Συντάξεις ΟΓΑ: Σύνταξη Αναπηρίας

Σύνταξη Αναπηρίας

ΣΥΝΤΑΞΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΚΛΑΔΟΥ ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

I. Σύνταξη αναπηρίας από κοινή νόσο
Ο ασφαλισμένος στον Κλάδο δικαιούται σύνταξη αναπηρίας από κοινή νόσο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι παρακάτω προϋποθέσεις :

• Έγινε ανάπηρος σε ποσοστό 67% λόγω παθήσεως ή βλάβης ή εξασθένησης σωματικής ή πνευματικής μεταγενέστερης της υπαγωγής στην ασφάλιση, που θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα (1) έτος κατά ιατρική πρόβλεψη.
• Έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης και καταβολής εισφορών πέντε (5) ετών, από τα οποία δύο (2) έτη μέσα στην πενταετία που προηγείται του έτους που έγινε ανάπηρος ή έχει πραγματοποιήσει δέκα πέντε (15) έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών. Στους ανωτέρω χρόνους ασφάλισης περιλαμβάνεται και ο χρόνος ασφάλισης στον Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης.

Ο χρόνος καταβολής εισφορών Πρόσθετης Ασφάλισης μπορεί να θεωρηθεί ως χρόνος διανυθείς στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης, ύστερα από αίτηση του ασφαλισμένου. Ο χρόνος, κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έπαιρνε στο παρελθόν πρόσθετη σύνταξη αναπηρίας θα συνυπολογίζεται μόνο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από τον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης.

Ασφαλισμένοι οι οποίοι δεν έχουν συμπληρώσει το 26ο έτος της ηλικίας τους, δικαιούνται να συνταξιοδοτηθούν λόγω αναπηρίας, αν έχουν καταβάλει τις προβλεπόμενες εισφορές για όλο το χρονικό διάστημα από της υποχρεωτικής ή προαιρετικής υπαγωγής τους στην ασφάλιση μέχρι και του χρόνου επέλευσης της αναπηρίας. Το χρονικό αυτό διάστημα δεν μπορεί να είναι μικρότερο από ένα (1) έτος. Η σύνταξη λόγω αναπηρίας απονέμεται για όσο χρόνο ορίζεται από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές, παρατείνεται για τον εκάστοτε οριζόμενο χρόνο ανικανότητας και μπορεί να είναι οριστική, εφόσον οι Υγειονομικές Επιτροπές γνωματεύσουν ότι η ανικανότητα είναι μόνιμη. 

II. Σύνταξη αναπηρίας από εργατικό ατύχημα ή ατύχημα κατά την απασχόληση
Ο ασφαλισμένος στον Κλάδο δικαιούται σύνταξη αναπηρίας ανεξαρτήτως χρόνου ασφάλισης όταν η αναπηρία οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή ατύχημα κατά την απασχόληση.

III. Σύνταξη αναπηρίας από ατύχημα εκτός εργασίας ή απασχόλησης
Σε περίπτωση ατυχήματος εκτός εργασίας, ο ασφαλισμένος στον Κλάδο δικαιούται σύνταξη αν έχει πραγματοποιήσει το μισό χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Από 1-1-2002 οι ασφαλισμένοι του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης οι οποίοι καθίστανται συνταξιούχοι αναπηρίας, δικαιούνται και τη βασική σύνταξη αναπηρίας (σύνταξη χωρίς εισφορά), με τις ίδιες προϋποθέσεις, εφόσον δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιοδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, ελληνικό ή ξένο, με εξαίρεση την πολεμική σύνταξη, τη σύνταξη που καταβάλλεται από το Ελληνικό Δημόσιο στα θύματα ή αναπήρους που έπαθαν στην Υπηρεσία τους και εξαιτίας αυτής, τη σύνταξη που χορηγεί το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Αρτοποιών στους ασφαλισμένους του, τη χορηγία των Δημάρχων και Προέδρων Κοινοτήτων και τη σύνταξη από το εξωτερικό, εφόσον είναι μικρότερη της σύνταξης του ΟΓΑ ή έχει χορηγηθεί από χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή χώρα με την οποία έχει συναφθεί διμερής σύμβαση κοινωνικής ασφάλειας.

