Τα 9 μέτωπα "φωτιά" της οικονομίας

O επιχειρηματικός κόσμος αναμένει με αγωνία τη διεξαγωγή των εκλογών και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, καθώς τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν έως το τέλος του έτους είναι πολλά και καίριας σημασίας.

Μέτωπα από τη νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έως το ασφαλιστικό ή από το ΕΣΠΑ έως την είσπραξη φορολογικών εσόδων, που υπερβαίνουν τα 10 δισ. ευρώ, θα πρέπει να έχουν κλείσει έως το τέλος της χρονιάς.

Και το κυριότερο, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αλλάξει το κλίμα ώστε να επιστρέψουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα οι καταθέσεις στα γκισέ των ελληνικών τραπεζών και να επανακάμψει το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών για τη χώρα.

Το ευχάριστο, πάντως, που αντανακλάται άλλωστε και στην πορεία των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, είναι πως τα πράγματα στο μέτωπο των προσδοκιών είναι κάπως καλύτερα σε σύγκριση με αυτό των πρώτων ημερών των capital controls.

Σε μια προσπάθεια πρόβλεψης και αναζήτησης των εξελίξεων σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο που θα ακολουθήσουν τις επικείμενες εκλογές επιδίδονται οι παράγοντες της αγοράς, γνωρίζοντας πως ό,τι ακολουθήσει την 20ή Σεπτεμβρίου, θα επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό και την πορεία των εγχώριων επιχειρήσεων.

Μεταφέροντας μια σειρά επαφών και συζητήσεων με πλειάδα οικονομικών παραγόντων, θα λέγαμε πως οι άνθρωποι της αγοράς:

- Κατ’ αρχάς, δεν θα ήθελαν σε καμιά περίπτωση τη διεξαγωγή και άλλων εκλογών, αλλά αντίθετα θα προτιμούσαν μια σταθερή κυβέρνηση με μεγάλη χρονική διάρκεια (γιατί όχι και τετραετίας).

- Δεύτερον, επιθυμούν ταυτόχρονα ένα κυβερνητικό σχήμα που από τη μια πλευρά να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερο και μεγαλύτερο και, από την άλλη πλευρά, όσο το δυνατόν λειτουργικότερο. Άρα, οι περισσότεροι προκρίνουν μια συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ, υπό την προϋπόθεση ότι οι δύο πλευρές θα καταφέρουν να συνεννοηθούν και να δράσουν συντονισμένα σε ένα βασικό προγραμματικό πλαίσιο.

Σε διαφορετική περίπτωση θα αρκούνταν σε ένα κυβερνητικό σχήμα αποτελούμενο έστω και από 155-160 βουλευτές, αρκεί να ακολουθηθεί μια ήπια αντιπολιτευτική στάση από το μεγάλο κόμμα που δεν θα συμμετάσχει τελικά στην κυβέρνηση.

- Στο ερώτημα ποιο από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα θα ήθελαν να ηγείται της κυβερνητικής συνεργασίας που θα προκύψει μετά την 20η Σεπτεμβρίου, οι απαντήσεις ήταν ποικίλες.

Όσοι επέλεξαν τη Νέα Δημοκρατία βάσισαν τη θέση τους στο ότι το συγκεκριμένο κόμμα στηρίζει περισσότερο σε θεωρητικό επίπεδο την ιδιωτική πρωτοβουλία και θα μπορούσε ενδεχομένως πιο εύκολα να προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό, με στόχο την τόνωση της οικονομίας και τον περιορισμό της ανεργίας.

Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν εκείνοι που πιστεύουν πως μια κυβέρνηση με βασικό κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ και τον κ. Αλέξη Τσίπρα θα μπορούσε ευκολότερα να διαχειριστεί το τρίτο Μνημόνιο και να περάσει «δύσκολα μέτρα», κάτι άλλωστε που έχει αναφερθεί και ως άποψη σε διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Γιατί αισιοδοξεί η αγορά

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το κλίμα στην οικονομία είναι κάπως καλύτερο από εκείνο του καλοκαιριού, γεγονός που ως ένα βαθμό αντανακλάται και στις τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, καθώς:

- Γενικότερη εκτίμηση είναι πως από τις επικείμενες εκλογές θα προκύψει τελικά κυβερνητικό σχήμα και θα αποφύγουμε νέα προσφυγή στις κάλπες.

