H ζήλια ανάμεσα στα αδέρφια: Πώς θα τη σταματήσεις

Η ζήλια δεν εξαφανίζεται με τα καθησυχαστικά λόγια πολλές φορές. Οι συνεχείς διαβεβαιώσεις όπως: «Σ’ αγαπάμε όπως και το αδελφάκι σου» ή «Εσύ είσαι το μεγάλο μας παιδί, εσύ μπορείς να μας βοηθήσεις πολύ περισσότερο!» συχνά δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Το μεγαλύτερο παιδί αισθάνεται πως κινδυνεύει η θέση του. Εχει ανάγκη από ασφάλεια — και για να αισθανθεί ασφάλεια χρειάζονται κάποια τελετουργικά.

Ενα τελετουργικό έχει 4 χαρακτηριστικά:

· Επαναλαμβάνεται τακτικά, πάντα την ίδια ώρα και στον ίδιο χώρο.

· Εχει σαφή δομή: Αρχή, συγκεκριμένη πορεία, και τέλος.

Σημαντικό στοιχείο, επίσης, είναι η αξιοπιστία. Τα παιδιά πρέπει να έχουν τη βεβαιότητα πως το τελετουργικά θα πραγματοποιηθεί. 'Οταν αναβάλλεται συχνά, το τελετουργικό χάνει την αξία του.

Το τελετουργικό έχει μια σκηνοθεσία. Ο πατέρας και η μητέρα στρέφουν την προσοχή τους στο μεγαλύτερο παιδί κι εκείνο αισθάνεται ότι το αγαπούν. Πρέπει όμως να έχει την αίσθηση πως οι γονείς του αφιερώνουν όλη τους την προσοχή. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όταν θέλουμε να βοηθήσουμε τα μεγαλύτερα παιδιά να νικήσουν τη ζήλια τους.

Ας δούμε πώς λειτουργούν αυτά τα χαρακτηριστικά σε συγκεκριμένες καταστάσεις:

Η Μαρία Χέμπερ, η μητέρα του Στέφεν, καθιέρωσε ένα «διαφορετικό τελετουργικό για την καληνύχτα». Του επέτρεψε να πηγαίνει πιο αργά στο κρεβάτι, του διάβαζε μια άλλη ιστορία, μεγαλύτερη από εκείνη που διάβαζε στον αδερφό του, το Μαρκ. Μπορούσε να σβήνει μόνος του το φως στο δωμάτιό του. Όταν το μεσημέρι ο αδερφός του κοιμόταν, οι γονείς κάθονταν μαζί με το Στέφεν. Ο Στέφεν καθόταν στην αγκαλιά της μητέρας του. Αυτό το τελετουργικό άρχιζε με τα λόγια: «Τώρα είμαστε οι δυο μας. Τι ωραία!». «Αλήθεια, το πιστεύεις;», ρώτησε την πρώτη φορά ο Στέφεν. «Και βέβαια!», απάντησε η μητέρα του. Κι ο Στέφεν την αγκάλιασε. Κάθε δεύτερο Σάββατο ο πατέρας του Στέφεν πήγαινε με το «μεγάλο γιο» μια βόλτα με το ποδήλατο, μια «βόλτα για άντρες», όπως την έλεγε περήφανα ο Στέφεν. Ο Μαρκ είχε φυσικά κι αυτός τα τελετουργικά του. Απλώς οι γονείς πρόσεχαν να είναι πολύ διαφορετικά από αυτά του Στέφεν.

