Όταν το παιδί κλέβει και λέει ψέματα

Ενώ στα 2 τους χρόνια τα παιδιά θέλουν να τα έχουν όλα δικά τους —με οποιοδήποτε τίμημα— από τα 3 ώς τα 4 τους έχουν έναν ιδιότυπο εγωκεντρισμό που εκφράζεται περίπου έτσι: «Το θέλω! Αν δεν το πάρω, θα είναι άδικο!».

Τα παιδιά 3 ώς 4 χρόνων έχουν μια περίεργη αντίληψη για το τι είναι δίκαιο και τι όχι. Θέλουν να αποκτήσουν οτιδήποτε τους έρθει στο νου κι αισθάνονται ότι είναι εντελώς άδικο να μην τους το δώσεις. Από αυτή την αντίληψη προκύπτει και η σχέση τους με το κλέψιμο και τα ψέματα. Στην ηλικία αυτη αντιλαμβάνονται μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο την έννοια της ιδιοκτησίας. Οπως λέει ο Αμερικανός σύμβουλος διαπαιδαγώγησης Thomas Lickona, θεωρούν πολύ απλά πως «Ό,τι είναι δικό σου είναι και δικό μου!»

Γι' αυτό και η λέξη “κλέβω”, δεν αντιπροσωπεύει αυτό που συμβαίνει στη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το να παίρνει το παιδί πράγματα, ακόμα κι αν δεν του ανήκουν, είναι απολύτως φυσιολογικό. Οι γονείς που έχουν παιδιά σ’ αυτή την ηλικία πρέπει απλώς να φροντίζουν να διορθωθεί το πρόβλημα — π.χ. τα παιδιά θα πρέπει να επιστρέφουν τα αντικείμενα που έχουν πάρει.

Ένα 5χρονο ή όχρονο παιδί μπορεί ν’ αντιμετωπίσει τα ηθικά ζητήματα σ’ ένα υψηλότερο επίπεδο. «Φαντάζομαι ότι δεν θα ήθελες να σου πάρει κάποιος τα δικά σου πράγματα!», μπορούμε να του πούμε. Το παιδί θα μας ακούσει, αυτό όμως δεν σημαίνει πάντα ότι την επόμενη μέρα θα συ-μπεριφερθεί όπως θα θέλαμε.

Όλα όσα ανάφερα για το κλέψιμο ισχύουν σε γενικές γραμμές και για τα ψέματα. Το να λέει το παιδί ψέματα είναι κι αυτό μέρος της ηθικής ανάπτυξης, ενώ συγχρόνως είναι μια τάση που χαρακτηρίζει τη μαγική-φαντα-στική φάση της ανάπτυξης. Σ’ αυτή τη φάση οι ψεύτικες ιστορίες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, τον οποίο δεν πρέπει να υποτιμάμε. Αυτό που έχει σημασία για το παιδί, όταν λέει ψέματα, είναι ότι έτσι μπορεί να περηφα-νευτεί και να ξεπεράσει τα όρια. Και φυσικά τα παιδιά είναι αρκετά έξυπνα, ώστε να χρησιμοποιούν τα ψέματα γι' αυτόν ακριβώς το σκοπό.


Πηγή: http://www.boro.gr