- Ανεξαρτήτως από το ποιο κόμμα κόψει πρώτο το νήμα στις 20 Σεπτεμβρίου, η κυβερνητική πολιτική θα στραφεί προς το κέντρο, λόγω της αναγκαιότητας για ευρύτερες πολιτικές συμμαχίες και εξαιτίας της αυτόνομης πορείας που ήδη ακολουθεί η Λαϊκή Ενότητα του κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη. Το γεγονός ότι πέντε πολιτικά κόμματα έχουν ήδη ψηφίσει το τρίτο Μνημόνιο, περιορίζει τις μεταξύ τους διαφωνίες τόσο ως προς το εύρος όσο και ως προς την ένταση των μέτρων που πρέπει να ληφθούν.

- Η Ελλάδα -έστω και προσωρινά- έχει σταματήσει να αποτελεί το κέντρο των αρνητικών αναφορών ολόκληρης της Ευρώπης, όπως συνέβαινε κατά το διάστημα Φεβρουαρίου-Αυγούστου, με τον πρόεδρο όμως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μας υπενθυμίζει ότι όποια ελληνική κυβέρνηση προκύψει από τις επικείμενες εκλογές, θα πρέπει να τηρήσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της. Επιπλέον, ο πρόεδρος του ESM, κ. Regling, ανέφερε πως «το Grexit είναι θεωρητικά πάντα δυνατό» και πως δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε συζήτηση για το χρέος αν δεν υλοποιηθούν βαθιές μεταρρυθμίσεις από την ελληνική πλευρά.

- Οι μέχρι τώρα επιπτώσεις της πολιτικής αβεβαιότητας του πρώτου εξαμήνου και των capital controls του καλοκαιριού, δεν έχουν επηρεάσει τόσο αρνητικά την οικονομία, στον βαθμό τουλάχιστον που αρχικά αναμενόταν.

Και αυτό γιατί επέδρασαν θετικά διάφοροι παράγοντες (κυρίως εξωγενείς), όπως η χαλαρή συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου (τόνωση τουρισμού και εξαγωγών), η πτώση των τιμών του πετρελαίου και των άλλων εμπορευμάτων (θετική επίδραση στα πορτοφόλια των νοικοκυριών), καθώς και το ότι επιχειρήσεις και πολλά νοικοκυριά δεν ξαφνιάστηκαν, καθώς είχαν προετοιμαστεί έναντι των αρνητικών σεναρίων, που τελικά επαληθεύτηκαν.

Έτσι, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και γενικότερα οι αναλυτές, προβλέπουν σήμερα χαμηλότερο ρυθμό ύφεσης σε σχέση με τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως το ΑΕΠ του πρώτου εξαμήνου κινήθηκε ανοδικά, ότι οι εξαγωγές συνέχισαν να ανεβαίνουν και μέσα στον Ιούλιο (κατά τον πρώτο μήνα των κεφαλαιακών ελέγχων), ενώ τα έσοδα από τον τουρισμό προβλέπεται τώρα πως θα σημειώσουν νέο ιστορικό ρεκόρ, καταγράφοντας διψήφιο ποσοστό ανόδου.

Τα ανοιχτά μέτωπα

Παρ’ όλα αυτά, η σύνθεση της νέας κυβέρνησης που θα προκύψει έχει μεγάλη σημασία, καθώς μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα θα κληθεί να λάβει πολύ σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον της οικονομίας και γενικότερα της χώρας. Μερικά μόνο από τα καυτά ζητήματα που θα πρέπει να «κλείσει» έως το τέλος του έτους, δηλαδή μέσα σε ένα μόλις τρίμηνο, είναι:

1. Η ολοκλήρωση της νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, χωρίς κούρεμα στις καταθέσεις, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών και με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες για τους μετόχους.

2. Η συμφωνία για το ασφαλιστικό, με την οποία θα κριθεί ένα ζήτημα μεγάλης κοινωνικής σημασίας, που όμως επηρεάζει όσο κανένα άλλο και τα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας. Από τον τρόπο επίλυσης του ζητήματος θα εξαρτηθούν πολλά για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας.

3. Η τακτοποίηση των μεγάλων εκκρεμοτήτων που υπάρχουν με τα χαμένα κονδύλια του ΕΣΠΑ.

4. Η διαπραγμάτευση για την επανεκκίνηση της κατασκευής των τεσσάρων μεγάλων οδικών αξόνων, που εκτός της αναπτυξιακής τους διάστασης, ουσιαστικά αποτελούν τον μεγαλύτερο εργοδότη για την ελληνική οικονομία.

