Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

Συμπληρωματικές διευκρινίσεις σχετικά με αμοιβή (εξέταστρο) στα πρωινά εξωτερικά ιατρεία των Νοσοκομείων του ΕΣΥ και των Κέντρων Υγείας


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ.ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΟΝ. ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΡΟΣ: ΔΙΟΙΚΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΕΣ ΥΠΕ
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ
Aθήνα 14/ 1 / 2011
Αριθ. Πρωτ. Υ4α/οικ 4456
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΘΕΜΑ: Συμπληρωματικές διευκρινίσεις σχετικά με αμοιβή (εξέταστρο) στα πρωινά εξωτερικά ιατρεία των Νοσοκομείων του ΕΣΥ και των Κέντρων Υγείας.
Σχετικά: 1) Η αριθμ. πρωτ. Υ4α/οικ.165114/2010 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2080/Β/2010).
2) Η αριθμ.πρωτ. Υ4α/οικ. 1329/4-1-2011 εγκύκλιος.
3)To αριθμ.πρωτ.Υ4α/οικ.2049/7-1-2011 έγγραφο μας.
Με αφορμή ερωτήματα που τίθενται από τις υπηρεσίες των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας σχετικά με την αύξηση και καταβολή του εξέταστρου (5€), παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινήσεις:
  1. Η καταβολή του εξέταστρου αφορά όλους όσους προσέρχονται στα τακτικά πρωινά εξωτερικά ιατρεία, είναι εφάπαξ και δεν βαρύνει τον ασφαλιστικό τους φορέα. Σε περίπτωση που ο ασθενής παραπεμφθεί σε γιατρό άλλης ειδικότητας εντός της ημέρας δεν θα καταβάλλει εκ νέου την αμοιβή εξέταστρου.
  2. Για συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών, όπως στρατιώτες και κρατούμενοι φυλακών είναι σε εφαρμογή οι ειδικές διατάξεις που ισχύουν μέχρι και σήμερα.
  3. Οι χρόνιοι πάσχοντες (καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς, Α.Μ.Ε.Α., μεσογειακή αναιμία, αιμορροφυλία, AIDS, τυφλοί, σακχαρώδη διαβήτη κ.α.) που προσέρχονται στα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας, στα οποία παρακολουθούνται, δεν επιβαρύνονται της καταβολής του εξέταστρου.
  4. Οι προσερχόμενοι στα Κέντρα Υγείας στα πλαίσια προγράμματος προληπτικού και προσυμπτωματικού ελέγχου (εμβολιασμοί, οδοντιατρικές εξετάσεις) δεν καταβάλλουν το εξέταστρο.
    Σημειώνουμε ότι παραμένει εν ισχύ και η αριθμ.πρωτ. Υ4α/οικ.1329/4-1-2011 εγκύκλιος.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
Α. ΛΟΒΕΡΔΟΣ
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
Διοικητές & Υποδιοικητές Νοσοκομείων ΕΣΥ
Διοικούσες Επιτροπές ή και Δ/ντες Κέντρων Υγείας
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ:
ΓΡ. ΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΓΡ. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΓΡ.ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ
ΓΡ.ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝ.Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΠΦΥ
Δ/ΝΣΗ ΑΜΥ

Αντιμικροβιακός xαλκός προστατεύει από τις λοιμώξεις;


Καθώς πληθαίνουν τα κρούσματα γρίπης, αυξάνεται συνεχώς η ανησυχία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για τυχόν εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών. Ως εκ τούτου ένας παιδικός σταθμός στο Τokyo άνοιξε τον δρόμο στην πρόληψη των λοιμώξεων με αντιμικροβιακό χαλκό.

Ο παιδικός σταθμός Mejiro, που βρίσκεται στην περιοχή Hachioji του Τοκyo, στην Ιαπωνία, ανταποκρίθηκε στο αίτημα των γονέων για ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τα παιδιά τους, χρησιμοποιώντας επιφάνειες αφής από κράματα χαλκού που έχουν εγγενή αντιμικροβιακή δράση.

Αυτές οι επιφάνειες εξουδετερώνουν ιούς όπως οι Influenza A, E. Coli and MRSA, μεταξύ των τακτικών καθαρισμών, βοηθώντας να παρέχουν ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Αυτή η εφαρμογή, μαζί με άλλες παρόμοιες εφαρμογές σε ινστιτούτα υγιεινής σε όλο τον κόσμο, ακολούθησε μια κλινική δοκιμή επιφανειών αφής από αντιμικροβιακό χαλκό στο Νοσοκομείο Selly Oak στο Birbingham της Μ. Βρετανίας, που κατέδειξε ότι οι επιφάνειες αυτές παρουσίασαν ποσοστό μόλυνσης 90-100% λιγότερο από τις αντίστοιχες συνήθεις επιφάνειες που δεν περιείχαν χαλκό.

«Έχουμε ήδη εφαρμόσει τον έλεγχο των μολύνσεων, εισάγοντας μονάδες καθαρισμού του αέρα και διασφαλίζοντας ότι τα παιδιά πλένουν σωστά τα χέρια τους, αλλά αναζητούμε ακόμη πιο βελτιωμένα μέτρα προστασίας. Η εισαγωγή της χρήσης χαλκού μάς προσέφερε μια πολύ καλή ευκαιρία να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά και τους γονείς σχετικά με την πρόληψη των λοιμώξεων» δήλωσε ο διευθυντής του παιδικού σταθμού, Shoji Hiiragizawa.



Στην τελική φάση η έναρξη των υπηρεσιών τηλεφροντίδας


Στην τελική φάση εισέρχονται οι προετοιμασίες για την έναρξη των υπηρεσιών τηλεφροντίδας χρόνιων παθήσεων, από την 5η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) και τους δήμους της Κεντρικής Ελλάδας, μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Renewing Health.

Συγκεκριμένα, πρόσφατα πραγματοποιήθηκε η 4η συνάντηση εργασίας των εταίρων του προγράμματος Renewing Health στο Klagenfurt της Αυστρίας, όπου καθορίστηκαν οι τελικές ενέργειες για την έναρξη των υπηρεσιών τηλεφροντίδας σε 9 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην συνάντηση εργασίας συμμετείχαν διοικήσεις των υγειονομικών περιφερειών, εκπρόσωποι δήμων και ερευνητικών ιδρυμάτων, από τις χώρες μέλη της ΕΕ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Από την Ελλάδα συμμετείχαν ο διοικητής και ο υποδιοικητής της 5ης ΥΠΕ, Πέτρος Τομάρας και Αθανάσιος Τσάτσος, ο Ε. Σταματιάδης της Διεύθυνσης Πληροφορικής της 5ης ΥΠΕ, ο ιατρός Γεώργιος Ε. Δαφούλας, υπεύθυνος εφαρμογών e-health της e-trikala A.E. και ο Γ. Βάλλας, τεχνικός υπεύθυνος της Cities Net AE για το πρόγραμμα Renewing Health.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τηλεφροντίδα εκατοντάδων ασθενών της Κεντρικής Ελλάδας, από τον Φεβρουάριο του 2011, και το ύψος της ευρωπαϊκής συγχρηματοδότησης αναμένεται να φτάσει τα 7 εκατ. ευρώ για τους 21 συνεργαζόμενους φορείς, συνολικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα επιλέγονται ασθενείς με χρόνια νοσήματα (όπως χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, διαβήτης τύπου 2) από τους θεράποντες ιατρούς της 5ης ΥΠΕ, με κριτήριο την ανάγκη εντατικής κατ’ οίκον παρακολούθησης και ρύθμισης της θεραπευτικής αγωγής.

Μέσω του προγράμματος Renewing Health, αναμένεται να επέλθουν ουσιαστικές βελτιώσεις στις διαδικασίες παροχής υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα, χάρη στη χρήση νέων τεχνολογιών.

Στους ασθενείς, που πληρούν τα κλινικά κριτήρια και επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα, παρέχονται δωρεάν, από το Κέντρο Τηλεπρόνοιας της Ψηφιακής κοινότητας των Δήμων της Κεντρικής Ελλάδας και του Δήμου Τρικκαίων, συσκευές φορητής βιολογικής τηλεμετρίας (τηλεκαρδιογράφος, τηλεπιεσόμετρο, τηλεσπιρόμετρο, τηλεσακχαρόμετρο κλπ), με δυνατότητα αποστολής της μέτρησης μέσω σταθερού ή κινητού τηλεφώνου στο κέντρο τηλεπρόνοιας του δήμου και από εκεί μέσω του διαδικτύου στον ειδικό γιατρό.

Στο πρόγραμμα Renewing Health συμμετέχουν συνολικά 21 εταίροι από όλη την Ευρώπη, ανάμεσα στους οποίους εκπρόσωποι από τα Εθνικά Συστήματα Υγείας της Ιταλίας, της Δανίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φιλανδίας, της Ισπανίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ελλάδας.

Συγκεκριμένα, από την Ελλάδα, εταίροι είναι ο Δήμος Τρικκαίων, η 5η ΥΠΕ, η «e-trikala AE» του Δήμου Τρικκαίων και η «Ψηφιακές Πόλεις ΑΕ -Cities Net AE» (Αναπτυξιακή ΟΤΑ των Δήμων Λαρισαίων, Ιωαννίνων, Βόλου, Λαμιέων, Κοζάνης, Κατερίνης, Βέροιας, Ν. Ιωνίας, Καρδίτσας, Τρικάλων και Γρεβενών).


Σκύλος μυρίζει τον καρκίνο του παχέος εντέρου


Σκύλος ειδικά εκπαιδευμένος για να οσφραίνεται στον καρκίνο του παχέος εντέρου έχει τόσο ακριβή αποτελέσματα όσο και η κολονοσκόπηση, σύμφωνα με έρευνα.

Το Λάμπραντορ Ριτρίβερ έχει τουλάχιστον 95% επιτυχία στο να εντοπίζει τον καρκίνο όταν μυρίζει δείγματα αναπνοής και 98% επιτυχία με δείγματα κοπράνων, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Gut. Η όσφρηση του σκυλιού είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική κατά τα πρόωρα στάδια του καρκίνου και επιπλέον μπορεί να διακρίνει καλοήθεις από κακοήθεις καρκίνους, κάτι που δεν μπορεί η κολονοσκόπηση.
Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν την ύπαρξη πτητικών οργανικών ενώσεων που ενδέχεται να αποτελέσουν τη βάση για έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πεχέος εντέρου, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Χιντέρο Σονόντα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κιούσου της Φουκουόκα στην Ιαπωνία. Η κολονοσκόπηση περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός σωλήνα με μια κάμερα μέσω του παχέος εντέρου. Οι λιγότερο επίπονες εξετάσεις κοπράνων ανιχνεύουν μόνο τον καρκίνο σε πρώιμο στάδιο σε μία στις δέκα περιπτώσεις.
Το ειδικά εκπαιδευμένο οκτάχρονο θηλυκό λαμπραντόρ έκανε 74 διαγνωστικά τεστ όσφρησης. Κάθε τεστ περιλάμβανε την αξιολόγηση πέντε δειγμάτων αναπνοής (100 έως 200 ml το καθένα) ή κοπράνων (50 ml), από τα οποία μόνο το ένα προερχόταν από καρκινοπαθή.
Τα δείγματα προέρχονταν από 48 ανθρώπους με καρκίνο του εντέρου σε διάφορα στάδια εξέλιξης της νόσου, καθώς και από 258 υγιείς εθελοντές.
Για να δυσκολέψουν σκοπίμως τον σκύλο, οι επιστήμονες φρόντισαν ώστε περίπου τα μισά μη καρκινικά δείγματα να προέρχονται από ανθρώπους με πολύποδες εντέρου, που είναι καλοήθεις, αλλά θα μπορούσαν κάποια στιγμή να γίνουν κακοήθεις. Το 6% των δειγμάτων αναπνοής και το 10% των δειγμάτων κοπράνων προέρχονταν από άτομα με άλλα εντερικά προβλήματα, όπως έλκος ή σκωληκοειδίτιδα.
Ο σκύλος εμφάνισε εξίσου καλά αποτελέσματα όσο και μια κολονοσκόπηση. Το λαμπραντόρ εντόπισε σωστά όλα τα καρκινικά δείγματα σε 33 από τα 36 τεστ αναπνοής (ποσοστό επιτυχίας 95%), καθώς επίσης σε 37 από τα 38 τεστ κοπράνων (επιτυχία 98%). Τα πήγε θαυμάσια στον εντοπισμό των ατόμων στα πρώτα στάδια της νόσου και δεν μπερδεύτηκε από τα δείγματα που προέρχονταν από άλλα εντερικά προβλήματα, αλλά όχι καρκίνο.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι σκύλοι μπορούν επίσης να μυρίσουν άλλες μορφές καρκίνου (ουροδόχου κύστης, πνευμόνων, ωοθηκών, μαστού).
Η έρευνα αυτή προσφέρει ελπίδες για την ανάπτυξη ενός ηλεκτρονικού αισθητήρα που θα ανιχνεύει συγκεκριμένες πτητικές αρωματικές χημικές ουσίες στην αναπνοή ή τα κόπρανα, αντικαθιστώντας έτσι τους σκύλους.



Ο Καλλικράτης... εξαφάνισε τις υπηρεσίες πρόνοιας

Μάταια τις αναζητούν οι πολίτες με αναπηρία και όχι μόνο



Συνθήκες χάους επικρατούν στις ελληνικές υπηρεσίες πρόνοιας λίγες εβδομάδες μετά την εφαρμογή του Καλλικράτη, διαπιστώνει η Εθνική Συνομοσπονδία ΑμεΑ (ΕΣΑμεΑ) μετά από ενδεικτική έρευνα που πραγματοποίησε σε διάφορες περιοχές της χώρας. Όπως κατέδειξε η έρευνα, τόσο οι υπηρεσίες όσο και οι υπάλληλοι που τις στελεχώνουν, εδώ και μερικές εβδομάδες έχουν εξαφανιστεί !

Η ιστορία έχει ως εξής : Την περίοδο προ της εφαρμογής του Καλλικράτη, δηλαδή μέχρι το τέλος του περασμένου χρόνου, υπεύθυνες για την παροχή υπηρεσιών στους “φτωχότερους των φτωχών” ήταν οι διευθύνσεις πρόνοιας των νομαρχιών. Με την Καλλικρατική μεταρρύθμιση η αρμοδιότητα μεταβιβάστηκε στους (νέους) δήμους της χώρας (σχετική διευκρινιστική εγκύκλιος εκδόθηκε στις 30 Δεκεμβρίου). Κατόπιν παρέμβασης της εθνικής συνομοσπονδίας ΑμεΑ που διέβλεψε δυσλειτουργίες, την αμέσως επόμενη μέρα (31 Δεκεμβρίου) εκδόθηκε διευκρινιστική εγκύκλιος, σύμφωνα με την οποία, ναι μεν η αρμοδιότητα των προνοιακών υπηρεσιών ανήκει πλέον στους δήμους, πλην όμως όλες τους θα παραμείνουν στα ίδια κτίρια και γραφεία και δίχως να “πειραχτεί” το προσωπικό τους.
 Μόλις οι δικαιούχοι – μετά την είσοδο του νέου χρόνου – έσπευσαν να λάβουν τα ... προνοιακά χρωστούμενα στους τόπους τους οποίους επί χρόνια γνώριζαν, συνάντησαν το κενό! Αρμοδίως τους ενημέρωναν ότι οι διευθύνσεις είναι υπό μεταφοράν, σε κάποιες δε περιπτώσεις δεν τους ενημέρωναν καν, απλώς τους δήλωναν αναρμόδιοι για το που και πως θα λάβουν τα δικαιωματικά οφειλούμενα. Συλλέγοντας τις καταγγελίες η ΕΣΑμεΑ διαπίστωσε ότι μόνο ... μεμονωμένες δεν είναι και προχώρησε σε ολιγοήμερη έρευνα ανά την ώρα για να έχει συνολική εικόνα. Απεδείχθη λοιπόν ότι η εγκύκλιος της παραμονής πρωτοχρονιάς πετάχτηκε της στα αζήτητα.



Στον αέρα η συγχώνευση του ΚΕΑΤ και της Σχολής Τυφλών Βόρειας Ελλάδος

Αδικαίωτοι ή όχι οι αγώνες;

Η υπεσχημένη από το υπουργείο Υγείας συγχώνευση της Σχολής Τυφλών Βόρειας Ελλάδας με το Κέντρο Εκπαίδευσης Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ) Καλλιθέας προς το παρόν αναβάλλεται.

Η υπόσχευση – δέσμευση είχε δοθεί στους φορείς των τυφλών (Εθνική Ομοσπονδία και Πανελλήνιος Σύνδεσμος) σε συνάντησή τους με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου στις 19 Ιανουαρίου. Τους μεταβιβάστηκε ότι η διάταξη για την συγχώνευση θα περιλαμβανόταν στο επικείμενο – τότε – νομοσχέδιο με τίτλο "Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις".  Μάλιστα δε, τους παρουσιάστηκε και η παράγραφος του σχετικού άρθρου (παρ.2, άρθρο 44) ώστε να μην έχουν την παραμικρή αμφιβολία.
Καλόπιστοι οι φορείς των τυφλών δημοσιοποίησαν το χαρμόσυνο νέο . Δικαιωμένοι δε μιάς και η διάταξη ικανοποιούσε ένα διαχρονικό τους αίτημα, απέδωσαν δημόσια τα εύσημα στον υπουργό Α. Λοβέρδο. Δυστυχώς, λίγες μέρες μετά απεδείχθη ότι βιάστηκαν.
Αρχές της περασμένης εβδομάδας δόθηκε προς δημόσια διαβούλευση το προτεινόμενο κείμενο του νομοσχεδίου. Δεν υπήρχε η παραμικρή λέξη για την υπεσχημένη συγχώνευση, ούτε στο άρθρο 44 ούτε οπουδήποτε αλλού. Η συγχώνευση αναβλήθηκε. Θέλουμε να ελπίζουμε, όχι επ’ αόριστον...  

Απροσπέλαστες στα ΑμεΑ οι αστικές συγκοινωνίες


Καταγγελίες επιβατών με αναπηρία για έλλειψη συντήρησης των υποδομών


Η πρόσβαση των ανθρώπων με αναπηρία στις υποδομές και υπηρεσίες του ΟΑΣΑ είναι προβληματικότατη. Ο ιδιαίτερα αυξημένος αριθμός καταγγελιών τους τελευταίους μήνες οδηγεί στο συμπέρασμα ότι για τους υπευθύνους του οργανισμού, η “υπόθεση της προσβασιμότητας” φαίνεται πως είναι περιορισμένης σημασίας...



Η τελευταία χρονολογικά καταγγελία έγινε στις 24 Ιανουαρίου, φέρει την υπογραφή της Α.Δ. και είναι πιστοποιημένα (κατόπιν διερεύνησης των αναπηρικών φορέων) ακριβής. Οπως αναφέρει, εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς συντήρησης, οι ανελκυστήρες των σταθμών Νεραντζιώτισσας και Δουκίσσης Πλακεντίας, καθώς και οι κυλιόμενες κλίμακες του σταθμού Δουκίσσης Πλακεντίας δεν λειτουργούν. Ειδικότερα σε ότι αφορά το πρόβλημα στο σταθμό της Δουκίσσης Πλακεντίας, παρότι έχει διαπιστωθεί και καταγγελθεί από την πρώτη μέρα που παρουσιάστηκε, εξακολουθεί να παραμένει άλυτο ήδη 6 μήνες!
Αξίζει να επισημανθεί ότι στην διαβούλευση για το σχέδιο νόμου υπό τον τίτλο "Εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών περιφέρεις Αττικής" έγινε εκτενής συζήτηση για το θέμα της προσβασιμότητας υποδομών και υπηρεσιών. Επίσης, βρίσκεται σε τελική φάση επεξεργασίας ο νέος Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τα δικαιώματα των επιβατών λεωφορείων, σημαντικό κομμάτι του οποίου αφορά τις προδιαγραφές προσβασιμότητας για τους επιβάτες με αναπηρία. Αν μη τι άλλο, η αδιαφορία του ΟΑΣΑ να παρέμβει ακόμα και στα πλέον στοιχειώδη, συγκρινόμενη με όσα στην - θεωρία έστω - μεθοδεύονται σε Ελλάδα και Ευρώπη, συνιστά προκλητική αντίφαση. Στην οποία πρέπει απαραίτητα να δοθεί ένα τέλος.     

Σε κίνδυνο οι σχολικές εκδρομές


Σωρεία παραβάσεων στην υλοποίηση των σχολικών εκδρομών καταγγέλλουν τα μέλη του Σωματείου Οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων Βορείου Ελλάδος «Λευκός Πύργος». Οι αυτοκινητιστές καταγγέλλουν ότι παρά τη σαφή απαγόρευση τη μεταφοράς μαθητών μετά τις 10 το βράδυ, είναι πολύ συχνό φαινόμενο κατά τη διάρκεια των σχολικών εκδρομών οι περισσότεροι οδηγοί να εξαναγκάζονται να πηγαίνουν τους μαθητές σε κέντρα διασκέδασης μέχρι τα ξημερώματα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της ηλεκτρονικής εφημερίδας «aggelioforos.gr» παρά τις συνεχείς επιστολές των μελών του σωματείου προς το υπουργείο Παιδείας, δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο για την προστασία των μαθητών, καθώς, σύμφωνα με του εκπροσώπους των αυτοκινητιστών ,  σήμερα όσα σχολεία βρίσκονται για εκδρομή στη Βόρεια Ελλάδα δεν τηρούν τη νομοθεσία. «Υπό κανονικές συνθήκες το ωράριο εργασίας δε θα έπρεπε να υπερβαίνει τις οκτώ ώρες ημερησίως με ενδιάμεσες στάσεις, αλλά φτάσαμε στο σημείο να έχουμε οδηγούς που μένουν στο τιμόνι πάνω από 20 ώρες», καταγγέλλει το σωματείο.

Το πιπέρι ωφελεί τον ανθρώπινο οργανισμό


Το πιπέρι είναι το μπαχαρικό που ωφελεί σε πολλά επίπεδα τον οργανισμό αφού βοηθάει τόσο σε σοβαρές καταστάσεις, όπως η καταπολέμηση κάποιων μορφών καρκίνου, όσο και σε καθημερινή βάση με την αποτοξίνωση της επιδερμίδας και την αντιμετώπιση του κρυώματος.

Το συστατικό πιπερίνη που περιέχουν οι πιπερόκοκκοι είναι γνωστό ότι συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού (σύμφωνα με έρευνα του Καρκινικού Κέντρου του Πανεπιστημίου του Michigan), ενώ η επίδρασή της ενισχύεται όταν συνδυαστεί με το συστατικό κουρκούμη.

Το μαύρο πιπέρι επιταχύνει τη διαδικασία της πέψης, βοηθώντας τον οργανισμό να αυξήσει την ποσότητα υδροχλωρικού οξέως που εκκρίνει το στομάχι, αποτρέποντας έτσι το “φούσκωμα”.

Εκτός αυτού, το μαύρο πιπέρι είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, που καταπολεμούν τα βακτήρια, ειδικά αυτά που μεγαλώνουν στο έντερο, αρκεί να βάζετε καθημερινά μια “πρέζα” στο φαγητό.

Ειδικά το χειμώνα, το πιπέρι προστατεύει το ανοσοποιητικό, διώχνοντας μακριά το κρυολόγημα.


Μειώνονται οι νοσοκομειακές λοιμώξεις


Σύμφωνα με μία νέα αμερικανική έρευνα που δημοσιεύτηκε στη Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση, ένα πρόγραμμα, που συμβάλλει στο να διασφαλιστεί ότι το προσωπικό των νοσοκομείων ακολουθεί αυστηρά πρότυπα υγιεινής, ώστε το ποσοστό θανάτου ασθενών στις μονάδες εντατικής νοσηλείας, να διατηρείται χαμηλότερα του 10%.

Η συγκεκριμένη μελέτη έρχεται να προσθέσει σε μία αυξανόμενη δέσμη ενδείξεων, που αλλάζει το ύφος της νοσοκομειακής αντιμετώπισης και περιλαμβάνει τη χρήση πρότυπων μητρώων ελέγχου σε όσους απασχολούνται από πιλότους, που μπορεί να μειώσει τα σφάλματα, αλλά και να γλιτώσει ζωές και χρήματα.

Όπως ανέφερε ο Δρ. Πίτερ Πρόνοβοστ, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζόν Χόπκινς στη Βαλτιμόρη, ο επικεφαλής της έρευνας, το συναρπαστικό σε αυτή τη μελέτη ήταν, που γνώριζαν ότι προλαμβάνει τις λοιμώξεις, αλλά δεν ήταν βέβαιοι ότι προλαμβάνει και τους θανάτους.

Ο δημιουργός του που ελπίζει ότι το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί σε 40 πολιτείες των ΗΠΑ, χρηματοδοτούμενο από την Υπηρεσία Υγειονομικής Έρευνας και Φροντίδας, μπορεί να αποφέρει εκατομμύρια δολάρια όφελος στις ΗΠΑ, από περιορισμό της σπατάλης.


Η ήπια άσκηση κάνει καλό στη μνήμη


Το περπάτημα επί 40 λεπτά για μόλις τρεις φορές την εβδομάδα, είναι αρκετό για να διατηρήσει σε καλά επίπεδα τη μνήμη και τον εγκέφαλο των ηλικιωμένων, δείχνει πρόσφατη έρευνα.

Η ήπια άσκηση, όπως προέκυψε, αυξάνει το μέγεθος του ιππόκαμπου, την περιοχή του εγκεφάλου όπου δημιουργούνται οι μνήμες. Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε 120 εθελοντές επί ένα έτος, έδειξε ότι όσοι περπατούσαν επί 40 λεπτά την ημέρα, τρεις φορές την εβδομάδα, είχαν αυξημένες επιδόσεις στα τεστ μνήμης.

Παρότι η έρευνα διεξήχθη σε υγιείς 60χρονους εθελοντές τα ευρήματα έδειξαν  ότι η περιστασιακή άσκηση μπορεί να βοηθήσει και στην καταπολέμηση της άνοιας και άλλων σχετιζόμενων με την ηλικία προβλημάτων μνήμης.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, Κιρκ Έρικσον και τους συναδέλφους του από το πανεπιστήμιο του Πιτσμπουργκ των ΗΠΑ, όπως έδειξαν οι αξονικές εγκεφάλου που έγιναν στους συμμετέχοντες της έρευνας, η περιοχή του ιππόκαμπου αυξήθηκε κατά 2% σε ανθρώπους που έκαναν τακτικά αεροβική άσκηση. Η ίδια περιοχή μειώθηκε κατά 1,4% σε όσους έκαναν απλώς διατάσεις, ποσοστό που αντιστοιχεί με τη φυσική μείωση λόγω γήρατος. «Η ατροφία του ιππόκαμπου είναι αναπόφευκτη όσο μεγαλώνουμε, αλλά αποδείξαμε ότι ακόμη και η ήπια άσκηση επί ένα έτος μπορεί να αυξήσει το μέγεθος του, αν αυτό συνδυαστεί με υγιεινή διατροφή τότε μπορεί να μειωθεί και ο κίνδυνος εμφάνισης της άνοιας»



Απέτυχαν οι δοκιμές αντικαρκινικού φαρμάκου


Απέτυχαν τελικά τα πειράματα για την παρασκευή φαρμάκου κατά του καρκίνου από την εταιρεία Antisoma (ASM.L), δημιουργώντας πλήγμα στις προοπτικές ανάπτυξης της βρετανικής βιοτεχνολογίας, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.

Σε δηλώσεις του ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γκλίν Έντουαρτς δικαιολογήθηκε λέγοντας πως η έρευνα σταμάτησε στο τελικό στάδιο «ήταν μια τεράστια απογοήτευση για τους ασθενείς, τους ερευνητές και για τους εργαζομένους της εταιρείας».
Το φάρμακο θα ήταν αποτελεσματικό στη θεραπεία ασθενών που είχαν ένα υψηλό επίπεδο αντοχής σε άλλα φάρμακα.
Η επιστημονική έρευνα σταμάτησε όταν οι μετοχές της εταιρείας έπεσαν κατά 66% σημειώνοντας ιστορική πτώση. Μια ενδεχόμενη αποτυχής κυκλοφορία του φαρμάκου θα μπορούσε να σημάνει και την πτώχευση της εταιρείας, υπογραμμίζει ο αναλυτής Πολ Κάντον.
Η απογοήτευση αυτή αποτελεί την τελευταία σε μια σειρά από αποτυχίες φαρμακευτικών εταιρειών για την ανάπτυξη φαρμάκων κατά του καρκίνου, κατά τη διάρκεια των δοκιμών.
Η εταιρεία δηλώνει πως θα επικεντρωθεί σε έρευνες για τη μελέτη άλλων ασθενειών.



Δερματικά κύτταρα μετατρέπονται σε καρδιακά


Επιστήμονες κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα του δέρματος σε μυϊκά κύτταρα της καρδιάς, παραλείποντας το ενδιάμεσο -απαραίτητο μέχρι πρότινος- στάδιο της μετατροπής τους σε βλαστοκύτταρα.

Επιστήμονες κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα του δέρματος σε μυϊκά κύτταρα της καρδιάς, παραλείποντας το ενδιάμεσο στάδιο της μετατροπής τους σε βλαστοκύτταρα.

Η νέα τεχνική ανοίγει το δρόμο στη μετατροπή των δερματικών κυττάρων σε άλλου είδους κύτταρα, όπως του εγκεφάλου ή του  παγκρέατος και στην ανακάλυψη νέων θεραπειών για μια σειρά από ασθένειες και τραυματισμούς, όπως καρδιοπάθειες, Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ.

Μέχρι σήμερα χρειάζονταν τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες για να μετατραπούν ενήλικα δερματικά κύτταρα σε βλαστικά, καθώς μόνο ένα δερματικό κύτταρο ανάμεσα σε πολλές χιλιάδες τελικά μετατρέπεται πλήρως σε πολυδύναμο βλαστικό. Επιπλέον, χρειάζονταν άλλες δύο έως τέσσερις εβδομάδες, ώστε οι επιστήμονες να «ωθήσουν» αυτά τα βλαστικά κύτταρα να διαφοροποιηθούν στο επιθυμητό είδος κυττάρων, όπως για παράδειγμα καρδιάς. Εκτός από χρονοβόρα αυτή η διαδικασία είναι και επικίνδυνη για το όργανο ενώ μπορεί ακόμα και να προκαλέσει καρκίνο.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Σκριπς κατάφεραν να υπερπηδήσουν τελείως το ενδιάμεσο στάδιο της δημιουργίας βλαστικών κυττάρων και μέσα σε 11 μόλις μέρες κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα του δέρματος σε κύτταρα της καρδιάς.

Το επόμενο βήμα θα είναι η βελτίωση της τεχνικής περαιτέρω, ώστε η μετατροπή των κυττάρων να μην προαπαιτεί την εισαγωγή στα δερματικά ενήλικα κύτταρα τεσσάρων γονιδίων, τα οποία ακριβώς συνδέονται με τον αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο.

Οι ερευνητές του Τμήματος Χημείας του Ινστιτούτου Ερευνών Scripps, υπό τον καθηγητή Σενγκ Ντινγκ, και του Τμήματος Ιατρικής του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σαν Ντιέγκο δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας “Nature Cell Biology”.



Νέες θεραπείες κατά της οστικής απώλειας

Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι επιστήμονες μεγάλης φαρμακευτικής βιομηχανίας, στο πρόγραμμα ανακάλυψης βιοτεχνολογικών φαρμάκων, ταυτοποίησαν μία πρωτεΐνη και ένα βιολογικό μονοπάτι, τα οποία προκάλεσαν επανάσταση στην κατανόηση της βιολογίας των οστών και εισήγαγαν μια νέα κατεύθυνση για επιστημονική διερεύνηση και κλινική ανάπτυξη.
Μέσω του εντατικού επιστημονικού τους έργου, ανακάλυψαν τη βιολογική οδό του RANK Ligand και αποσαφήνισαν το ρόλο της στη βιολογία των οστών, ταυτοποιώντας συγκεκριμένα μια πρωτεΐνη: την οστεοπροτεγερίνη (Osteoprotegerin: OPG).
Η βιολογική οδός του RANK Ligand αποτελεί το «σπίτι» αρκετών πρωτεϊνών, οι οποίες αλληλεπιδρούν προκειμένου να ρυθμίσουν την παραγωγή των οστεοκλαστών, δηλαδή των κυττάρων που αποδομούν το οστό. Στις εν λόγω πρωτεΐνες περιλαμβάνονται ο RANK, ο RANK Ligand και η OPG. Ο RANK Ligand συνδέεται με τον υποδοχέα RANK, δίνοντας το έναυσμα για όλα τα στάδια του σχηματισμού, της λειτουργίας και της επιβίωσης των οστεοκλαστών. Η OPG είναι η πρωτεΐνη που αναχαιτίζει τον RANK Ligand πριν αυτός συνδεθεί στον RANK, διατηρώντας με αυτόν τον τρόπο υπό έλεγχο την ανάπτυξη και τη δράση των οστεοκλαστών που είναι υπεύθυνοι για την αποδόμηση των οστών. Με την ταυτοποίηση της OPG, οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι είχαν ανακαλύψει μία πρωτεΐνη, η οποία ήταν ειδική για τα οστά και θα μπορούσε κατά συνέπεια να διερευνηθεί ως προς τη δυνατότητα στόχευσης διαφόρων παθήσεων που σχετίζονται με την οστική απώλεια και καταστροφή.
Παγκόσμια πρωτοπορία
Αυτή η ανακάλυψη κατάφερε να εξάψει τη φαντασία των επιστημόνων και οδήγησε σε ένα από τα μεγαλύτερα και πλέον ολοκληρωμένα παγκόσμια προγράμματα ανάπτυξης φαρμάκων για πολλές παθήσεις που προκαλούν οστική απώλεια και καταστροφή - μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, επαγόμενη από την αντικαρκινική θεραπεία οστική απώλεια, και σχετιζόμενη με τον καρκίνο οστική καταστροφή. Παγκοσμίως, περισσότεροι από 19.000 ασθενείς όλων των προαναφερθεισών παθήσεων, συμμετέχουν σε κλινικές μελέτες που διερευνούν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα μίας ερευνητικής θεραπείας με στόχο το RANK Ligand, δηλαδή της πρωτεΐνης που μεσολαβεί στην οστική αποδόμηση.
Επίμονο επιστημονικό ταξίδι
Η έρευνα για την ανάπτυξη ενός δυνητικά πρωτοποριακού φαρμάκου για τη θεραπεία της οστικής απώλειας ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν οι επιστήμονες, οι οποίοι αναζητούσαν άλλες γονιδιακές αλληλουχίες, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματός της Amgen, ανακάλυψαν την OPG. Αυτός ο φυσικός ανταγωνιστής του RANK Ligand παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και επιλέχθηκε μέσα από μία γονιδιακή αλληλουχία μίας γονιδιωματικής βιβλιοθήκης, δεδομένου ότι φάνηκε ότι αποτελεί ένα παράδειγμα διαλυτής πρωτεΐνης.
Οι επιστήμονες συνέχισαν να μελετούν την OPG και την οδό του RANK Ligand. Μία καθοριστική ακτινογραφία κατέδειξε ότι η οστική πυκνότητα αυξήθηκε όταν αυξήθηκαν τα επίπεδα της OPG σε ποντίκια. Οι επιστήμονες βρήκαν ότι τα ποντίκια που υπερέκφραζαν την OPG επιδείκνυαν έντονη οστεοπέτρωση (αφύσικα πυκνά οστά), συνοδευόμενη από μία δραματική μείωση των οστεοκλαστών, ενώ τα ποντίκια με έλλειψη της OPG είχαν αναπτύξει οστεοπόρωση, με αποτέλεσμα την εμφάνιση αυτόματων καταγμάτων. Με βάση αυτά τα ευρήματα έγιναν τρεις κύριες ανακαλύψεις:
1 Ο RANK Ligand είναι ο επί μακρόν αναζητούμενος ρυθμιστής των οστεοκλαστών.
2 Ο μοναδικός σαφής φυσιολογικός ρόλος της OPG είναι η σύνδεσή της με τον RANK Ligand και η αναστολή του.
3 Η οδός του RANK Ligand είναι απαραίτητη στη βιολογία των οστών.
Οστική απώλεια και καρκίνος του προστάτη
Η ανακάλυψη της OPG οδήγησε στην ανάπτυξη ενός ερευνητικού σκευάσματος, το οποίο αναπτύσσει παρόμοια δράση με την OPG και δρα αναστέλλοντας τον RANK Ligand. Η νέα αυτή φαρμακευτική θεραπεία (denosumab) είναι διαθέσιμη στη χώρα μας και ενδείκνυται μεταξύ άλλων και για την αντιμετώπιση της οστικής απώλειας που προκαλείται σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη και οι οποίοι υποβάλλονται σε θεραπεία αποστέρησης ανδρογόνων.
Ενας στους 5 Ελληνες
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή καρκίνου στους άνδρες στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας ποσοστό μεγαλύτερο του 2ο% των διαγνωσμένων μορφών καρκίνου. Οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη στην Ευρώπη το 2006 ανήλθαν σε περίπου 350.000, με το 75% των ασθενών αυτών να είναι ηλικίας 75 ετών και άνω. Στην Ελλάδα πάσχει ένας στους 5 άνδρες.
Οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη λαμβάνουν συχνά θεραπεία με ανδρογόνα με στόχο τη μείωση του επιπέδου των ανδρογόνων, έτσι ώστε να επιβραδυνθεί ή ανασταλεί ο πολλαπλασιασμός των καρκινικών κυττάρων.
Ως αποτέλεσμα όμως της θεραπείας αυτής οι ασθενείς εμφανίζουν επιτάχυνση της οστικής απώλειας και αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Είναι σύνηθες για τους ασθενείς με καρκίνο του προστάτη να υποβάλλονται σε ορμονοθεραπεία, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της οστικής μάζας και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Ένας στους 5 άνδρες που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία αποστέρησης ανδρογόνων για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη θα βιώσει ένα κάταγμα εντός 5 ετών.
Τα αποτελέσματα της μελέτης HALT (Hormone Ablation Bone Loss Trial), η οποία αξιολόγησε τη μεταβολή στην οστική πυκνότητα (BMD) της σπονδυλικής στήλης σε 1.468 άνδρες που υποβλήθηκαν σε θεραπεία αποστέρησης των ανδρογόνων (ADT) για μη μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, κατέδειξαν ότι οι ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε denosumab με μια υποδόρια ένεση κάθε έξι μήνες παρουσίασαν μείωση του κινδύνου εμφάνισης σπονδυλικών καταγμάτων κατά 62%, σε σύγκριση με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο (placebo), σε διάστημα 36 μηνών, ενώ η μείωση που παρατηρήθηκε ήταν σημαντική ήδη από τους πρώτους 12 μήνες της θεραπείας.

Ευάλωτη στην κατάθλιψη η τρίτη ηλικία

Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΛΩΛΗΣ, διευθυντής του ψυχιατρικού τμήματος του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου



Ο 20ός αιώνας ξεκίνησε σαν αιώνας του άγχους και εξελίχθηκε σε αιώνα της κατάθλιψης. Ο 21ος συνεχίζει στην ίδια κατεύθυνση. Περίπου 20% των γυναικών και 10% των αντρών θα εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης στη διάρκεια της ζωής τους.

Οταν λέμε κατάθλιψη εννοούμε ότι το άτομο τουλάχιστον για 2 εβδομάδες έχει απολέσει τα ενδιαφέροντά του, την ευχαρίστηση για ό,τι του έδινε χαρά από δραστηριότητες και ψυχαγωγία και έχει ακεφιά, έλλειψη ελπίδας, αϋπνία ή υπερυπνία, χαμηλή ή αυξημένη όρεξη, μείωση ή απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας. Μπορεί, επίσης, να έχει σκέψεις αναξιότητας και αυτομομφής, ιδέες και απόπειρες αυτοκτονίας.
Η τρίτη ηλικία (άτομα μεγαλύτερα των 65 χρόνων) αποτελεί περίπου το 23% του πληθυσμού μας και είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κατάθλιψη. Στατιστικά, πάνω από το 15% πάσχει από κατάθλιψη, ποσοστό που ανεβαίνει μέχρι το 25% σε περιβάλλον γηροκομείου.
Το τελευταίο μάς επιβεβαιώνει ότι οικογενειακοί και κοινωνικοί παράγοντες πυροδοτούν την εμφάνιση της νόσου. Η οικογένεια είναι πια πυρηνική (γονείς και παιδιά) και οι παππούδες, γιαγιάδες μένουν συνήθως μόνοι, με κάποια βοήθεια ή σε οίκους ευγηρίας. Ο παλαιός ρόλος της τρίτης ηλικίας, να δίδει συμβουλές και να καθοδηγεί τις νεότερες γενιές, έχει οριστικά απολεστεί.
Μόνοι λοιπόν (1 στους 3 ηλικιωμένους νιώθει μοναξιά), με μείωση των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων. Δεν ακούμε και δεν βλέπουμε το ίδιο καλά, η μυϊκή μας δύναμη μειώνεται, οι ρυτίδες γεμίζουν το σώμα και το πρόσωπό μας, η σεξουαλικότητα μειωμένη, σωματικές νόσοι εισβάλλουν από παντού, η νοητική μας ικανότητα σε έκπτωση. Πώς λοιπόν να μην έχουμε κατάθλιψη;
Μια κατάθλιψη βέβαια που αποδεδειγμένα προδιαθέτει για άνοια (μεγάλη μάστιγα της τρίτης ηλικίας) και άλλες σωματικές νόσους. Επίσης, προκαλεί σοβαρή επιβάρυνση της λειτουργικότητας των ηλικιωμένων, των συγγενών και των φροντιστών, απειλεί την ύπαρξή τους με το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας. Η εφηβεία και η τρίτη ηλικία είναι οι πιο κρίσιμες ηλικίες για αυτοκτονία.
Σε όλο αυτό το ζοφερό κλίμα τι μπορούμε να προτείνουμε;
* Την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Συγκεκριμένα, η κατάθλιψη στους ηλικιωμένους υποδιαγιγνώσκεται γιατί συνήθως παρουσιάζεται σαν υπερβολική ενασχόληση με σωματικά συμπτώματα. Η θεραπεία συνήθως απαιτεί φάρμακα (αντικαταθλιπτικά) που έχουν επιτυχία πάνω από 80% και μειωμένες παρενέργειες σε σχέση με τα παλαιότερα. Επίσης, απαραίτητη είναι και η ψυχοθεραπεία. Το καλύτερο «φάρμακο» είναι να αισθάνεται κάποιος χρήσιμος στην οικογένειά του και στο περιβάλλον.
Τρέχουμε, επίσης, να βγούμε στη σύνταξη από δουλειές που δίνουν ικανοποίηση έργου και προσφοράς. Είναι χρήσιμο αυτό στην ψυχική μας υγεία; Με τη συνταξιοδότηση θα πρέπει να βρούμε ασχολίες, ενδιαφέροντα και να ενταχθούμε σε κοινωνικές ομάδες και δομές που θα μας επιτρέψουν να καλύπτουμε δημιουργικά το χρόνο μας.
Η παλιά ηγεμονική σχέση με τα παιδιά και τα εγγόνια ορθά έπαψε να υπάρχει, αλλά έχει αντικατασταθεί με τη συμπαράσταση και υποστήριξη των παιδιών και με μια γλυκιά και τρυφερή σχέση με τα εγγόνια μας. Ας το εκμεταλλευτούμε αυτό για το καλό όλων μας.
* Την ανάγκη για τη φιλοσοφική μας ενασχόληση με τα γηρατειά και το θάνατο.
Αντιμετωπίζουμε, δυστυχώς, περιπτώσεις ηλικιωμένων που προσπαθούν να μείνουν άυπνοι το βράδυ από το φόβο μήπως πεθάνουν στον ύπνο τους ξαφνικά. Η απειλή του θανάτου παραλύει κάθε σκέψη και δραστηριότητα. Φόβος, βέβαια, για κάτι που είναι το πιο σίγουρο ότι θα μας συμβεί.
Κάποιος είπε πως όσοι φοβούνται να ζήσουν, οι ίδιοι μετά φοβούνται και να πεθάνουν, υποδηλώνοντας ότι όσο ομαλή και γεμάτη παραστάσεις και έργα ζωής είναι η νεότητα, τόσο πιο εύκολα αντιμετωπίζουμε τη φυσική κατάληξη των γηρατειών και του θανάτου. Αλλωστε, τα γηρατειά δεν έρχονται ποτέ απροειδοποίητα. Τα άσπρα μαλλιά, οι ρυτίδες, η μείωση δύναμης και αντοχής μας προειδοποιούν από τα 50 μας χρόνια. Είναι σωστό από τότε να σκεπτόμαστε και να προετοιμαζόμαστε για την εξέλιξη αυτή στη ζωή μας.
Εχουμε ελπίδα;
Ας πάρουμε το πιο απαισιόδοξο σενάριο. Είμαστε γέροι και φοβισμένοι, η ζωή μας στάθηκε σκληρή, δεν μπορέσαμε να ζήσουμε και να δημιουργήσουμε αυτά που θέλαμε, δεν πιστεύουμε σε μια καλύτερη επόμενη ζωή ή στον παράδεισο. Εχουμε ελπίδα;
Είναι γεγονός ότι εκείνο που έχει σημασία και μένει από την παρουσία μας στη ζωή είναι οι πράξεις και τα έργα μας. Ομως οι γνώσεις μας, ο πολιτισμός μας, οι αξίες μας, δεν είναι μόνο έργα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Φρόιντ, των πολιτικών κ.λπ., είναι αποτέλεσμα τρισεκατομμυρίων έργων ανώνυμων ανθρώπων.
Ενα χάδι στα μαλλιά και ένα παραμύθι στον εγγονό μας ή στο γειτονόπουλο, μια συμβουλή για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση στο θυμωμένο γιο μας ή το γείτονα, μια βοήθεια σε κάποιον πιο γέρο και ανήμπορο από εμάς δεν είναι σημαντική πράξη;
Ας δείξουμε γενναιότητα και -πραγματικά ή μεταφορικά- ας φυτέψουμε ένα οπωροφόρο δέντρο, γνωρίζοντας ότι σίγουρα δεν θα προλάβουμε τους καρπούς του. Η επόμενη γενιά θα τους χαρεί. Η συνέχειά μας υπάρχει. Ισως το τελευταίο είναι το καλύτερο φάρμακο για να αποφύγουμε την κατάθλιψη στα στερνά μας.



Διατροφικές ανάγκες στην τρίτη ηλικία

Γράφει ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΛΑΖΑΡΟΥ, MSc διαιτολόγος - διατροφολόγος, www. nutrimed.gr




Τόσο ο αριθμός όσο και η αναλογία των ηλικιωμένων επί του συνολικού πληθυσμού αυξάνονται διαρκώς σε παγκόσμιο επίπεδο, τάση η οποία συνεχίζει να βαίνει αμείωτη. Το 2002 υπήρχαν κατ' εκτίμηση 605 εκατομμύρια ηλικιωμένοι παγκοσμίως, με την Ελλάδα και την Ιταλία να κατέχουν τα υψηλότερα ποσοστά, ενώ μέχρι το 2025 ο αριθμός των ηλικιωμένων ατόμων αναμένεται να φτάσει πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια σε όλον τον κόσμο. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι ζούμε σε μια κοινωνία η οποία διαρκώς... γηράσκει.
Η σωστή διατροφή αποτελεί βασικό μέλημα για τα άτομα τρίτης ηλικίας, αφ' ενός γιατί με την πάροδο των χρόνων εμφανίζονται ορισμένες διατροφικές ιδιαιτερότητες, οι οποίες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, αφ' ετέρου γιατί η διατροφή παίζει καίριο ρόλο στην πρόληψη και διαχείριση σοβαρών νοσημάτων που εκδηλώνονται στους ηλικιωμένους.
Με την πάροδο των ετών στη ζωή ενός ανθρώπου παρατηρείται μείωση στην κατανάλωση τροφής. Αυτό οφείλεται, ως επί το πλείστον, στον περιορισμό της σωματικής δραστηριότητας και στην απώλεια μυϊκής μάζας που συνοδεύει το γήρας και κατ' επέκταση στη μείωση του βασικού μεταβολισμού.
Παράλληλα, όμως, παρατηρούνται αυξημένες απαιτήσεις σε ορισμένα μέταλλα, όπως είναι για παράδειγμα το ασβέστιο, καθώς και σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία. Επιπλέον, στα ηλικιωμένα άτομα παρατηρείται συχνά δυσκολία στη μάσηση και την κατάποση, καταστάσεις που δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο την επαρκή κατανάλωση τροφής, καθώς και προβλήματα απορρόφησης.
Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι είναι οι βασικοί πυλώνες της διατροφής των ατόμων τρίτης ηλικίας.
*Ενέργεια
Δεδομένης της τάσης των ηλικιωμένων να περιορίζουν την τροφή τους, ένα βασικό πρώτο βήμα είναι η εξασφάλιση της επαρκούς πρόσληψης ενέργειας, η οποία αντιστοιχεί στις 2.100 θερμίδες κατά μέσο όρο για τους άντρες και στις 1.810 θερμίδες για τις γυναίκες, ποσά που εξαρτώνται φυσικά και από τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας.
**Μακροθρεπτικά συστατικά
Η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για τη διατήρηση και την αναπλήρωση της μυϊκής μάζας και, σύμφωνα με τις σύγχρονες οδηγίες για την προαγωγή της υγείας των ηλικιωμένων, οι ανάγκες τους σε πρωτεΐνη θα πρέπει να υπολογίζονται βάσει του σωματικού τους βάρους. Οσον αφορά το λίπος, η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών (κόκκινο κρέας, βούτυρο, πλήρη γαλακτοκομικά) θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο, προτιμώντας στη θέση τους πηγές μονο- και πολυακόρεστου λίπους. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει μάλιστα να δοθεί στα ω3 λιπαρά οξέα, μια κατηγορία πολυακόρεστων λιπαρών με αποδεδειγμένα ευεργετική δράση για την καρδιαγγειακή υγεία, την προστασία και ενίσχυση της νοητικής λειτουργίας και τη βελτίωση της διάθεσης, τα οποία οι ηλικιωμένοι μπορούν να προσλάβουν μέσω της κατανάλωσης λιπαρών ψαριών, ανάλατων ξηρών καρπών (π.χ. καρύδια), μαλακής μαργαρίνης, αλλά και ειδικών εμπλουτισμένων τροφίμων που κυκλοφορούν στην αγορά, όπως είναι για παράδειγμα οι χυμοί φρούτων.
*Μέταλλα
Δεδομένης της υψηλής συχνότητας εμφάνισης οστεοπόρωσης στους ηλικιωμένους, απολύτως απαραίτητο για τη διατήρηση υγιούς οστικής πυκνότητας είναι το ασβέστιο (ημιαποβουτυρωμένο γάλα και γιαούρτι, τυρί, σουσάμι, μικρά ψάρια με το κόκαλο), καθώς συντελεί στη δημιουργία νέων οστεοκυττάρρων. Παράλληλα, όμως, με το ασβέστιο, τα άτομα τρίτης ηλικίας θα πρέπει να προσλαμβάνουν και άλλα ανόργανα στοιχεία που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην υγεία των οστών, όπως είναι το μαγνήσιο και ο φώσφορος. Το μαγνήσιο (πατάτα, ξηροί καρποί, ψάρια) συμβάλλει στη διατήρηση της φυσικής δομής του οστού, ενώ ο φώσφορος (γαλακτοκομικά, τόνος, ξηροί καρποί) αποτελεί κι εκείνος βασικό δομικό συστατικό του σκελετού και των δοντιών, μαζί με το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Οσον αφορά το σίδηρο, θα πρέπει κι αυτός να προσλαμβάνεται σε επαρκείς ποσότητες μέσω των διατροφικών πηγών του (άπαχο κόκκινο κρέας, όσπρια), δεδομένου ότι οι ηλικιωμένοι αποτελούν μια πληθυσμιακή ομάδα υψηλού κινδύνου για εμφάνιση έλλειψης σιδήρου.
**Λουτεΐνη και συνένζυμο Q10
Τέλος, άλλα δύο πολύτιμα συστατικά για τους ηλικιωμένους είναι η λουτεΐνη (πράσινα φυλλώδη λαχανικά, λάχανο) και το συνένζυμο Q10. Η λουτεΐνη έχει την ικανότητα να προστατεύει από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, μιας συχνής οφθαλμικής πάθησης που παρατηρείται στους ηλικιωμένους, ενώ το συνένζυμο Q10 είναι ένα συστατικό με έντονη αντιοξειδωτική δράση, το οποίο έχει ευεργετική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Είναι συνεπώς σημαντικό τα άτομα τρίτης ηλικίας να προσλαμβάνουν επαρκείς ποσότητες των παραπάνω θρεπτικών συστατικών και, σε περίπτωση που δεν μπορούν να επιτύχουν κάτι τέτοιο αποκλειστικά μέσω της διατροφής τους, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους σχετικά με τη λήψη πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων που θα τους βοηθήσουν να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες και παράλληλα θα τους προσφέρουν ορισμένα συστατικά που δεν μπορούν να προσλάβουν εύκολα μέσω των τροφών, όπως το συνένζυμο Q10.
Στον πίνακα δίνονται οι ημερήσιες ανάγκες ηλικιωμένων σε επιλεγμένα θρεπτικά συστατικά, σύμφωνα με τις Ημερήσιες Προσλήψεις Αναφοράς και τις διατροφικές οδηγίες των ΠΟΥ - Tufts University για την προαγωγή της υγείας των ηλικιωμένων.
Οι απαραίτητες βιταμίνες
Πρώτη και κύρια βιταμίνη στην οποία πρέπει να δοθεί προσοχή είναι η βιταμίνη D (σολομός, γαρίδες, αβγό, εμπλουτισμένα τρόφιμα), η οποία συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, συνεπώς είναι καίριας σημασίας για την υγεία των οστών. Αλλες δύο σημαντικότατες βιταμίνες είναι η βιταμίνη C (εσπεριδοειδή, πιπεριά, μπρόκολο, ακτινίδιο, φράουλες, τομάτα) και η βιταμίνη Ε (ελαιόλαδο, αμύγδαλα, σπανάκι), οι οποίες εκδηλώνουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας τα κύτταρα των ηλικιωμένων από την οξειδωτική φθορά. Τέλος, απαραίτητη είναι και η επαρκής πρόσληψη βιταμινών του συμπλέγματος Β και ειδικότερα βιταμίνης Β12 (σαρδέλες, μοσχάρι) και φυλλικού οξέος (φακές, φασόλια, σπανάκι), το οποίο έχει την ιδιότητα να προκαλεί μείωση της συγκέντρωσης ομοκυστεΐνης στην κυκλοφορία, μιας ένωσης που συνδέεται με την εκδήλωση καρδιαγγειακών νοσημάτων.
@TABLE
Ημερήσιες ανάγκες σε Ανδρες Γυναίκες WHO-TUFTS, 2002
Ενέργεια 2.100 kcal 1.810 kcal BMR* 1,4-1,8
Πρωτεΐνη 53,3-63 γρ./ημέρα 46,5-50 γρ./ημέρα 0,9-1,1 γρ./κιλό Σ.Β. ανά ημέρα
Λίπος 82 γρ./ημέρα 70 γρ./ημέρα 30-35%/ημέρα
Φυτικές ίνες 20-35 γρ./ημέρα
Βιταμίνη Α 700 μg./ημέρα
Βιταμίνη D 10 μg./ημέρα 10-20 μg./ημέρα
Βιταμίνη Ε 15 mg./ημέρα
Βιταμίνη Κ 1 μg./κιλό Σ.Β.
Θειαμίνη 0,8 mg./ημέρα 0,9 mg./ημέρα
Ριβοφλαβίνη 1,3 mg./ημέρα 1,1 mg./ημέρα
Νιασίνη 16 mg./ημέρα 12 mg./ημέρα
Βιταμίνη Β12 1,5 μg./ημέρα 2,5 μg./ημέρα
Βιταμίνη C 40-60 mg./ημέρα 60-100 mg./ημέρα
Φυλλικό οξύ 200 μg./ημέρα 400 μg./ημέρα
Ασβέστιο 700 mg./ημέρα 800-1.200 mg./ημέρα
Ψευδάργυρος 11 mg./ημέρα 8 mg./ημέρα
Χρώμιο 30 mg./ημέρα 20 mg./ημέρα 50-200 mg./ημέρα
Σίδηρος 8,7 mg./ημέρα 10 mg./ημέρα
Σελήνιο 55 mg./ημέρα 50-70 mg./ημέρα

