτός που αποστέλλεται στην Ελλάδα θα εξαιρεθεί αυτοδίκαια από την ασφάλιση ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και θα εξακολουθήσει να υπάγεται στο ασφαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ, αρκεί να προσκομίσει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το έντυπο USA/GR1. Το έντυπο αυτό εκδίδεται από τον ασφαλιστικό φορέα των ΗΠΑ και βεβαιώνει ότι ο εργαζόμενος θα εξακολουθεί να υπάγεται στην ασφαλιστική νομοθεσία των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια της εργασίας του στην Ελλάδα.
Επίσης οι αυτοτελώς απασχολούμενοι π.χ. επιχειρηματίες στο ένα Κράτος που επιθυμούν να ιδρύσουν μια επιχείρηση στο άλλο Κράτος θα καταβάλλουν εισφορές μόνο στο Κράτος διαμονής τους.
γ) Οι συντάξεις που οφείλονται από ασφαλιστικό φορέα του ενός Kράτουςμπορούν να καταβληθούν στο δικαιούχο όταν αυτός διαμένει στο άλλο συμβαλλόμενοΚράτος ή και σε τρίτο Κράτος.
δ) Αν κάποιος 'Ελληνας επιστέψει στην Ελλάδα έχει τη δυνατότητα προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με βάση μόνο το χρόνο ΗΠΑ για τον κλάδο σύνταξης.
Το ίδιο δικαίωμα έχουν και τα πρόσωπα που διαμένουν στις ΗΠΑ αρκεί να θεμελιώνουν δικαίωμα είτε αυτοτελώς με μόνο το χρόνο ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜείτε με συνυπολογισμό των χρόνων ασφάλισης των δύο Κρατών.
Η απαιτούμενη προϋπόθεση είναι η πραγματοποίηση 3.000 ημερών ασφάλισηςοποτεδήποτε στο παρελθόν είτε 500 ημερών αλλά στα τελευταία πέντε (5) χρόνιαπριν τη διακοπή της εργασίας και η σχετική αίτηση να υποβληθεί μέσα σ' ένα (1) έτοςαπό τη διακοπή.
Επίσης απαραίτητη προϋπόθεση είναι να μην απασχολείται ο ενδιαφερόμενος σε μισθωτή εργασία και να μην είναι ανάπηρος σε ποσοστό 67% και άνω σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία.
Οι αιτήσεις για προαιρετική ασφάλιση μαζί με τα ασφαλιστικά βιβλιάρια του ΙΚΑ-ΕΤΑΜκαθώς και τον ασφαλιστικό αριθμό ΗΠΑ, θα απευθύνονται στην ακόλουθη Δ/νση: