Ποια η σχέση της παχυσαρκίας με τον καρκίνο;

Ο καρκίνος είναι μία νόσος πολυπαραγοντική. Δεν μπορεί κανένας να πει με βεβαιότητα τι τον προκαλεί όμως φαίνεται να εμπλέκονται αρκετοί γνωστοί και καλά μελετημένοι παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος από καρκίνο. Τέτοιοι παράγοντες είναι κληρονομικοί, περιβαλλοντικοί, διατροφικοί, ορμονικοί κ.λ.π. Στο παρόν άρθρο θα δούμε πως η παχυσαρκία επηρεάζει την εκδήλωση της νόσου.

Τα παχύσαρκα άτομα έχουν μειωμένη την ικανότητα χρησιμοποίησης της ινσουλίνης. Αυτό συμβαίνει διότι το περιττό λίπος εμποδίζει την ινσουλίνη να εισαγάγει την γλυκόζη μέσα στο κύτταρο. Φανταστείτε την κυκλοφορία του αίματος και τα κύτταρα σαν μια πόλη που την βλέπετε από ψηλά με τους δρόμους και τα σπίτια της. Αυτή η πόλη έχει την εξής ιδιαιτερότητα: Όλοι οι άνθρωποι (γλυκόζη) βρίσκονται στους δρόμους (κυκλοφορία) διότι έχουν χάσει το κλειδί (ινσουλίνη) του σπιτιού τους (κύτταρα). Τα κύτταρα μέσα ψάχνουν απεγνωσμένα για ενέργεια ενώ στην κυκλοφορία το σάκχαρο ολοένα αυξάνεται με συνέπεια το πάγκρεας να εξαναγκάζεται σε επιπλέον παραγωγή ινσουλίνης σε μια απέλπιδα προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί η γλυκόζη σωστά. Το λίπος λειτουργεί σαν «λίμα» προσπαθώντας συνεχώς να αλλοιώσει την μορφή του κλειδιού με αποτέλεσμα η «πόρτα» του κυττάρου να μην ανοίγει πάντοτε ή να ανοίγει με δυσκολία ως ότου χαλάσει εντελώς.

Η περίσσεια ινσουλίνης μπορεί να επηρεάσει την λειτουργία του ανθρώπινου σώματος με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Κατ΄ αρχάς, το σώμα μας έχει την ικανότητα καθημερινώς να αντιγράφει το DNA του για να δημιουργήσει καινούργια κύτταρα. Υπολογίζεται ότι ο ανθρώπινος οργανισμός γεννά καθημερινά περίπου 70 εκατομμύρια κύτταρα και πραγματοποιεί 10 χιλιάδες διορθώσεις! Μέσα σ αυτή την διαδικασία της αντιγραφής της αναπαραγωγής και της διόρθωσης καινούργιων κυττάρων μπορούν να συμβούν και λάθη. Ένα μόνο μικρό λάθος θα ήταν αρκετό για να μετατραπεί ένα υγιές κύτταρο σε ένα καρκινικό. Αυτό το κύτταρο θα αντιγραφόταν συνεχώς και θα μας έδινε όλα τα επόμενα κύτταρα άρρωστα. Είναι σαν να τοποθετώ στο φωτοτυπικό την πρωτότυπη μου σελίδα μουτζουρωμένη. Μοιραία όλα τα αντίτυπα θα βγουν με την μουτζούρα. Ευτυχώς το σώμα έχει την ικανότητα αυτόματης διόρθωσης των λαθών που ενδέχεται να συμβούν. Εάν η διόρθωση του λάθους δεν είναι εφικτή, τότε το ίδιο το κύτταρο αυτοκαταστρέφεται και έτσι διακόπτεται η εξέλιξη της λανθασμένης αντιγραφής. Το μειονέκτημα των παχύσαρκων ατόμων είναι ότι η περίσσεια ινσουλίνης αναστέλλει τον αυτόματο θάνατο των άρρωστων κυττάρων με αποτέλεσμα να επιτρέπεται η εξέλιξη και η αναπαραγωγή τους.

Επιπλέον, η ινσουλίνη θα μετατραπεί σε ένα παράγοντα που θα ενεργοποιήσει την κυτταρική ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων ανεξαρτήτως αν πρόκειται για υγιή ή καρκινικά κύτταρα. Ταυτόχρονα, λόγω της υπερβολικής της ποσότητας θα διεγείρει την έκκριση από το ήπαρ μιας άλλης ουσίας που διευκολύνει την μετατροπή ενός υγιούς κυττάρου σε καρκινικό: πρόκειται για τον ινσουλινόμορφο αυξητικό παράγοντα -1 (IGF1).

Οι δύο αυτές ορμόνες μαζί (ινσουλίνη και IGF1) αυξάνουν την δράση των σεξουαλικών ορμονών, την οιστραδιόλη στην γυναίκα και την τεστοστερόνη στο άνδρα. Μια αύξηση του πολλαπλασιασμού των κυττάρων του μαστού στις γυναίκες και του προστάτη στους άνδρες αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσουν τα εν λόγω άτομα από καρκίνο του μαστού ή του προστάτη αντιστοίχως.

Όλο αυτό το ντόμινο έκκρισης ορμονών που προκαλείται από την επίδραση της περίσσειας ινσουλίνης συμβαίνει διότι η ινσουλίνη δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κύτταρα σωστά ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας. Θα μπορούσε όλη αυτή η κατάσταση να επανέλθει στην φυσιολογική της λειτουργία αν το παχύσαρκο άτομο απαλλασσόταν από τα περιττά κιλά. Τότε η γλυκόζη θα χρησιμοποιείτο από τα κύτταρα ομαλά χωρίς την ανάγκη υπερέκκρισης της ινσουλίνης.

Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα παραπάνω δεν θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι τα παχύσαρκα άτομα θα νοσήσουν από καρκίνο ή ότι εάν τα ίδια άτομα αδυνατίσουν δεν θα νοσήσουν ποτέ από καρκίνο. Όσον αφορά τη νόσο, μιλάμε πάντα για πιθανότητες αύξησης του κινδύνου και όχι με βεβαιότητα ότι ένας παράγοντας ή συνδυασμός διαφόρων παραγόντων μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Θα ήταν όμως σώφρον για τον καθένα μας, να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες του να νοσήσει από καρκίνο απομονώνοντας τουλάχιστον τους παράγοντες εκείνους που εξαρτώνται από τον ίδιο όπως για παράδειγμα να διατηρεί ένα φυσιολογικό βάρος.


Πηγή: http://www.boro.gr