Η νόσος Alzheimer και οι νεότερες θεραπευτικές προσεγγίσεις


Γράφει ο δρ ΝΙΚΟΣ Ε. ΔΕΓΛΕΡΗΣ, νευρολόγος-ψυχίατρος

Η συμμόρφωση ασθενούς με νόσο Alzheimer στη θεραπεία αποτελεί δυσεπίλυτο πρόβλημα, τόσο για τον θεράποντα ιατρό όσο και για τον φροντιστή. Ως γνωστόν, το ψυχικό φορτίο τού συγγενή που επιμελείται 24 ώρες το 24ωρο έναν τέτοιον άρρωστο επιδρά αρνητικά όχι μόνο στην ποιότητα ζωής του αλλά και στην εκδήλωση συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης.



Η εμπειρία της ιατρικής κοινότητας και η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στη φαρμακευτική έρευνα προσφέρουν καινούργιες φαρμακοτεχνικές μορφές σκευασμάτων, που βελτιώνουν τη συμμόρφωση του ασθενούς και του επιτρέπουν να ακολουθήσει απλούστερα και ευκολότερα την αγωγή του.
Ειδικά για τη νόσο Alzheimer, κυκλοφόρησε και στη χώρα μας (διατίθεται από καιρό σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ) η νέα φαρμακοτεχνική μορφή της υδροχλωρικής δονεπεζίλης, σε διασπειρόμενο στο στόμα δισκίο των 5 mg και των 10 mg. Τεκμηριωμένα στοιχεία μελετών βιοϊσοδυναμίας κατέδειξαν μέσω σύγκρισης φαρμακοκινητικών παραμέτρων ότι και οι απλές μορφές των δισκίων 5 mg και 10 mg αλλά και τα διασπειρόμενα στο στόμα δισκία παρουσιάζουν παρόμοιο προφίλ ανοχής, την ίδια βιοϊσοδυναμία και την αυτή αποτελεσματικότητα στον έλεγχο των συμπτωμάτων της νόσου Alzheimer.
Πρακτικά, το διασπειρόμενο δισκίο υδροχλωρικής δονεπεζίλης (ODT) των 5 mg και των 10 mg τοποθετείται στη γλώσσα του ασθενούς, διαλύεται γρήγορα και καταπίνεται.
Εν κατακλείδι, σε πρόσφατη ιατρική μελέτη, που ερευνούσε την ικανοποίηση φροντιστών και ασθενών με νόσο Alzheimer (χώρα Ισπανία, ερευνητές Dr. C. Sevilla και συνεργάτες, συμμετέχοντες: 829 ασθενείς) διαπιστώθηκε μεγαλύτερη συνολική ικανοποίηση στους φροντιστές ασθενών που λάμβαναν υδροχλωρική δονεπεζίλη CEPT συγκριτικά με άλλες θεραπείες. Παράλληλα, στην πλειονότητά τους αυτοί οι φροντιστές επισήμαναν πως η λήψη της υδροχλωρικής δονεπεζίλης ήταν εύκολη και θα συνέχιζαν με το ίδιο φάρμακο. Το πλεονέκτημα της υδροχλωρικής δονεπεζίλης μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών (32%) λάμβανε τη μορφή των διασπειρόμενων δισκίων (ODT).
Καθοριστικός ο ρόλος της πρώιμης διάγνωσης
Σημαντικές προόδους καταγράφει σήμερα η επιστήμη όσον αφορά τη νόσο Alzheimer. Οι επιδημιολογικές μελέτες γίνονται πιο ολοκληρωμένες, με λιγότερες πιθανότητες λάθους σε συνδυασμό με καλύτερες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας.
Φαίνεται ότι ο συνδυασμός των ευρημάτων της μαγνητικής τομογραφίας και της ανάλυσης πρωτεϊνών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό είναι ο πιο αξιόπιστος βιολογικός δείκτης για τη διάγνωση της νόσου Alzheimer.
Σήμερα, έχουμε στη διάθεσή μας φάρμακα που επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, οι επιστήμονες και οι φαρμακοβιομηχανίες εργάζονται εντατικά σε διαφορετικά θεραπευτικά ερευνητικά πεδία και μονοπάτια, ώστε να βρεθούν φάρμακα που θα τροποποιούν τη νόσο και θα είναι δυνατό να τη σταματούν σε πολύ πρώιμο στάδιο, έτσι ώστε να αποτραπεί η λειτουργική ανικανότητα του προσώπου. Τέλος, καθοριστικός είναι ο ρόλος της «πρόληψης» και της πρώιμης διάγνωσης.
Η νόσος Alzheimer είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας, καθώς ένα ποσοστό 50%-60% του συνόλου των ασθενών με άνοια πάσχει από τη νόσο.
Σήμερα, υπάρχουν 160.000 ασθενείς με άνοια στην Ελλάδα, 7.300.000 στην Ευρώπη και 35.000.000 παγκοσμίως. Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να τριπλασιαστούν μέχρι το 2050 λόγω της συνεχούς αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης, με συνέπεια οι ασθενείς με άνοια παγκοσμίως να ξεπεράσουν τα 100 εκατομμύρια και οι φροντιστές τους τα 200 εκατομμύρια.
Το κόστος φροντίδας των αυξανόμενων ασθενών αποτελεί ήδη σημαντική πηγή επιβάρυνσης για τα εθνικά συστήματα υγείας, ενώ η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί στο μέλλον. Το άμεσο κόστος εκτιμάται σε 210 δισ. δολάρια ενώ το έμμεσο κόστος ξεπερνά τα 105 δισ. δολάρια παγκοσμίως.
* Αναγνωρίζοντας τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης, οι εταιρείες Eisai Europe και Pfizer υλοποίησαν την πανευρωπαϊκή εκστρατεία Memory Problems, στο πλαίσιο της οποίας δημιούργησαν την ιστοσελίδα www.provlimata-mnimis.gr. Η ιστοσελίδα έχει στόχο να βοηθήσει τους ανθρώπους να διακρίνουν τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα της νόσου Alzheimer και να τα ξεχωρίζουν από τις φυσιολογικές αλλαγές που επέρχονται από τη γήρανση.