Σύνταξη αναπηρίας σε ανίκανα για εργασία παιδιά ασφαλισμένων ή συνταξιούχων του ΟΓΑ.
Τα παιδιά συνταξιούχου του ΟΓΑ καθώς και τα παιδιά ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης έχουν δικαίωμα για σύνταξη αναπηρίας από τον Οργανισμό, εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

• Είναι από τη γέννησή τους ή έγιναν ή θα γίνουν, πριν από τη συμπλήρωση του 21ου έτους της ηλικίας τους, ανίκανα για την άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος σε ποσοστό τουλάχιστον 67% από πάθηση ή βλάβη, που κατά πρόβλεψη της Υγειονομικής Επιτροπής θα διαρκέσει τρία (3) τουλάχιστον χρόνια.
• Έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
• Δεν συνταξιοδοτούνται από τον ΟΓΑ, για οποιοδήποτε άλλο λόγο ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή, με εξαίρεση την πολεμική σύνταξη, τη σύνταξη που καταβάλλεται από το Ελληνικό Δημόσιο στα θύματα ή αναπήρους που έπαθαν στην Υπηρεσία τους και εξαιτίας αυτής, τη σύνταξη που χορηγεί το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Αρτοποιών στους ασφαλισμένους του, τη χορηγία των Δημάρχων και Προέδρων Κοινοτήτων και τη σύνταξη από το εξωτερικό, εφόσον είναι μικρότερη της σύνταξης του ΟΓΑ ή έχει χορηγηθεί από χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή χώρα με την οποία έχει συναφθεί διμερής σύμβαση κοινωνικής ασφάλειας.
• Δεν έχουν γίνει ανάπηρα από πρόθεση ή εξαιτίας πλημμελήματος ή κακουργήματος που διέπραξαν με πρόθεση και για το οποίο έχουν καταδικαστεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
• Δεν έχουν ασφαλιστεί σε οποιοδήποτε Ασφαλιστικό Οργανισμό ή το Δημόσιο μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους.Ένας από τους γονείς τους ήταν, είτε συνταξιούχος του ΟΓΑ κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση ή κατά την ημέρα του θανάτου του, είτε ασφαλισμένος στον Οργανισμό ολόκληρη την τριετία προ του έτους υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση ή προ του θανάτου του. 

Αν και οι δύο γονείς έχουν εγκαταλείψει το ανάπηρο παιδί τους και αγνοείται η τύχη τους, η ανωτέρω τριετία υπολογίζεται προ του έτους της εγκατάλειψης.

• Αν πρόκειται για έγγαμο, να συντηρείται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση είτε από δικά του εισοδήματα, τα οποία προέρχονται από την αγροτική οικονομία, είτε από εισοδήματά του ή της συζύγου που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. 
• Το ποσό της ως άνω συνταξιοδοτικής παροχής είναι ίσο με το πλήρες ποσό της εκάστοτε βασικής σύνταξης του ΟΓΑ.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΓΗΡΑΤΟΣ - ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ
1. Προσαύξηση ποσού της Κύριας σύνταξης αναπηρίας λόγω απόλυτης αναπηρίας.

Οι συνταξιούχοι αναπηρίας του Κλάδου που βρίσκονται διαρκώς σε κατάσταση που απαιτεί συνεχή επίβλεψη, περιποίηση και συμπαράσταση άλλου προσώπου (απόλυτη αναπηρία), έστω και προσωρινά, δικαιούνται προσαύξηση του ποσού της σύνταξης που παίρνουν από τον Κλάδο.

