Το ψυχιατρικό προφίλ ενός τρομοκράτη

Ποια είναι τα σκοτεινά μυστικά στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής που συνθέτουν το προφίλ και οδηγούν έναν άνθρωπο στο να γίνει τρομοκράτης; Η απάντηση δεν είναι εύκολη αλλά υπάρχουν κάποια βασικά «συστατικά» στη συνταγή του ψυχολογικού προφίλ του τρομοκράτη. Κατ' αρχήν δεν πρόκειται για ψυχικά άρρωστα άτομα. Δίνοντας μια τέτοια διαγνωστική ταμπέλα στους τρομοκράτες προσβάλλουμε τα άτομα με ψυχιατρικά νοσήματα. Οι τρομοκράτες μπορεί να έχουν κάποια ψυχολογικά προβλήματα αλλά γενικά έχουν «σώας τας φρένας» και πλήρη επίγνωση των ενεργειών τους και των συνεπειών που αυτές έχουν σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο.

Ο τρομοκράτης δεν δρα κατά τη διάρκεια ενός ψυχωσικού επεισοδίου, παρασυρμένος από το ξεστράτημα της φαντασίας του, από φωνές ή οράματα που βλέπει και αποτελούν μια επίπλαστη πραγματικότητα που δεν τη μοιράζεται κανένας άλλος. Χρειάζεται ψυχραιμία, υπολογισμό και συντονισμό στη σκέψη αλλά και εξειδικευμένες ενέργειες προκειμένου να εξασφαλίσει την «επιτυχία» της πράξης του. Η «διάγνωση»; Ανελέητος εγκληματίας με αντικοινωνική προσωπικότητα.

Η προσωπικότητα του τρομοκράτη ενέχει στοιχεία αυτοχειρίας και εγκληματικότητας. Για να σκοτώσουν άλλα άτομα οι τρομοκράτες ψυχρά αποδέχθηκαν και σχεδίασαν τον δικό τους θάνατο, ουσιαστικά αντιβαίνοντας στο ένστικτο αυτοσυντήρησής τους. Δεν έχουν τα ίδια κίνητρα που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον στην αυτοχειρία ή στο έγκλημα. Στην αυτοχειρία μπορεί να φθάσει κανείς όταν βρίσκεται στο έσχατο σημείο απελπισίας και αδυναμίας να βρει ψυχική ανακούφιση και λύση στα προβλήματά του. Στο έγκλημα μπορεί να φθάσει κανείς για να αποκτήσει κάτι που έχει κάποιος άλλος, για να τιμωρήσει έναν τρίτο ή να «διορθώσει» μια αδικία που πιστεύει ότι του έγινε. 'Η σε μια πράξη αγάπης και αυτοθυσίας μια μάνα μπορεί να θυσιαστεί για το παιδί της. Κανένα από τα παραπάνω κίνητρα δεν χαρακτηρίζει τις πράξεις ενός τρομοκράτη. Ο τρομοκράτης ακολουθεί τυφλά μια ιδεολογία που δεν λαμβάνει υπόψη της άλλες ιδεολογικές τοποθετήσεις ή το καλό άλλων ανθρώπων και ο θάνατος και η καταστροφή γίνονται όχι μόνο μέσο αλλά και αυτοσκοπός.

* Η έλλειψη μεταμέλειας
Η δρ Susan Mirow, ειδική στην ψυχιατρική του τραύματος και στο ποινικό δίκαιο, περιγράφει τον «τυπικό τρομοκράτη» ως έναν νεαρό μοναχικό άντρα, χωρίς οικογένεια ή σύζυγο, με σεξουαλικές αναστολές. Αλλα βασικά ψυχολογικά χαρακτηριστικά του είναι η ικανότητα της καλής πρώτης εντύπωσης, η παρορμητικότητα, η αδιάφορη στάση προς τις κοινωνικές συμβάσεις, η ανικανότητά του να αγαπήσει και η έλλειψη μεταμέλειας ή ντροπής για τις πράξεις του.

* Η σχέση με το άλλο φύλο
Ειδικά στην περίπτωση των συγκεκριμένων τρομοκρατών υπάρχει και μια άλλη σκοτεινή και ανεξερεύνητη ψυχολογική πλευρά που συνετέλεσε στη δημιουργία τους: η καταπιεσμένη και μη διοχετευμένη σεξουαλικότητα των τρομοκρατών. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έδωσε σε μια τηλεοπτική συνέντευξη ένας ιδιοκτήτης στη Φλόριδα των ΗΠΑ που νοίκιασε χωρίς να το γνωρίζει ένα διαμέρισμα σε κάποιους αεροπειρατές, αυτοί είχαν καλύψει μια φωτογραφία που υπήρχε στον τοίχο και έδειχνε μια κοπέλα ντυμένη σεμνά και όχι αποκαλυπτικά, με βάση τα δυτικά πρότυπα, με μια μπλούζα με V κόψιμο στον λαιμό και μια φούστα ως το γόνατο.

Πώς όμως η σεξουαλικότητα εμπλέκεται στην εκδήλωση της εγκληματικής συμπεριφοράς; Για τον Φρόιντ οι σεξουαλικές επιθυμίες είναι αλληλοσυγκρουόμενες και επίσης συγκρούονται με τις κοινωνικές συμβάσεις και την πραγματικότητα. Ποτέ δεν ικανοποιούνται πλήρως. Επιθυμούμε αυτό που δεν έχουμε ή αυτό που πιστεύουμε ότι χάσαμε και αυτές οι ανικανοποίητες επιθυμίες βρίσκουν την έκφρασή τους με παράξενους ή και ασύμβατους τρόπους. Για τον ανθρώπινο ψυχισμό, σύμφωνα με τη φροϋδική θεωρία, τα δύο βασικά ένστικτα, ο έρως και ο θάνατος, αποτελούν την πηγή των συγκρούσεων για την καθημερινή ζωή και τα παγκόσμια γεγονότα.

* Η άλυτη διαμάχη
Οι τρομοκράτες, όμως, που προέρχονται από κοινωνίες που αρνιούνται τη σεξουαλικότητα των γυναικών και δημιουργούν ταμπού γύρω από το πρόσωπο της γυναίκας, παραμένουν με άλυτη την εσωτερική διαμάχη τους που αφορά το σύμπλεγμα του ευνουχισμού, δηλαδή τον φόβο ότι θα χάσουν την πολυτιμότερη ένδειξη του ανδρισμού και της προσωπικότητάς τους. Ετσι ο τρομοκράτης θα μπει σε μια διαδικασία φόβου για τον ανδρισμό του και έντονης προσπάθειας να τον αποδείξει με οποιονδήποτε τρόπο. Αλλά αφού οι κοινωνικές συνθήκες δεν του επιτρέπουν γενικά τον συγχρωτισμό με γυναίκες, βρίσκει άλλη διέξοδο για την καταπιεσμένη σεξουαλικότητά του, αυτή της επιθετικότητας προς τον άλλον που είναι διαφορετικός από αυτόν, με αποτέλεσμα μέσω μιας μεταλλαγμένης ψυχικής διαδικασίας να επικρατεί το ένστικτο του θανάτου και όχι αυτό του έρωτα.


Πηγή: http://www.boro.gr