5. Η τακτοποίηση των μεγάλων οφειλών του άμεσου και ευρύτερου δημόσιου τομέα προς τις ελληνικές επιχειρήσεις σε τομείς όπως ο κατασκευαστικός, η πληροφορική, η υγεία και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις.

6. Η θεσμική τακτοποίηση του ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

7. Η σταδιακή κατάργηση των κεφαλαιακών ελέγχων και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων που υπάρχουν στις εισαγωγές και στο Χρηματιστήριο.

8. Η είσπραξη φορολογικών εσόδων που υπερβαίνουν τα 10 δισ. ευρώ.

9. Η σύνταξη και ψήφιση προϋπολογισμού για το 2016.

Πέραν όμως αυτών, ζητούμενο από τη νέα κυβέρνηση θα είναι να αλλάξει το κλίμα στην οικονομία, με στόχο όσο το δυνατόν γρηγορότερα, να επιστρέψουν οι καταθέσεις στα γκισέ των ελληνικών τραπεζών και να επανακάμψει το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών για τη χώρα (με βασικό επιχείρημα το σενάριο της ανάκαμψης –recovery story).

Εκλογικά πονταρίσματα στο χρηματιστήριο

Η πρόσφατη άνοδος της εγχώριας αγοράς μετοχών συνέπεσε με τη θετική κίνηση στις διεθνείς αγορές μετοχών. Ο Γενικός Δείκτης από τις 560 μονάδες ανήλθε έως και τις 680 ενδοσυνεδριακά και ο κλαδικός δείκτης των τραπεζών ενίσχυσε την ανοδική κίνηση. Βέβαια, η αγορά θα πρέπει να αποτιμήσει την υποβάθμιση από τον οίκο FTSE.

Με τους όγκους, άλλωστε, και τις αξίες συναλλαγών να παραμένουν σε τόσο χαμηλά επίπεδα και, σε μερικές συνεδριάσεις του Σεπτεμβρίου, ακόμα χαμηλότερα από τον Αύγουστο, τα συμπεράσματα δεν μπορεί να θεωρηθούν σε καμία περίπτωση ασφαλή, ενώ η πλειονότητα των κινήσεων δεν φαίνεται να είναι επενδυτικές τοποθετήσεις μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα.

Βάσει των στοιχείων, ο Αύγουστος υπήρξε ο μήνας με τις χαμηλότερες συναλλαγές, με 43 εκατ. ευρώ περίπου, από 97 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο, 87 εκατ. μέσο όρο στο δεύτερο τρίμηνο και 116 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους.

Οι εκλογές είναι στο ραντάρ όλων, ενώ οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έχουν επίσης δώσει καύσιμο στις μετοχές. Τα δημοκοπικά ευρήματα δείχνουν ότι είναι πολύ πιθανό η διαφορά ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη Ν.Δ. να έχει μειωθεί, ενώ και η δημοτικότητα του κ. Τσίπρα έχει υποστεί φθορά και συγκρίνεται με αυτή του κ. Μεϊμαράκη.

Τα μόνα «καλά νέα» για το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ προς ώρας είναι πως, αν και το ποσοστό του μειώθηκε, οι απώλειες αντιπροσωπεύονται περισσότερο σε αναποφάσιστους ψηφοφόρους παρά σε στήριξη στη Ν.Δ.

To X.A. πάντως φαίνεται να ευνοείται και από το γεγονός ότι κανένα από τα δύο πρώτα κόμματα δεν πλησιάζει το ποσοστό που θα επιτρέψει αυτοδυναμία, με πιο πιθανό αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε κάποια μορφής συγκυβέρνησης και συμμαχιών. Αυτό το στοιχείο φαίνεται να ευνοείται τόσο από το εκλογικό σώμα όσο και από τους δανειστές.

Η ξεκάθαρη απόφαση της Ν.Δ. να προσεγγίσει τον ΣΥΡΙΖΑ, ενδεχόμενο που έχει αποκλείσει για την ώρα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, φαίνεται να είναι κρίσιμο, ωστόσο οι συνθήκες σε μεγάλο βαθμό θα διαμορφωθούν από την είσοδο ή όχι των ΑΝΕΛ στη Βουλή.

Βραχυπρόθεσμα, επίσης, στην παρούσα φάση η προσοχή της αγοράς θα είναι επικεντρωμένη και στις διεθνείς αγορές, με την Κίνα και τη Fed να καθορίζουν την τάση.


Πηγή: http://www.enikos.gr