23-30 Απριλίου 2011: Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) «τα εμβόλια σώζουν περισσότερες από 3 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως κάθε χρόνο και προφυλάσσουν ακόμα περισσότερα εκατομμύρια ατόμων από νόσο ή ισόβια αναπηρία».
Οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού οδηγούν σε σημαντική μείωση της εμφάνισης των αντίστοιχων νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν. Ο εμβολιασμός συνετέλεσε στην εντυπωσιακή μείωση μεταδοτικών νοσημάτων, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να αποτελούν πλέον παρελθόν για τον ανεπτυγμένο κόσμο. Χάρη σε αποτελεσματικά προγράμματα εμβολιασμών από τη δεκαετία του '60, η πλειονότητα των ανθρώπων στις ανεπτυγμένες χώρες δεν έχουν βιώσει τον όλεθρο των εξάρσεων των νοσημάτων που προλαμβάνονται μέσω εμβολιασμών. Πολλοί πιστεύουν ότι οι ασθένειες αυτές δεν είναι πια απειλητικές, καθότι δεν γίνονται αντιληπτές όπως συνέβαινε στο παρελθόν.
Για το θέμα μίλησαν σε συνέντευξη Τύπου ο Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, καθηγητής Παιδιατρικής, πρόεδρος της Παγκόσμιας Παιδιατρικής Εταιρείας, της Ευρωπαϊκής Παιδιατρικής Εταιρείας, της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας και president-elect of the Middle-Eastern Mediterranean Pediatric Society, η Τζένη Κουρέα - Κρεμαστινού, πρόεδρος Δ.Σ. ΚΕΕΛΠΝΟ, καθηγήτρια Δημόσιας & Διοικητικής Υγιεινής - Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και η Αναστασία Μπαρμπούνη, παιδίατρος, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιμελήτρια στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
Τεράστια οφέλη
Ο εμβολιασμός είναι αποδεδειγμένα ένα από τα περισσότερο οικονομικώς αποδοτικά επιστημονικά επιτεύγματα της σύγχρονης εποχής για τη δημόσια υγεία. Είναι μία από τις ελάχιστες υπηρεσίες υγείας που κοστίζει πολύ λίγο συγκριτικά με τα τεράστια οφέλη που προσφέρει στην υγεία και την ευημερία των πληθυσμών. Τα εμβόλια οδηγούν σε σημαντικό και ευρύτερο οικονομικό όφελος, καθώς προστατεύουν και από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των μεταδοτικών ασθενειών στη σωματική και πνευματική ευημερία ενός ατόμου και κατά συνέπεια στην ικανότητά του να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του και να εργαστεί.
Ο εμβολιασμός μπορεί να προστατέψει και αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί: όταν έχει εμβολιαστεί επαρκής αριθμός ατόμων σε μια δεδομένη κοινότητα, η νόσος δεν μπορεί να εξαπλωθεί (αυτό ονομάζεται έμμεση ανοσία, συλλογική ανοσία ή «ανοσία της αγέλης»). Δηλαδή όσο περισσότεροι άνθρωποι εμβολιάζονται τόσο περισσότερες ζωές σώζονται.
Από την άλλη, η μείωση του ποσοστού της εμβολιαστικής κάλυψης ενός πληθυσμού μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση και εξάπλωση μεταδοτικών νοσημάτων όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα. Υπενθυμίζουμε ότι από το 2008 έως σήμερα εμφανίζονται στη δυτική Ευρώπη επιδημίες ιλαράς, κοκκύτη και παρωτίτιδας. Αυτές οι επιδημίες συνεχίζουν να εξαπλώνονται στην Ευρώπη, προκαλώντας περιστατικά σε άτομα που δεν έχουν ανοσία ή δεν έχουν εμβολιαστεί επαρκώς.
