Άθλημα: Κολύμβηση

Εισαγωγή

Η Κολύμβηση ξεκίνησε ως δραστηριότητα αποκατάστασης και ψυχαγωγίας, γρήγορα όμως εξελίχθηκε σε ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα για άτομα με αναπηρία. Στους αγώνες Κολύμβησης συμμετέχουν αθλητές και αθλήτριες με: κινητικές
αναπηρίες, με ολική ή μερική απώλεια όρασης και νοητική αναπηρία.
Οι τυφλοί αθλητές και οι αθλητές με περιορισμό όρασης, ανάλογα με το βαθμό οπτικής απώλειας, κατατάσσονται στις ακόλουθες κατηγορίες: S11-SB11-SM11, S12-SB12-SM12 και S13-SB13-SM13.
Στους κολυμβητές με κινητικές αναπηρίες η ταξινόμηση σε κατηγορίες είναι σχετικά πιο περίπλοκη. Ανάλογα με τον τύπο της αναπηρίας, εξετάζεται ο βαθμός μυϊκής δύναμης, ο συντονισμός κινήσεων ή το εύρος της κίνησης και, στη συνέχεια, αξιολογείται μέσα στο νερό η λειτουργική δυνατότητα και ο περιορισμός κινήσεων στα διάφορα στυλ κολύμβησης. Μετά από την παραπάνω αξιολόγηση οι αθλητές κατατάσσονται σε μία από τις

• 10 κατηγορίες, S1-S10, για το ελεύθερο, το ύπτιο και την πεταλούδα
• 8 για το πρόσθιο, SB2-SB9
• 8 για τη μεικτή ατομική, SM3-SM10

Όσο μεγαλύτερες είναι οι κινητικές δυνατότητες ενός κολυμβητή τόσο υψηλότερη είναι και η κατηγορία στην οποία θα ενταχθεί. Ένας κολυμβητής μπορεί να έχει μία κατηγορία για ένα κολυμβητικό στυλ και διαφορετική για ένα άλλο, π.χ. να είναι S5 στο ελεύθερο, SB4 ή SB3 στο πρόσθιο και SM5 ή SM4 στη μεικτή ατομική. Με αυτό το σύστημα ταξινόμησης, σε κάθε κατηγορία εντάσσονται κολυμβητές με διαφορετική αναπηρία αρκεί, λειτουργικά, να έχουν όμοιες ή περίπου όμοιες δυνατότητες.

Οι κολυμβητές με νοητική αναπηρία αγωνίζονται σε μια κατηγορία S14 στο ελεύθερο στο ύπτιο και στην πεταλούδα, στην SB14 στο πρόσθιο και στην SM14 στη μεικτή ατομική.

Η Κολύμβηση στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2004

Οι αγώνες Κολύμβησης διεξήχθησαν στο Κλειστό Κολυμβητήριο του Ολυμπιακού Κέντρου Υγρού Στίβου, στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθήνας (ΟΑΚΑ). Το αγωνιστικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε σε εννέα αγωνιστικές ημέρες, από τις 19 έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2004. Το πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων περιελάμβανε εφτά ατομικά αγωνίσματα και δύο σκυταλοδρομίες για κάθε κατηγορία ανδρών και γυναικών.

Δείτε επίσης:
Επιτροπή Κολύμβησης Διεθνούς Παραολυμπιακής Επιτροπής
Διεθνής Ομοσπονδία Υγρού Στίβου

Ιστορικό

Η Κολύμβηση συμπεριλήφθηκε ως Παραολυμπιακό άθλημα στους πρώτους Αγώνες που διεξήχθησαν το 1960, στη Ρώμη και έκτοτε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του αγωνιστικού προγράμματος των Παραολυμπιακών Αγώνων. 

Στην Ελλάδα η κολύμβηση καλλιεργείται αρκετά χρόνια, ενώ Πανελλήνια Πρωταθλήματα για αθλητές με αναπηρία άρχισαν να διεξάγονται από το 1988. Οι μεγαλύτερες διεθνείς επιτυχίες Ελλήνων κολυμβητών και κολυμβητριών σημειώθηκαν στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Σύδνεϋ, με τη κατάκτηση δύο χρυσών και ενός χάλκινου μεταλλίου, καθώς επίσης και αρκετών θέσεων στις τελικές οχτάδες.

Εξοπλισμός

Ο εξοπλισμός των αθλητών αποτελείται από μαγιό, σκουφάκι και προστατευτικά γυαλιά. Τα γυαλιά συμβάλλουν στη προστασία των ματιών των κολυμβητών. Οι αθλητές απαγορεύεται να χρησιμοποιήσουν ή να φορέσουν οτιδήποτε μπορεί να αυξήσει την ταχύτητα τους, την ικανότητα να επιπλέουν, ή την αντοχή τους.

