Πως να διαχειριστείτε τη ζήλια

Πολλοί εξελικτικοί ψυχολόγοι έχουν παραθέσει τις θεωρίες τους για την αναστάτωση των ανδρών στη σεξουαλική απιστία της συντρόφου τους και των γυναικών στη συναισθηματική απιστία του συντρόφου τους διότι τα δύο φύλα αντιμετώπισαν διαφορετικές απειλές στην προγονική τους ιστορία. Επειδή η γονιμοποίηση συμβαίνει εσωτερικά στη γυναίκα, ένας προγονικός άνδρας δεν θα μπορούσε να ξέρει με βεβαιότητα ότι ένα παιδί ήταν δικό του.

Έχει υποτεθεί ότι οι άνδρες έχουν έναν ειδικό εσωτερικό μηχανισμό που απαντάει στην απειλή της σεξουαλικής απιστίας, με έντονη ζήλια και έτσι προλαμβάνεται ο κίνδυνος να φροντίζει ένα παιδί που δεν είναι δικό του. Μια προγονική γυναίκα δεν αντιμετώπισε ποτέ την απειλή να δαπανάει ενέργεια στο μεγάλωμα ενός παιδιού που δεν είναι δικό της και επομένως δεν βρέθηκε κάτω από την πίεση να διαμορφώσει απαντητικό μηχανισμό ζήλιας στη σεξουαλική απιστία. Αντ' αυτού, η γυναίκα αντιμετώπισε μια διαφορετική απειλή – ο σύντροφός της μπορεί να δαπανά τους πόρους του στα παιδιά μιας άλλης γυναίκας. Επομένως, σύμφωνα μ’ αυτήν τη θεωρία, οι γυναίκες ανέπτυξαν έναν εσωτερικό ψυχολογικό μηχανισμό που απαντά ειδικά στη συναισθηματική απιστία του συντρόφου τους (η παραδοχή ότι ένας άνδρας που είναι ερωτευμένος με μια γυναίκα είναι πιθανό να δαπανά πόρους γι αυτήν).

Επίσης, η διαφορά των δύο φύλων όσον αφορά τα σημάδια που πυροδοτούν ζήλια αναπαράγεται σε άνδρες και γυναίκες αρκετά μεγαλύτερης ηλικίας, δείχνοντας ότι η διαφορά των δύο φύλων παραμένει κατά τη διάρκεια της ζωής, ωστόσο το μέγεθος της διαφοράς είναι μικρότερο στις μεγαλύτερες ηλικίες απ’ ό,τι στις νεότερες. Οι μεγαλύτεροι άνδρες δε διαφέρουν απ’ τους νεότερους στη βίωση της απιστίας ως οδυνηρής. Ωστόσο, σαφής ηλικιακά εξαρτημένη διαφορά υπάρχει στις γυναίκες. Οι μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να θεωρήσουν ως πολύ οδυνηρό γεγονός τη συναισθηματική απιστία του συντρόφου τους σε σύγκριση με τις νεότερες.

Η ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια των ηλεκτρονικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook, έχει αυξήσει την εκδήλωση των συναισθημάτων ζήλιας μεταξύ των συντρόφων. Το facebook, από τη φύση του παρέχει εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες των φίλων και συντρόφων, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στο προφίλ, πρόσθεσης νέων επαφών-φίλων και ανταλλαγής μηνυμάτων στην ιστοσελίδα. Μερικοί από τους φίλους μπορεί να είναι επιφανειακοί και φίλοι με τους οποίους δεν έχουν συναντηθεί συχνά έξω από το facebook. Επίσης, τα κοινωνικά δίκτυα δίνουν την ευκαιρία επανένωσης με παλιούς χαμένους φίλους και επιτρέπουν επίσης στους ανθρώπους να δημοσιοποιήσουν προσωπικές πληροφορίες σ’ έναν κύκλο φίλων. Υπάρχει η κοινή πεποίθηση ότι το facebook προκαλεί ζήλια, καχυποψία και αρνητικές επιπτώσεις στις συντροφικές και σεξουαλικές σχέσεις.

Για ορισμένα ζευγάρια, η ήπια ζήλια μπορεί να διατηρήσει μια σπίθα στη σχέση και να βοηθήσει να μη θεωρεί ο ένας τον άλλο δεδομένο. Αν όμως ενταθεί, οι συμπεριφορές μπορεί να αποδειχθούν καταστρεπτικές και υβριστικές.