Εξάλλου, σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην Ευρώπη δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά εμβόλια και έτσι, νοσήματα που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό συνεχίζουν να προκαλούν σοβαρή νόσο, αναπηρία ή ακόμη και θάνατο. Στην Ευρώπη γεννιούνται 10,6 εκατομμύρια μωρά κάθε χρόνο, τα οποία θα πρέπει να εμβολιαστούν, ώστε να διατηρηθεί η επιτυχία της ανοσοποίησης. Για παράδειγμα, όσον αφορά την ιλαρά, το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης στα παιδιά της γηραιάς ηπείρου είναι υψηλό (―94%), όμως παρ' όλα αυτά αυξάνεται κατ' έτος ο αριθμός των ανεμβολίαστων για την ιλαρά παιδιών. Γνωρίζοντας ότι η παγκόσμια θνητότητα από το νόσημα της ιλαράς μειώθηκε κατά 74% μεταξύ των ετών 2000-2007 χάρη στις εκστρατείες εμβολιασμού, αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικό δικαίωμα είναι ο εμβολιασμός για κάθε άνθρωπο, ειδικά όταν γίνεται μη προσβάσιμο λόγω των οικονομικών-κοινωνικών συνθηκών.
Τη στιγμή που τρία εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού και οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά κάτω των 5 ετών, είναι υποχρέωση όλων μας να εκπαιδεύσουμε γονείς και παιδιά για τη σπουδαιότητα του εμβολιασμού.
Αλλαγή νοοτροπίας υπέρ της πρόληψης
Με αφορμή λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού, είναι εκ των ων ουκ άνευ να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας. Τα εμβόλια είναι εξαιρετικά ασφαλή γιατί για να χρησιμοποιηθούν εξασφαλίζεται ότι πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουν οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. ΕΟΦ, ΕΜΑ, FDA). Τα σωστά δομημένα εθνικά προγράμματα εμβολιασμών μπορούν να διασφαλίσουν ότι κάθε παιδί και ενήλικος λαμβάνει το σωστό εμβόλιο, στο σωστό μέρος, την κατάλληλη στιγμή. Η επένδυση ανθρώπινων, υλικοτεχνικών και οικονομικών πόρων στα προγράμματα εμβολιασμών βελτιώνει τις υπηρεσίες παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης και διασφαλίζει ότι η ζωή παιδιών και ενηλίκων δεν τίθεται σε κίνδυνο από νόσημα που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού.
Σύμφωνα με μια ελληνική οικονομική αξιολόγηση του 2010, εκτιμάται ότι ο συστηματικός εμβολιασμός με το 13δύναμο συζευγμένο αντι-πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο θα επιφέρει ετήσια εξοικονόμηση 4,4 εκατομμυρίων ευρώ για το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας.
Στην προσπάθεια για βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης σε παιδιά και ενηλίκους, ο ρόλος και η ευθύνη των αρχών υγείας αλλά και της επιστημονικής κοινότητας είναι σημαντικοί παράγοντες καθώς εκείνοι καθοδηγούν, εκπαιδεύουν και επηρεάζουν τον πληθυσμό μιας χώρας προς την αλλαγή της νοοτροπίας υπέρ της πρόληψης. Ενα πρόσφατο παράδειγμα στη χώρα μας είναι η έλλειψη εμβολιαστικής συμμόρφωσης έναντι της εποχικής γρίπης. Από τα καταγεγραμμένα μέχρι και τον Μάρτιο περιστατικά φαίνεται έντονη δραστηριότητα του ιού και το 2010-11.
Πηγή: Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) «τα εμβόλια σώζουν περισσότερες από 3 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως κάθε χρόνο και προφυλάσσουν ακόμα περισσότερα εκατομμύρια ατόμων από νόσο ή ισόβια αναπηρία».
Οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού οδηγούν σε σημαντική μείωση της εμφάνισης των αντίστοιχων νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν. Ο εμβολιασμός συνετέλεσε στην εντυπωσιακή μείωση μεταδοτικών νοσημάτων, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να αποτελούν πλέον παρελθόν για τον ανεπτυγμένο κόσμο. Χάρη σε αποτελεσματικά προγράμματα εμβολιασμών από τη δεκαετία του '60, η πλειονότητα των ανθρώπων στις ανεπτυγμένες χώρες δεν έχουν βιώσει τον όλεθρο των εξάρσεων των νοσημάτων που προλαμβάνονται μέσω εμβολιασμών. Πολλοί πιστεύουν ότι οι ασθένειες αυτές δεν είναι πια απειλητικές, καθότι δεν γίνονται αντιληπτές όπως συνέβαινε στο παρελθόν.
