Τρόποι να μεγαλώσεις ένα ευτυχισμένο παιδί

Το παιδί, για να μπορέσει να εξελιχθεί σε ευτυχισμένο και υγιή ενήλικα, χρειάζεται να έχει βιώσει μια υγιή και όσο το δυνατό ευτυχισμένη παιδική ηλικία. Για να μπορέσουμε να τους προσφέρουμε ό,τι χρειάζονται πρέπει να ξέρουμε πώς σκέφτονται, πώς αισθάνονται και ποιες είναι οι ανάγκες και οι δυνατότητές τους σε κάθε ηλικία. Οι γονείς, για να ασκήσουν αποτελεσματικά το σημαντικό τους ρόλο, θα πρέπει να προσαρμόσουν τις αντιδράσεις, τις προσδοκίες και τις προσεγγίσεις τους στα στάδια ανάπτυξης του παιδιού τους και στις ψυχοκοινωνικές του ανάγκες.

Από την Παγκύπρια Σχολή Γονέων σε συνεργασία με την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Κύπρου

Η γνώση των πιο κάτω βασικών αναγκών διευκολύνει το ρόλο των γονιών και επηρεάζει θετικά τη σχέση γονιού- παιδιού:

1. Η ανάγκη για αγάπη

Κάθε παιδί έχει απόλυτη ανάγκη την ανάπτυξη και διατήρηση μιας σχέσης με τους γονείς του. Μέσα από αυτή τη σχέση - αρχικά με τη μητέρα του, αργότερα με τον πατέρα και μετά και με τους άλλους - το παιδί αρχίζει να αντιλαμβάνεται τη δική του ταυτότητα και αξία. Το βασικό στοιχείο της σχέσης γονιού-παιδιού χρειάζεται να είναι η χωρίς όρους αποδοχή και αγάπη, ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυσική εμφάνιση, τις ικανότητες και την προσωπικότητα του παιδιού.

Έτσι, με μια χωρίς όρους αγάπη, το παιδί σταδιακά αποκτά την αίσθηση της ύπαρξής του και αναπτύσσει το ίδιο εκτίμηση και αποδοχή για τον εαυτό του. Η χωρίς όρους αποδοχή και αγάπη αποτελεί προϋπόθεση για την υγιή και ομαλή ανάπτυξη του κάθε ατόμου. Είναι γνωστό στην εξελικτική ψυχολογία ότι η αποδοχή και η αγάπη στηρίζονται στην αμοιβαιότητα, έτσι ένα παιδί που δίνει πολλά σε μια οικογένεια συνήθως παίρνει πολλά, σε αντίθεση με ένα παιδί που υστερεί. Παρατηρείται έτσι το φαινόμενο το παιδί με ιδιαίτερες ικανότητες και ταλέντα να γίνεται ευκολότερα αποδεκτό και να αγαπιέται χωρίς όρους, σε αντίθεση με το παιδί που παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες ή αναπηρίες. Χρειάζεται περισσότερος κόπος και προσπάθεια από τους γονείς και τους σημαντικούς άλλους στη ζωή ενός παιδιού με δυσκολίες να το αποδεκτούν και να του προσφέρουν αγάπη χωρίς όρια.

2. Η ανάγκη για ασφάλεια

Η αίσθηση της ασφάλειας ικανοποιείται όταν το παιδί ζει μέσα σε μια οικογένεια με σταθερές ενδοοικογενειακές σχέσεις όπου οι στάσεις και η συμπεριφορά των γονιών προς το παιδί χαρακτηρίζονται από συνέπεια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το παιδί να γνωρίζει πώς θα αντιδράσουν οι γονείς του σε κάθε συμπεριφορά του. Η δυνατότητα του παιδιού να προβλέπει τις αντιδράσεις στο άμεσο περιβάλλον του δημιουργεί συναισθήματα ασφάλειας και μειώνει τις αγωνίες και το άγχος του. Η καθημερινότητα κατά την προσχολική ηλικία χρειάζεται να είναι προβλέψιμη και σταθερή.

3. Η ανάγκη για νέες εμπειρίες

Βασική προϋπόθεση για τη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού είναι η απόκτηση νέων εμπειριών. Όπως η τροφή είναι απαραίτητη για τη σωματική ανάπτυξη, έτσι και οι νέες εμπειρίες που το παιδί αποκτά μέσω του παιχνιδιού και της επικοινωνίας με τους γονείς του και το άμεσο περιβάλλον είναι απαραίτητες για την ομαλή ψυχοκοινωνική του εξέλιξη. Η έλλειψη ικανότητας του παιδιού να παίξει είναι μερικές φορές ένδειξη ότι δεν εξελίσσεται φυσιολογικά. Το παιδί παίζει με τους ήχους, με τις λέξεις, με τα αντικείμενα. Το παιχνίδι του δίνει τη δυνατότητα να κατακτήσει νέες γνώσεις, να αναπτύξει τη φαντασία του, τις δεξιότητες, τις κινητικές του ικανότητες. Το παιχνίδι δίνει ακόμη στο παιδί τη δυνατότητα να εκφράσει τα συναισθήματα και τις αγωνίες του.

4. Η ανάγκη της αναγνώρισης και της αποδοχής

Για να μεγαλώσει ένα παιδί και ν’ αναπτυχθεί σε ένα υπεύθυνο ενήλικο άτομο, πρέπει σταδιακά να αποκτήσει γνώσεις και ικανότητες στο συναισθηματικό, νοητικό και κοινωνικό επίπεδο. Για να μπορέσει το παιδί να αποκτήσει όλη αυτή τη γνώση χρειάζεται ισχυρά κίνητρα. Οι γονείς συμβάλλουν σ’ αυτό το σημείο ουσιαστικά παροτρύνοντας το παιδί και δείχνοντάς του αναγνώριση και αποδοχή. Αυτή η ενθάρρυνση, η παρότρυνση και ένα λογικό επίπεδο προσδοκιών από τους γονείς - ανάλογα με την ηλικία του παιδιού - αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για να μπορέσει το παιδί να σχηματίσει μια ικανοποιητική εικόνα του εαυτού του. Η χωρίς όρους αποδοχή του παιδιού από τους γονείς και τους σημαντικούς ενήλικες στη ζωή του, δημιουργεί τη βάση για την ανάπτυξη μιας συγκροτημένης προσωπικότητας.

5. Η ανάγκη για υπευθυνότητα

Το παιδί βρίσκει ανταπόκριση σ’ αυτή του την ανάγκη όταν οι γονείς επιτρέπουν και παράλληλα ενισχύουν την προσπάθειά του για ανεξαρτητοποίηση, αρχικά μαθαίνοντάς το να φροντίζει τον εαυτό του σε πράγματα καθημερινής ρουτίνας, όπως το να τρώει και να ντύνεται μόνο του κ.τ.λ. Καθώς μεγαλώνει πρέπει να δίνεται στο παιδί μεγαλύτερη ανεξαρτησία, αλλά παράλληλα και η δυνατότητα να αναλαμβάνει τις ευθύνες των πράξεών του. Αυτό μπορεί να γίνει με την ενθάρρυνση αλλά και με την ικανότητα που θα αποκτήσει να μπορεί να μαθαίνει από τα λάθη και τις εμπειρίες του.


Πηγή: http://www.boro.gr