Στην Πια χρησιμοποίησαν ένα άλλο τελετουργικό. Η μητέρα είχε παρατηρήσει ότι οι καβγάδες ανάμεσα στις δύο αδελφές ήταν ιδιαίτερα έντονοι, όταν τις έπαιρνε από το νηπιαγωγείο. «Αμέσως άρχιζαν να τσακώνονται. Μόλις έβλεπε την αδελφή της, η Πία τρελαινόταν. Αν μάλιστα η Γκρέτε προσπαθούσε να μπει στην παρέα της, γινόταν έξαλλη». Η μητέρα αποφάσισε να παίρνει κάθε δεύτερη μέρα μόνο την Πία από το νηπιαγωγείο. Η Γκρέτε πήγαινε σε μια φίλη. Αυτές τις μέρες η Πία και η μητέρα της δεν γυρνούσαν αμέσως στο σπίτι. Η Πία αποφάσιζε τι ήθελε να κάνουν πριν επιστρέφουν σπίτι. Τη μια ήθελε να πάνε στην παιδική χαρά, την άλλη να πάρουν έναν άλλο δρόμο και την τρίτη να γυρίσει γρήγορα στο δωμάτιό της. Όταν η Πία κατάλαβε ότι το τελετουργικό αυτό ίσχυε πάντα, οι επιθέσεις της στην Γκρέτε σταδιακά υποχώρησαν.

Στην περίπτωση του Νίκλας καθιερώθηκε επίσης ένα ιδιαίτερο τελετουργικό. Κάθε βράδυ, όταν η μητέρα τον καληνύχτιζε, του χάιδευε τρυφερά την πλάτη.

Κι επειδή εκείνος γουργούριζε σαν γατάκι, ονόμασαν το τελετουργικό αυτό «το γατοπαιχνίδι μας». Κάθε φορά που ο Νικλας είχε ανάγκη από στοργή, ζητούσε να τον χαϊδέψουν σαν γατάκι. Πέρα απ’ αυτό, οι γονείς συζήτησαν μαζί του πώς θα μπορούσε να επιβληθεί στην αδελφή του, πώς θα μπορούσε να μάθει να λέει «όχι». Για να σταματήσουν οι συνεχείς συγκρίσεις των παιδιών μεταξύ τους, ο πατέρας πρότεινε ν’ αρχίσει ο Νίκλας μαθήματα κολύμβησης. «Γιατί το κολύμπι δεν άρεσε καθόλου στη Ντοροτέα. Κι ο Νίκλας είχε εκφράσει την επιθυμία να έρχεται για κολύμπι μαζί μας», είπε ο πατέρας. Δεν πέρασε πολύς καιρός κι ο Νίκλας άρχισε να έχει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να βάζει όρια στην αδελφή του. «Και μερικές φορές, όταν θύμωνε πολύ», είπε η μητέρα, «νιαούριζε σαν αγριόγατος, κι η Ντόρο έκανε πίσω!».

Παρόλα αυτά υπάρχουν φάσεις, που η αντιπαλότητα ανάμεσα στ’ αδέρφια είναι ιδιαίτερα έντονη: Όταν π.χ. έρχεται στον κόσμο ένα αδερφάκι και αλλάζουν οι ισορροπίες μέσα στην οικογένεια. Η ζήλια τότε δεν εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή αμέσως μετά τη γέννηση του παιδιού. Η αντιπαλότητα εκδηλώνεται μόνον όταν το καινούργιο μέλος της οικογένειας μαθαίνει να μπουσουλάει ή να περπατάει και μπαίνει έτσι στο οπτικό πεδίο και το ζωτικό χώρο των μεγαλύτερων παιδιών.

Οι προσπάθειες που κάνουν τα παιδιά να ανεξαρτητοποιηθούν και να οριοθετηθούν γίνονται ιδιαίτερα έντονες, όταν το μεγαλύτερο παιδί πρωτο-πηγαίνει σχολείο, ενώ το μικρότερο είναι ακόμη στο νηπιαγωγείο ή όταν το μεγαλύτερο παιδί μπαίνει στην εφηβεία, ενώ το μικρότερο δεν έχει ακόμη “βγει απ’ τ’ αυγό του”. Ενώ τα μικρότερα αδέρφια θαυμάζουν και λατρεύουν τα μεγαλύτερα, εκείνα θεωρούν τα “μικρά” εκνευριστικά κι ανυπόφορα.

Σε κάθε περίπτωση όταν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα είναι καλό να ζητάτε τη βοήθεια ενός ειδικού.


Πηγή: http://www.boro.gr