Το ποσό της προσαύξησης αυτής είναι ίσο με το 50% του ποσού της σύνταξης και δεν μπορεί να είναι κατώτερο του ποσού που αντιστοιχεί σε 25 έτη ασφάλισης στην 1η ασφαλιστική κατηγορία.

Επισημαίνεται ότι η προσαύξηση αυτή χορηγείται μόνο σε όσους δεν δικαιούνται την αντίστοιχη προσαύξηση της bασικής σύνταξης (βλ. αμέσως κατωτέρω), η οποία είναι μεν μεγαλύτερη ως προς το ποσό αλλά απαιτούνται διαφορετικές προϋποθέσεις για τη χορήγησή της.

2. Προσαύξηση του ποσού της βασικής σύνταξης αναπηρίας λόγω απόλυτης αναπηρίας. 

Οι συνταξιούχοι αναπηρίας του ΟΓΑ που λαμβάνουν βασική σύνταξη μπορούν να πάρουν προσαύξηση της σύνταξης λόγω απόλυτης αναπηρίας ,εφόσον έχουν ποσοστό αναπηρίας 100% διαρκώς και εφόρου ζωής και βρίσκονται σε κατάσταση που απαιτεί συνέχεια επίβλεψη, περιποίηση και συμπαράσταση άλλου προσώπου.

Το ποσό της προσαύξησης αυτής είναι ίσο προς το ποσό που καταβάλλεται κάθε φορά στους τετραπληγικούς-παραπληγικούς (σήμερα 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη).

3. Προσαύξηση του ποσού της σύνταξης γήρατος λόγω τυφλότητας.

Οι συνταξιούχοι γήρατος του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης καθώς και οι συνταξιούχοι γήρατος του ΟΓΑ (που παίρνουν τη βασική σύνταξη) εφόσον είναι τυφλοί, δικαιούνται προσαύξηση στο ποσό της μηνιαίας σύνταξής τους.

Το ποσό της προσαύξησης είναι και στις δύο περιπτώσεις ίσο με την εκάστοτε μεγαλύτερη βασική σύνταξη του ΟΓΑ.Διευκρινίζεται, ότι οι τυφλοί συνταξιούχοι γήρατος του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης, οι οποίοι παίρνουν παράλληλα και τη βασική σύνταξη (πλήρη ή τμήμα αυτής) θα δικαιούνται μία προσαύξηση στη σύνταξή τους, λόγω τυφλότητας.

Επισημαίνεται ότι οι συνταξιούχοι γήρατος του ΟΓΑ όσο και οι συνταξιούχοι γήρατος του Κλάδου δεν δικαιούνται προσαύξηση στο ποσό της σύνταξής τους λόγω απόλυτης αναπηρίας ακόμη και αν από ιατρικής πλευράς είναι απόλυτα ανάπηροι, αφού αυτό δεν προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις.

Προσαύξηση της σύνταξής τους μπορούν να πάρουν μόνο εάν είναι τυφλοί. Ακόμη αν πάσχουν από παραπληγία – τετραπληγία μπορούν να πάρουν το σχετικό επίδομα (βλέπε αμέσως κατωτέρω).

4. Εξωϊδρυματικό επίδομα παραπληγίας – τετραπληγίας.

Οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι του Κλάδου και του ΟΓΑ, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς τους, δικαιούνται μηνιαίου εξωϊδρυματικού επιδόματος εφόσον συντρέχουν οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
α) Κριθούν από την Ειδική Υγειονομική Επιτροπή, ότι:- πάσχουν από παραπληγία ή τετραπληγία με ποσοστό ιατρικής αναπηρίας 67% και άνω, έστω και προσωρινά.- πάσχουν από μυασθένεια-μυοπάθεια με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.- έχουν ακρωτηριασμό των δύο άνω ή κάτω άκρων ή κατά το ένα άνω και ένα κάτω άκρο με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.- έχουν φωκομέλεια, που επιφέρει τον ίδιο βαθμό κινη­τικής αναπηρίας με την παραπάνω περίπτωση των ακρωτηριασμών, κατά τα δύο άκρα.- πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας που επιφέρει παραπληγία - τετραπληγία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.- πάσχουν από σύνδρομο κλάματος γαλής.- πάσχουν από ατελή οστεογένεση, με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. - πάσχουν από οστεοψαθύρωση, με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω και - έχουν ακρωτηριασμό του ενός άνω ή κάτω άκρου με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
β) Έχουν απασχοληθεί, κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα, όλο το δωδεκάμηνο πριν από την ημερομηνία που έγιναν ανάπηροι από τις ανωτέρω παθήσεις, σε εργασίες, για τις οποίες τα πρόσωπα που τις ασκούν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ ή ήταν συνταξιούχοι του Κλάδου ή του ΟΓΑ, όταν έπαθαν την αναπηρία τους αυτή.Για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι έγιναν ανάπηροι από εργατικό ατύχημα, αρκεί απασχόληση και υπαγωγή στην ασφάλιση μιας μόνο ημέρας.
γ) Δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη, εκτός του ΟΓΑ, πηγή (εκτός των εξαιρέσεων που αναφέρονται ανωτέρω για τις συντάξεις γήρατος-αναπηρίας) εξαιρουμένων των ασφαλισμένων και συνταξιούχων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του ΟΓΑ.
δ) Δεν λαμβάνουν παρόμοιο επίδομα ή προσαύξηση της σύνταξής τους λόγω απόλυτης αναπηρίας ή παραπληγίας από οποιαδήποτε πηγή, στην οποία περιλαμβάνεται και ο ΟΓΑ.
ε) Δεν περιθάλπονται σε άσυλο ανιάτων ή ίδρυμα ασυλικού ή προνοιακού χαρακτήρα ή δεν νοσηλεύονται σε ψυχιατρείο, με δαπάνες του ΟΓΑ ή του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. Εξαιρούνται οι τρόφιμοι μαθητές Κρατικών Ιδρυμάτων ή Ειδικών Σχολείων τη δαπάνη των οποίων καλύπτει ο ΟΓΑ ή το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ.
Τα μέλη της οικογένειας των ασφαλισμένων και συνταξιούχων του Κλάδου και του ΟΓΑ, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, έχουν δικαίωμα για τη χορήγηση μηνιαίου εξωϊδρυματικού επιδόματος παραπληγίας- τετραπληγίας, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις με στοιχεία α, γ και δ και το πρόσωπο, από το οποίο έλκουν το δικαίωμά τους, ήταν είτε συνταξιούχος του Κλάδου ή του ΟΓΑ, είτε επιδοματούχος λόγω παραπληγίας – τετραπληγίας κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του επιδόματος ή κατά την ημέρα του θανάτου, είτε ασφαλισμένος του ΟΓΑ ολόκληρο το δωδεκάμηνο προ της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του επιδόματος ή προ του θανάτου του.
Σημείωση: Το επίδομα παραπληγίας – τετραπληγίας δεν αναστέλλεται, όταν οι δικαιούχοι εργάζονται ανεξάρτητα από το ποσό των αποδοχών που παίρνουν από την εργασία τους, αλλά εξακολουθεί να καταβάλλεται ολόκληρο.

Ποσό 
Το ποσό του επιδόματος παραπληγίας – τετραπληγίας είναι ίσο με το εικοσαπλάσιο του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό καθορίζεται κάθε φορά. Στην περίπτωση ακρωτηριασμού του ενός άνω ή κάτω άκρου με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω το ποσό του επιδόματος είναι ίσο με το δεκαπλάσιο του κατώτατου ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη. 

Το ανωτέρω ημερομίσθιο έχει οριστεί για τις συνταξιοδοτικές παροχές του ΟΓΑ στο ποσό που ίσχυε κατά την 31-12-2011 (333,57 ευρώ - άρθρο 138 παρ. 4 του Ν. 4052/2012).)