Ο εκφοβισμός (bulling) αφορά μια ειδική μορφή επιθετικής συμπεριφοράς κατά την οποία υπάρχειπρόθεση βλάβης ή ενόχλησης και συμβαίνει επαναλαμβανόμενα από ένα δυνατό άτομο ή ομάδα προς κάποιο πιο αδύναμο. Η ανισορροπία δύναμης και η δυσκολία του θύματος να βοηθήσει τον εαυτό του είναι δύο από τους πρωταρχικούς παράγοντες διαιώνισής του φαινομένου. Οποιοσδήποτε άνθρωπος οποιασδήποτε ηλικίας είναι πιθανό κάποια στιγμή της ζωής του να βρεθεί στη θέση του θύματος, του θύτη ή του παρατηρητή τέτοιων συμπεριφορών.
Οι επιπτώσεις του εκφοβισμού είναι ποικίλες, σοβαρές και μακροχρόνιες και αφορούν εξίσου όλους τους εμπλεκόμενους, παρόλα αυτά οι θύτες είναι συνήθως εκείνοι στους οποίους δίνεται η λιγότερη προσοχή.
Σε ότι αφορά τα χαρακτηριστικά τους φαίνεται να είναι άτομα με έφεση στην επιθετική ή παραβατική συμπεριφορά, με παρορμητικά, χειριστικά ή ναρκισσιστικά στοιχεία προσωπικότητας, θετική εικόνα εαυτού ή ισχυρή αυτοπεποίθηση, που όμως βασίζεται κυρίως σε επίδειξη δύναμης και επιβολής. Η μειωμένη ενσυναίσθηση και συναισθηματική κατανόηση για την διαφορετικότητα των άλλων συχνά τους οδηγεί στο να δικαιολογούν τις εκφοβιστικές πράξεις τους, να τις εκλογικεύουν και να , υποβαθμίζουν τις συνέπειες τους. Τα παιδιά – θύτες έχουν μεγαλώνοντας αυξημένες πιθανότητες κατάχρησης ουσιών, είναι πιο πιθανό να παρατήσουν το σχολείο, να εμπλακούν σε βανδαλισμούς, να έχουν προβλήματα με τον νόμο, να επιδεικνύουν βιαιότητα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
Σε μια δεύτερη ανάγνωση της προσωπικότητας των θυτών είναι απαραίτητο να αναγνωρίσουμετους κυριότερους παράγοντες κινδύνου που ευνοούν στην ανάπτυξη των επιθετικών συμπεριφορών τους.
Σε ότι αφορά την οικογένεια οι αυταρχικοί και τιμωρητικοί γονείς, που χρησιμοποιούν τη βία (οποιασδήποτε μορφής λεκτική, ψυχολογική, σωματική) ως μέθοδο επίλυσης των προβλημάτων, δίνουν πρώτοι το παράδειγμα για την επιτρεπτή χρήση και γενίκευσή της σε άλλα περιβάλλοντα. Τα συχνά ξεσπάσματα θυμού και οι σωματικές τιμωρίες αντίστοιχα δεν βοηθούν. Από την άλλη η έλλειψη ορίων και κανόνων στην οικογένεια μπορεί να εκληφθεί ως αδιαφορία και ένδειξη μειωμένου ενδιαφέροντος από τα παιδιά-θύτες, ενώ σε πιο ακραίες περιπτώσεις η συναισθηματική παραμέληση και η έλλειψη τρυφερότητας στα πρώτα χρόνια της ζωής τους μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ανεξέλεγκτου επιθετικού συμπεριφορικού ρεπερτορίου. Τέλος η ανοχή βίαιων συμπεριφορών των παιδιών είτε προς τους ίδιους τους γονείς, τα αδέλφια, τα άλλα παιδιά, αλλά και τα ζώα - δίνει τουλάχιστον το μήνυμα της υποβάθμισής ή ακόμα χειρότερα και της αποδοχής αυτών των συμπεριφορών.
Παράγοντες κινδύνου στο σχολικό περιβάλλον που ενδυναμώνουν τις πιθανότητες «υπόθαλψης» θυτών είναι η έμφαση στην ανταγωνιστικότητα, η αδιαφορία ή η ανοχή βίαιων συμπεριφορών και βανδαλισμών, οι μειωμένες ευκαιρίες συνεργασίας στη μάθηση, το μειωμένο ενδιαφέρον για τη συναισθηματική ζωή των παιδιών, η ελλιπής συμμετοχή και συνεργασία των γονιών. Τέλος συγχυτικοί ή ασαφής κανόνες και κώδικες συμπεριφοράς, τόσο για τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές και ανεπαρκή σχολικά προγράμματα ψυχοκοινωνικής αγωγής δεν βοηθούν στον περιορισμό της συμπεριφοράς των θυτών.
Έχοντας όλα τα παραπάνω στο μυαλό τους γονείς, εκπαιδευτικοί, συνομήλικοι και κοινωνία χρειάζεται να αφουγκράζονται διαρκώς και να παρεμβαίνουν, αρχικά για να προλαμβάνουν ή να σταματούν και στη συνέχεια για να τροποποιούν τα φαινόμενα εκφοβισμού.
Εν είδει κατακλείδας, μερικές συμβουλές προς τους γονείς που τα παιδιά τους έχουν μπει στον ρόλο του θύτη.
Επικοινωνήστε μαζί του ευθέως, πείτε του ότι γνωρίζετε για την συμπεριφορά του.
Εξηγήστε του γιατί δεν ανέχεστε και δεν επιδοκιμάζετε τέτοιες συμπεριφορές.
Αποφύγετε να ρίξετε την ευθύνη για τον εκφοβισμό στα θύματα.
Περάστε χρόνο μαζί του καθημερινά, να είστε θετικό πρότυπο και να το διδάσκετε με το παράδειγμά σας.
Μάθετε που βρίσκεται και με ποιόν.
Χτίστε πάνω στα ταλέντα του και τις ικανότητές του ενισχύοντας με θετικό τρόπο την αυτοεκτίμησή του.
Ενισχύστε και επιβραβεύστε θετικές συμπεριφορές.
Μάθετε το θετικούς τρόπους επίλυσης προβλημάτων και διαχείρισης θυμού.
Ακούστε, δείξτε υπομονή, επιμονή και προσπαθήστε μαζί να βρείτε λύσεις για τα προβλήματά του.
Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό αν δεν γνωρίζετε πώς να το αντιμετωπίσετε ή αν έχετε προσπαθήσει και δεν βλέπετε αλλαγή.
Τέλος, αν τα περιστατικά εκφοβισμού συμβαίνουν στο σχολικό πλαίσιο, βρείτε χρόνο και συνεργαστείτε με τους καθηγητές και το σχολείο.
Πηγή: http://www.boro.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.