Η Νοτιοανατολική Ευρώπη πίσω στην προσβασιμότητα για τους πολίτες της με αναπηρία

Ανακοίνωση 30.05.12.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. αναδημοσιεύει μεταφρασμένο άρθρο του Goran Trajkov για τους Southeast European Times, που πραγματεύεται τα προβλήματα προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία σε χώρες της ΝΑ Ευρώπης.

Παρά τους νόμους σε κάθε χώρα ξεχωριστά αλλά και σε ολόκληρη την περιφέρεια που προσπαθούν να σηκώσουν την συνειδητοποίηση του προβλήματος, ομάδες πολιτών και κυβερνητικοί αξιωματούχοι συμφωνούν ότι η Νοτιοανατολική Ευρώπη υστερεί στην παροχή προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.

Από τα Σκόπια στο Βουκουρέστι, οι υποστηρικτές των ατόμων με αναπηρία τονίζουν ότι είναι εξαιρετικά αργή η αλλαγή στο πώς αντιμετωπίζονται τα άτομα με κινητική αναπηρία, και σε ορισμένες περιπτώσεις, οι νόμοι περί προσβασιμότητας δεν εφαρμόζονται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ΜΚΟ που εμπλέκονται άμεσα με τα άτομα με αναπηρία δεν ερωτούνται ούτε για το πως να εργαστούν με τον πληθυσμό.

«Εδώ και πάνω από 10 χρόνια έχουν ξεκινήσει πάρα πολλές προσπάθειες… αλλά, δυστυχώς, οι εκπρόσωποι των ΜΚΟ που συμμετέχουν στην εκστρατεία αυτή δεν καλέστηκαν ούτε στις διαβουλεύσεις», ισχυρίζεται ο πρόεδρος της ρουμανικής ένωσης των ατόμων με νευροκινητική αναπηρία (ANHR) Adrian Mihalcea.

Το πρόβλημα είναι γνωστό τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο περιφέρειας.

«Στην ΕΕ σήμερα τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν πλήθος εμποδίων στην κοινωνία που τους εμποδίζουν από το να συμμετέχουν σε ισότιμη βάση με τους άλλους πολίτες», δηλώνει το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία σε μελέτη που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα δεκαετές πρόγραμμα για το 2010, που συμπεριλαμβάνει την πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις της ΕΕ, με εκστρατείες ευαισθητοποίησης και προγράμματα μεταξύ των κρατών, σε μια προσπάθεια να αρθούν τα εμπόδια για τα άτομα με αναπηρία. Τα έθνη του ΟΗΕ υπέγραψαν επίσης δήλωση η οποία αναγνωρίζει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, το 2007.

Παρ’ όλο όμως αυτόν τον σχεδιασμό, οι βασικές υπηρεσίες παραμένουν απροσπέλαστε για πολλούς.

Ο Dimitar, κάτοικος της Μπίτολα της νότιας Μακεδονίας στη νότια πΓΔΜ, είπε ότι περιμένει από τότε που ήταν παιδί για προγράμματα που αναμένεται να υλοποιηθούν. Πολλά από αυτά θα βελτιώσουν τη ζωή του.

«Έχω πολλά προβλήματα, επειδή αισθάνομαι πολύ διαφορετικός από τους άλλους λόγω του γεγονότος ότι δεν μπορώ να εισέλθω όπου επιθυμώ», ανέφερε ο Dimitar, ο οποίος δεν θέλησε να δώσει το επώνυμό του λόγω της σωματικής του κατάστασης. «Όλοι με κοιτάνε περίεργα. Νιώθω άβολα, έτσι δεν κάνω τις δουλειές μου. Στέλνω συγγενείς και φίλους να ασχοληθούν με την γραφειοκρατία στο δημόσιο, εάν χρειάζομαι κάτι».

Η ΠΓΔΜ πέρασε ένα νόμο το 2003 που απαιτεί ότι όλα τα κτίρια να είναι προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία. Όμως, σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, μια προσπάθεια να τοποθετηθούν ράμπες για αναπηρικά αμαξίδια σε ορισμένα κτίρια υπουργείων είναι μόνο «στην αρχική της φάση», σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας και κοινωνικής πολιτικής.