Για το θέμα μίλησαν σε συνέντευξη Τύπου ο Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, καθηγητής Παιδιατρικής, πρόεδρος της Παγκόσμιας Παιδιατρικής Εταιρείας, της Ευρωπαϊκής Παιδιατρικής Εταιρείας, της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας και president-elect of the Middle-Eastern Mediterranean Pediatric Society, η Τζένη Κουρέα - Κρεμαστινού, πρόεδρος Δ.Σ. ΚΕΕΛΠΝΟ, καθηγήτρια Δημόσιας & Διοικητικής Υγιεινής - Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και η Αναστασία Μπαρμπούνη, παιδίατρος, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιμελήτρια στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
Τεράστια οφέλη
Ο εμβολιασμός είναι αποδεδειγμένα ένα από τα περισσότερο οικονομικώς αποδοτικά επιστημονικά επιτεύγματα της σύγχρονης εποχής για τη δημόσια υγεία. Είναι μία από τις ελάχιστες υπηρεσίες υγείας που κοστίζει πολύ λίγο συγκριτικά με τα τεράστια οφέλη που προσφέρει στην υγεία και την ευημερία των πληθυσμών. Τα εμβόλια οδηγούν σε σημαντικό και ευρύτερο οικονομικό όφελος, καθώς προστατεύουν και από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των μεταδοτικών ασθενειών στη σωματική και πνευματική ευημερία ενός ατόμου και κατά συνέπεια στην ικανότητά του να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του και να εργαστεί.
Ο εμβολιασμός μπορεί να προστατέψει και αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί: όταν έχει εμβολιαστεί επαρκής αριθμός ατόμων σε μια δεδομένη κοινότητα, η νόσος δεν μπορεί να εξαπλωθεί (αυτό ονομάζεται έμμεση ανοσία, συλλογική ανοσία ή «ανοσία της αγέλης»). Δηλαδή όσο περισσότεροι άνθρωποι εμβολιάζονται τόσο περισσότερες ζωές σώζονται.
Από την άλλη, η μείωση του ποσοστού της εμβολιαστικής κάλυψης ενός πληθυσμού μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση και εξάπλωση μεταδοτικών νοσημάτων όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα. Υπενθυμίζουμε ότι από το 2008 έως σήμερα εμφανίζονται στη δυτική Ευρώπη επιδημίες ιλαράς, κοκκύτη και παρωτίτιδας. Αυτές οι επιδημίες συνεχίζουν να εξαπλώνονται στην Ευρώπη, προκαλώντας περιστατικά σε άτομα που δεν έχουν ανοσία ή δεν έχουν εμβολιαστεί επαρκώς.
Εξάλλου, σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην Ευρώπη δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά εμβόλια και έτσι, νοσήματα που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό συνεχίζουν να προκαλούν σοβαρή νόσο, αναπηρία ή ακόμη και θάνατο. Στην Ευρώπη γεννιούνται 10,6 εκατομμύρια μωρά κάθε χρόνο, τα οποία θα πρέπει να εμβολιαστούν, ώστε να διατηρηθεί η επιτυχία της ανοσοποίησης. Για παράδειγμα, όσον αφορά την ιλαρά, το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης στα παιδιά της γηραιάς ηπείρου είναι υψηλό (―94%), όμως παρ' όλα αυτά αυξάνεται κατ' έτος ο αριθμός των ανεμβολίαστων για την ιλαρά παιδιών. Γνωρίζοντας ότι η παγκόσμια θνητότητα από το νόσημα της ιλαράς μειώθηκε κατά 74% μεταξύ των ετών 2000-2007 χάρη στις εκστρατείες εμβολιασμού, αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικό δικαίωμα είναι ο εμβολιασμός για κάθε άνθρωπο, ειδικά όταν γίνεται μη προσβάσιμο λόγω των οικονομικών-κοινωνικών συνθηκών.