Τυπικές συμπεριφορές ζήλιας είναι:

ο έλεγχος του κινητού του συντρόφου, του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και των ιστοσελίδων κοινωνικών δικτύων, ο ψόγος του συντρόφου για υποτιθέμενη σύναψη σχέσεων, η ανάκριση του συντρόφου, η παρακολούθησή του, το τηλεφώνημα στο σύντροφο για έλεγχο, η δυσκολία της αποδοχής να βγει ο σύντροφος μόνος έξω, η προσπάθεια απομόνωσης του συντρόφου από φίλους που ασκούν κακή επιρροή, η κριτική για το ντύσιμο, την εμφάνιση του συντρόφου κ.α. Οι συμπεριφορές ζήλιας υπηρετούν τον σκοπό της αποτροπής εγκατάλειψής σας από τον σύντροφο αλλά ειρωνικά, τέτοιες συμπεριφορές είναι πολύ πιο πιθανό να κάνουν το σύντροφό σας να θέλει να εγκαταλείψει τη σχέση. Αυτό που μπορεί να συμβεί είναι να αρχίσει ο σύντροφός σας να αποκρύπτει γεγονότα ώστε να διατηρήσει κάποια ιδιωτικότητα και να αποφύγει εχθρικές συμπεριφορές από τη μεριά σας. Αν ο σύντροφός σας υπήρξε άπιστος προς εσάς στο παρελθόν, είναι λογικό ο θυμός να μην μπορεί να εξαλειφθεί μέσα σε μια νύχτα. Χρειάζεται χρόνος για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη αν έχει υπάρξει προδοσία. Η ύπαρξη κάποιας παράλληλης σχέσης στο παρελθόν δε σημαίνει ότι καθιστά αδύνατη την επιβίωση τη σχέσης σας. Ορισμένα ζευγάρια χρειάζονται επαγγελματική φροντίδα για να επουλώσουν πληγές ή να λήξουν μία σχέση. Αν έχετε προδοθεί από μία σχέση στο παρελθόν, δεν πρέπει να υποθέτετε ότι και ο τωρινός σας σύντροφος θα απιστήσει.

– Σταματήστε τις ελεγκτικές συμπεριφορές καθώς μπορεί να εντείνουν τα συναισθήματα ζήλιας και καχυποψίας και ανακτήσετε τον αυτοέλεγχο.
– Μη δομείτε την καθημερινότητά σας γύρω από την παρατήρηση του συντρόφου σας και επικεντρωθείτε στον εαυτό σας.
– Μιλήστε σε ένα φίλο, συνάδελφο ή μέλος της οικογένειας για δυσάρεστες σκέψεις ώστε να βοηθηθείτε να τις ελέγξετε.
– Αποφασίστε να εμπιστευθείτε το σύντροφό σας με ανοιχτόκαρδο πνεύμα. Αν δεν μπορείτε να τον εμπιστευθείτε ποιος ο λόγος να παραμένετε μαζί του;
– Αρχίστε να κάνετε πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε καλά (γυμναστική, ένα χόμπι, μια καινούρια δραστηριότητα). Αρχίστε να εκτιμάτε τα καλά στοιχεία της σχέσης σας.
– Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του συντρόφου σας, πώς είναι να είσαι ανάξιος εμπιστοσύνης ή δέκτης συμπεριφορών ζήλιας. Σκεφτείτε τι είδους σχέση θέλετε. Μια σχέση όπου νιώθετε ότι ο σύντροφός σας έχει λίγη ελευθερία και ιδιωτικότητα ή μια σχέση στην οποία εμπιστεύεστε ότι ο σύντροφός σας είναι εκεί επειδή το θέλει;
– Αποδεχτείτε ότι οι σχέσεις οδηγούνται στο τέλος τους. Αν το επίκεντρο της ζωής σας έχει γίνει ο σύντροφός σας, το ενδεχόμενο ενός χωρισμού σας φαίνεται καταστροφικό και νιώθετε ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο θα καταρρεύσετε. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση στη ζωή ότι ο σύντροφός μας δε θα μας αφήσει αλλά αποτελεί πραγματικότητα στη ζωή ότι ο καθένας πρέπει να μάθει να ζει μέσα από απώλειες. Αν μια σχέση φτάσει στο τέλος της αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορείτε να επιζήσετε.


Πηγή: http://blog.nowdoctor.gr