Χελώνα με “τρίτο μάτι”

Μια μικρή ροζ περιοχή στο ρύγχος της δερματοχελώνας, μιας θαλάσσιας χελώνας που διανύει χιλιάδες χιλιόμετρα στην ετήσια μετανάστευσή της, φαίνεται ότι επιτρέπει στο φως να πέφτει απευθείας σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει το βιολογικό ρολόι και αντιλαμβάνεται την εναλλαγή των εποχών.

Όπως διαπίστωσαν ερευνητές στη Χαβάη, το οστό και ο χόνδρος που καλύπτουν τη συγκεκριμένη περιοχή του ρύγχους είναι πολύ λεπτότερα σε σχέση με το υπόλοιπο κρανίο. Επίσης, η ροζ κηλίδα στο ρύγχος δεν φέρει τις χρωστικές ουσίες που καλύπτουν το υπόλοιπο σώμα, επιτρέποντας -πιθανότατα- στο φως να εισχωρεί απευθείας στην επίφυση του εγκεφάλου.



Η επίφυση, ένας μικρός ενδοκρινής αδένας που υπάρχει στον εγκέφαλο των περισσότερων σπονδυλωτών. Είναι η μόνη περιοχή του σώματος που διαθέτει φωτοευαίσθητα κύτταρα, που της επιτρέπουν να παράγει μελατονίνη και να ρυθμίζει τους κιρκαδικούς ρυθμούς (το βιολογικό ρολόι) και διάφορες εποχιακές συμπεριφορές σε πολλά είδη.



Στη μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Experimental Marine Biology and Ecology» εικάζεται ότι το σημείο αυτό στο κρανίο της δερματοχελώνας ίσως της επιτρέπει να αντιλαμβάνεται μεταβολές του φωτός που σχετίζονται με τις εναλλαγές των εποχών και δίνουν το σήμα για μετανάστευση.

Αντίστοιχες φωτοδίοδοι προς τον εγκέφαλο παρατηρούνται σε άλλα ερπετά, αμφίβια, ακόμα και σε ψάρια όπως οι τόνοι και οι πελαγικοί καρχαρίες.

Λίγα λόγια για τη δερματοχελώνα

Η δερματοχελώνα (επιστημονική ονομασία: Dermochelys coriacea) είναι το μεγαλύτερο σωζόμενο είδος χελώνας (καθώς και η μεγαλύτερη θαλάσσια χελώνα που υπήρξε ποτέ) και το τέταρτο μεγαλύτερο είδος ερπετού μετά από τρία κροκοδείλια.

Ξεχωρίζει εύκολα από τις υπόλοιπες θαλάσσιες χελώνες δεν έχει οστέινο καβούκι. Αντίθετα το καύκαλό της αποτελείται από δέρμα και λιπαρή σάρκα. Η δερματοχελώνα είναι το μόνο σωζόμενο είδος στην οικογένεια των Δερμοχελωνίδων.

Πρόκειται για ένα είδος που συναντάται σε όλη την Υφήλιο και που διανύει χιλιάδες χιλιόμετρα κατά τη μετανάστευση. Από όλα τα υφιστάμενα είδη θαλάσσιας χελώνας, η δερματοχελώνα έχει την ευρύτερη κατανομή, φτάνοντας βόρεια ως την Αλάσκα και τη Νορβηγία και νότια ως το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στην Αφρική και το νοτιότερο άκρο της Νέας Ζηλανδίας. Δερματοχελώνες έχουν βρεθεί σε όλους τους τροπικούς και υποτροπικούς ωκεανούς, και η κατανομή της εκτείνεται πέρα από τον Αρκτικό κύκλο.

Υπάρχουν τρεις μεγάλοι, γενετικά διακριτοί πληθυσμοί, στον Ατλαντικό, ανατολικό Ειρηνικό και δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό.

Πρόσφατες εκτιμήσεις για το πληθυσμό τους είναι ότι υπάρχουν 26.000 με 43.000 θηλυκά που ζευγαρώνουν ετησίως, τη στιγμή που το 1980 υπολογίζονταν σε 115.000.


Πηγή: http://www.enikos.gr