Κανονισμοί

Στους αγώνες Κολύμβησης συμμετέχουν αθλητές και αθλήτριες με κινητικές αναπηρίες και αθλητές με μειωμένη όραση ή τυφλοί. 

Οι κανονισμοί της Επιτροπής Κολύμβησης της Διεθνούς Παραολυμπιακής Επιτροπής (ΔΠΕ) ισχύουν για τους κολυμβητές και κολυμβήτριες με αναπηρία. Οι κανονισμοί της ΔΠΕ είναι σύμφωνοι με τους κινητικούς περιορισμούς που παρουσιάζει ένας κολυμβητής ή μια κολυμβήτρια. Για παράδειγμα ένας από τους κανονισμούς αφορά στη στροφή και στον τερματισμό στο αγώνισμα της πεταλούδας, κατά τον οποίο ο κολυμβητής που έχει ανισοσκελείς βραχίονες επιτρέπεται να ακουμπήσει στο τοίχωμα με το ένα χέρι, αλλά η κίνηση και των δύο βραχιόνων προς τα εμπρός θα πρέπει να γίνει ταυτόχρονα.

Αγώνες

Αθλητές με ολική ή μερική απώλεια όρασης
Οι κολυμβητές και κολυμβήτριες με περιορισμούς όρασης κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό οπτικής απώλειάς τους. Οι κατηγορίες είναι οι: S11-SB11-SM11, S12-SB12-SM12 και S13-SB13-SM13. Οι κατηγορίες με το γράμμα S αναφέρονται στο ελεύθερο, στο ύπτιο και στην πεταλούδα, οι κατηγορίες με SB στο πρόσθιο και οι κατηγορίες με SM στη μεικτή ατομική. Οι αγώνες που περιλαμβάνονται είναι:

• 50μ., 100μ. και 400μ. ελεύθερο
• 100μ. ύπτιο
• 100μ. πρόσθιο
• 100μ. πεταλούδα
• 200μ. μεικτή ατομική
• Σκυταλοδρομία 4x100μ. ελεύθερο και 4x100μ. μεικτή ομαδική

Κατά τη διάρκεια ενός αγώνα Κολύμβησης, κάθε τυφλός αθλητής έχει και έναν βοηθό προκειμένου να αντιληφθεί ότι πλησιάζει στο τοίχωμα της πισίνας, είτε για στροφή είτε για τον τερματισμό. Ο βοηθός, χρησιμοποιώντας ένα κοντάρι το οποίο στην άκρη του έχει δεμένο ένα μαλακό αντικείμενο, αγγίζει τον κολυμβητή στον ώμο ή στο κεφάλι, προκειμένου να τον προειδοποιήσει πως πλησιάζει στο τοίχωμα της πισίνας.

Αθλητές με κινητικές αναπηρίες

Στους κολυμβητές με κινητικές αναπηρίες η ταξινόμηση σε κατηγορίες είναι πιο περίπλοκη. Αρχικά εξετάζεται ο η λειτουργική ικανότητα δηλαδή ο βαθμός μυϊκής δύναμης, ο συντονισμός κινήσεων ή το εύρος της κίνησης του αθλητή, βάση του τύπου της αναπηρίας. Στη συνέχεια αξιολογείται η λειτουργική δυνατότητα και ο περιορισμός των κινήσεων του αθλητή μέσα στο νερό στα διάφορα στυλ κολύμβησης.
Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι αθλητές κατατάσσονται σε μια από τις:

• 10 κατηγορίες, S1-S10, για το ελεύθερο, το ύπτιο, την πεταλούδα,
• 8 κατηγορίες, SB2-SB9, για το πρόσθιο, και
• 8 κατηγορίες, SM3-SM10, για τη μεικτή ατομική.

Σύμφωνα με αυτό το σύστημα ταξινόμησης, αθλητές με όμοιες ή περίπου όμοιες λειτουργικά δυνατότητες κατατάσσονται στην ίδια κατηγορία, ανεξάρτητα από την αναπηρία. Όσο μεγαλύτερες είναι οι δυνατότητες ενός κολυμβητή, τόσο υψηλότερη είναι και η κατηγορία στην οποία θα ενταχθεί. Επιπρόσθετα, ένας κολυμβητής μπορεί να ενταχθεί σε μία κατηγορία για ένα κολυμβητικό στυλ και σε διαφορετική κατηγορία για κάποιο άλλο. Για παράδειγμα μπορεί να αγωνίζεται στην κατηγορία S5 στο ελεύθερο, SB4 στο πρόσθιο και SM5 στη μεικτή ατομική.