Τη στιγμή που τρία εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού και οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά κάτω των 5 ετών, είναι υποχρέωση όλων μας να εκπαιδεύσουμε γονείς και παιδιά για τη σπουδαιότητα του εμβολιασμού.
Αλλαγή νοοτροπίας υπέρ της πρόληψης
Με αφορμή λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού, είναι εκ των ων ουκ άνευ να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας. Τα εμβόλια είναι εξαιρετικά ασφαλή γιατί για να χρησιμοποιηθούν εξασφαλίζεται ότι πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουν οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. ΕΟΦ, ΕΜΑ, FDA). Τα σωστά δομημένα εθνικά προγράμματα εμβολιασμών μπορούν να διασφαλίσουν ότι κάθε παιδί και ενήλικος λαμβάνει το σωστό εμβόλιο, στο σωστό μέρος, την κατάλληλη στιγμή. Η επένδυση ανθρώπινων, υλικοτεχνικών και οικονομικών πόρων στα προγράμματα εμβολιασμών βελτιώνει τις υπηρεσίες παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης και διασφαλίζει ότι η ζωή παιδιών και ενηλίκων δεν τίθεται σε κίνδυνο από νόσημα που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού.
Σύμφωνα με μια ελληνική οικονομική αξιολόγηση του 2010, εκτιμάται ότι ο συστηματικός εμβολιασμός με το 13δύναμο συζευγμένο αντι-πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο θα επιφέρει ετήσια εξοικονόμηση 4,4 εκατομμυρίων ευρώ για το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας.
Στην προσπάθεια για βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης σε παιδιά και ενηλίκους, ο ρόλος και η ευθύνη των αρχών υγείας αλλά και της επιστημονικής κοινότητας είναι σημαντικοί παράγοντες καθώς εκείνοι καθοδηγούν, εκπαιδεύουν και επηρεάζουν τον πληθυσμό μιας χώρας προς την αλλαγή της νοοτροπίας υπέρ της πρόληψης. Ενα πρόσφατο παράδειγμα στη χώρα μας είναι η έλλειψη εμβολιαστικής συμμόρφωσης έναντι της εποχικής γρίπης. Από τα καταγεγραμμένα μέχρι και τον Μάρτιο περιστατικά φαίνεται έντονη δραστηριότητα του ιού και το 2010-11.
Εμβολιασμός ενηλίκων
Αρκετοί ενήλικοι δεν γνωρίζουν ότι ο εμβολιασμός συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή. Δεδομένης μάλιστα της αύξησης της ηλικίας του γενικού πληθυσμού, ο κίνδυνος για πολλές ασθένειες που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος.
Επίσης, σήμερα κυκλοφορεί η φοβία ότι τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες. Η λανθασμένη και ελλιπής πληροφόρηση είναι δυστυχώς η αιτία για τη δημιουργία μιας επικίνδυνης αντι-εμβολιαστικής κουλτούρας.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η εμβολιαστική κάλυψη των επαγγελματιών υγείας, με στόχο τόσο την ατομική προστασία όσο και την πρόληψη διασποράς της νόσου στους ασθενείς τους. Ωστόσο, στη χώρα μας το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης με το εποχικό εμβόλιο της γρίπης αλλά και το πανδημικό ήταν 18,6% και 13,81% αντίστοιχα.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η παγκοσμιοποίηση του εμπορίου κάνουν αναγκαία τη μετακίνηση πολλών ανθρώπων τόσο για λόγους αναψυχής όσο και για επαγγελματικούς. Αναδύεται λοιπόν η αναγκαιότητα εμβολιασμών των ταξιδιωτών ανάλογα με την επιδημιολογία των χωρών προορισμού τους.
Πηγή: Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.