Στο Kosovo, ο πρόεδρος της ΜΚΟ «Ηandicap Kosova» Γκεζίμ Αμπαζί δήλωσε: «Επισήμως, υπάρχει ικανοποιητική πρόοδος σε ό,τι αφορά στις ανάγκες των ΑμεΑ. Ωστόσο στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά, καθώς δεν υλοποιούνται στρατηγικές ή νόμοι, κάτι πολύ ανησυχητικό».

Πολλές από τις κυβερνήσεις της ΝΑ Ευρώπης σιγά σιγά παίρνουν μέτρα που βελτιώνουν την κατάσταση.

«Η κυβέρνηση έχει επιχειρήσει αρκετές φορές λύσεις για να υπερνικήσει αυτά τα προβλήματα και σε πολλά δημόσια κτίρια έχουν γίνει ενέργειες για να κατασκευαστούν ράμπες και ανελκυστήρες για αυτούς τους πολίτες. Ωστόσο δεν υπάρχουν σε όλα τα δημόσια κτίρια, έτσι η κυβέρνηση παραμένει δεσμευμένη μέχρι να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια», ανέφερε ο πρόεδρος της Διακομματικής Ομάδας για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία Πάβλε Σάζντοφ.

Μεταξύ 2001 και 2005, στη Ρουμανία έτρεξε καμπάνια με σύνθημα «Πόλεις για όλους» και είχε αναπτυχθεί σε 23 νομούς. «Ποια είναι η κατάσταση σήμερα, μετά από επτά χρόνια; Σχεδόν η ίδια», ανέφερε ο κ. Μιχαλτσέα.

Η Ελλάδα πραγματοποίησε σημαντικά βήματα σε ό,τι αφορά στην προσβασιμότητα το 2003, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Χρησιμοποιήθηκαν κονδύλια σε μια συνολική προσπάθεια να καταστήσουν την πόλη προσβάσιμη. Δημιουργήθηκαν ράμπες για αναπηρικά αμαξίδια και σε ολόκληρη την πόλη τοποθετήθηκαν ειδικά σχεδιασμένοι διάδρομοι στα πεζοδρόμια για τους τυφλούς.

Ωστόσο η Αθήνα εξακολουθεί να χρήζει βελτίωσης.

Εκτός από τα καινούργια κτίρια στις περισσότερες Βαλκανικές πόλεις, πολλά κρατικά κτίρια εξακολουθούν να μην είναι προσβάσιμα για πολλά άτομα με αναπηρία -- είτε επειδή θεωρούνται ιστορικά μνημεία είτε επειδή απαιτούν σημαντικές επενδύσεις για να αποκτήσουν νέες προσθήκες.

Οι σταθμοί τραμ, οι σταθμοί τρένων και τα ταξί εξακολουθούν να είναι εφιάλτης για τα άτομα με αναπηρίες.

«Δυστυχώς, επίβλεψη για το αν εφαρμόζονται οι συγκεκριμένοι νόμοι και εάν επαρκεί η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία γίνεται από τις ΜΚΟ. Οποιαδήποτε άλλη πρόταση που είχε στόχο την ενίσχυση της προσβασιμότητας βρήκε ως απάντηση την “οικονομική κρίση”», ανέφερε ο κ. Μιχαλτσέα.

Πάντως το Ευρωπαϊκό Φόρουμ ΑμεΑ αναφέρει ότι αποτελεί μύθο η αντίληψη ότι τα πλήρως προσβάσιμα κτίρια είναι πιο ακριβά στην κατασκευή τους.

«Στην πραγματικότητα, η κατασκευή προσβάσιμων υποδομών δεν κοστίζει περισσότερα χρήματα από την κατασκευή μη προσβάσιμων και στην πραγματικότητα δημιουργεί επιπλέον αξία για τον κλάδο, καθώς ένα κτίριο που πληροί τις προϋποθέσεις προσβασιμότητας θα είναι σε θέση να προσαρμοστεί πιο εύκολα στις ανάγκες που αλλάζουν, συμπεριλαμβανομένης της γήρανσης ή αναπηρίες που προκύπτουν στους κατοίκους τους», αναφέρεται σε έκθεση το Μάρτιο του 2012.

Μεταβιβάσιμα αρχεία:
Ανακοίνωση σε ηλεκτρονική μορφή (application/msword, 134 KB)

Πηγή: http://www.esaea.gr