Ανάλογα με τις κατηγορίες στις οποίες εντάσσεται ο κάθε αθλητής με κινητική αναπηρία, μπορεί να λάβει μέρος σε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα αγωνίσματα:

• 50μ. και 100μ. ελεύθερο: κατηγορίες S1ανδρών και S2 έως S10
• 200μ. ελεύθερο: κατηγορίες S2 ανδρών και S3 έως S5
• 400μ. ελεύθερο: κατηγορίες S6 έως S10
• 50μ. ύπτιο: κατηγορίες S1 ανδρών και S2 έως S5
• 100μ. ύπτιο: κατηγορίες S6 έως S10
• 50μ. πεταλούδα: κατηγορίες S4 έως S7
• 100μ. πεταλούδα: κατηγορίες S8 έως S10
• 50μ. πρόσθιο: κατηγορίες SB2 ανδρών και SΒ3
• 100μ. πρόσθιο: κατηγορίες SΒ4 έως SΒ9
• 150μ. μεικτή ατομική: κατηγορίες SΜ3 ανδρών και SΜ4
• 200μ. μεικτή ατομική: κατηγορίες SΜ5 ανδρών και SΜ6 έως SΜ10
• Σκυταλοδρομία 4x50μ. ελεύθερο και 4x50μ. μεικτή ομαδική
• Σκυταλοδρομία 4x100μ. ελεύθερο και 4x100μ. μεικτή ομαδική

Οι κολυμβητές οι οποίοι λόγω κινητικού περιορισμού δε μπορούν να εκτελέσουν εκκίνηση από το βατήρα, αποκτούν το δικαίωμα να ξεκινήσουν μέσα από το νερό.

Στην εκκίνηση επιτρέπεται ένας βοηθός να κρατήσει τους εν λόγω κολυμβητές από τα πόδια, τα χέρια ή τους βραχίονες στο τοίχωμα της πισίνας, αλλά απαγορεύεται να τους δώσει οποιαδήποτε ώθηση.

Τεχνικές

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ

Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου (2008) και της Αθήνας (2004), η ελληνική κολύμβηση έκανε την υπέρβαση, ανοίγοντας ένα λαμπρό κεφάλαιο στις σελίδες του Παραολυμπιακού Κινήματος στη χώρα μας. Οι αθλητές και οι αθήτριες μας κατέκτησαν συνολικά 12 μετάλλια, σημειώνοντας έτσι τη μεγαλύτερη διάκριση που έχει πετύχει ελληνική ομάδα κολύμβησης διεθνώς.

Πρωταγωνιστές των διακρίσεων ο Χαράλαμπος Ταϊγανίδης που κατέκτησε συνολικά εννέα μετάλλια, εκ των οποίων τέσσερα χρυσά. Ο Κωνσταντίνος Φύκας έχει τη δεύτερη καλύτερη συγκομιδή μεταλλίων, με συνολικά πέντε μετάλλια (2-3-0), όσα και ο Γιώργος Καπελάκης (1-1-3). Τέσσερα μετάλλια έχει ο Χρήστος Ταμπαξής (2-2-0).

Οι Ταϊγανίδης, Ταμπαξής, Κωστάκης και Καλπακίδου, είναι οι κάτοχοι συνολικά επτά παγκοσμίων ρεκόρ σύμφωνα με τη Διεθνή Παραολυμιακή Επιτροπή (IPC).

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

	ΧΡΥΣΑ	ΑΣΗΜΕΝΙΑ	ΧΑΛΚΙΝΑ	ΣΥΝΟΛΟ
Πεκίνο 2008	4	5	3	12
Αθήνα 2004	3	7	2	12
Σίδνεϊ 2000	2	-	1	3
Ατλάντα 1996	-	1	1	2
Σεούλ 1988	-	1	1	2

Αθλητές

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΟΥΧΟΙ

 

Χαράλαμπος Ταϊγανίδης	4	4	1
Κωνσταντίνος Φύκας	2	3	-
Χρήστος Ταμπαξής	2	2	-
Γιώργος Καπελάκης	1	1	3
Μαρία Καλπακίδου	-	1	1
Κυριάκος Γριβέας	-	1	1
Αλέξανδρος Ταξιλδάρης	-	1	-
Ανδρέας Κατσαρός	-	1	-
Γιάννης Κωστάκης	-	-	1
Αντώνης Γιαπουντζής	-	-	1

 

 

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΟΧΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΡΕΚΟΡ

 

Χαράλαμπος Ταϊγανίδης

200μ. ελεύθερο S13, 2:02.21

50μ. ύπτιο S13, 29.25

100μ. ύπτιο S13, 59.85

 

Χρήστος Ταμπαξής

50μ. ύπτιο S1, 1:20.01

100μ. ύπτιο S1, 3:12.97

 

Ιωάννης Κωστάκης

200μ. μικτή SM3, 4:51.35

 

Μαρία Καλπακίδου

100μ. ύπτιο S2, 2:55.19