Ποιες είναι οι πρώτες λέξεις που λέει το παιδί;

Πως ξεκινάει το μωρό να μιλάει;

Η επικοινωνία με το μωρό πριν την γέννηση του

Η λεκτική επικοινωνία ξεκινάει αρχικά με την ακοή των ήχων και μετέπειτα με την παραγωγή τους. Ένα μωρό έχει την ικανότητα να ακούει τους έξω από τη μήτρα ήχους και να διαχωρίζει τον έναν ήχο από τον άλλον.

Γι’ αυτό άλλωστε ανταποκρίνεται και στις οικείες φωνές των γονιών του από την πρώτη μέρα που γεννιέται.

Τα πρώτα μπαμαλίσματα

Η διαδικασία παραγωγής ήχων αρχίζει με ένα διασκεδαστικό τρόπο για τα μωρά, με τις λεγόμενες ¨φυσαλίδες¨ (φούσκες σάλιου που προβάλουν από το στόμα). Τα μωρά παίζοντας μαθαίνουν να κινούν το στόμα συντονίζοντας την αναπνοή τους, η διαδικασία αυτή είναι η βάση για την πραγματική ομιλία. Σε πρώτο στάδιο όλα τα μωρά του κόσμου τους πρώτους έξι μήνες βγάζουν γρυλίσματα, τα οποία όσο περνάνε οι εβδομάδες μετατρέπονται σε κανονικές φωνούλες -ήχους όπως το ¨οοο¨ και το ¨ααα¨. Καθώς τα μωρά πειραματίζονται με τους ήχους αυτούς, οι γονείς παίρνουν ενεργό ρόλο και συμμετέχουν με το ¨μα μα μα¨ και το ¨μπα μπα μπα¨ δημιουργώντας ένα προσεκτικό παιχνίδι μίμησης με το παιδί τούς. Έτσι τα μπαμπαλίσματα μετά τους έξι μήνες αρχίζουν να συνδυάζονται με σύμφωνα χωρίς νόημα.

Μετά τον έβδομο μήνα το μωρό ψάχνει πιο σύνθετους διπλούς ήχους , παίζει και διαφοροποιεί τον τόνο της ομιλίας του, την ένταση και την ταχύτητα του.



Oι πρώτες λέξεις του

Οι πρώτες λέξεις κάνουν την εμφάνιση τους και αρχίζουν να παίρνουν νόημα όπως η ¨μαμά¨ και ο ¨μπαμπάς¨. Οι πρώτες δημοφιλείς λέξεις είναι συνήθως ουσιαστικά, μονοσύλλαβες η δισύλλαβες, αγαπημένα αντικείμενα για το μωρό και συνήθως κάτι η κάποιος που βλέπουν εκείνη τη στιγμή. Καθώς αυξάνονται οι λέξεις εμφανίζονται και τα πρώτα ρήματα δημιουργώντας τις πρώτες μικρές προτασούλες. Το επόμενο στάδιο είναι ο λόγος του παιδιού να εμπλουτιστεί με ρήματα, επίθετα και σιγά σιγά να αρχίσει να μοιάζει με αυτόν των ενηλίκων.

Ο ρυθμός που τα μωρά αναπτύσσουν τις γλωσσικές ικανότητες ποικίλουν , στους δέκα μήνες προφέρουν την πρώτη τους λέξη μαμα – μπαμπα, παππού και μέχρι το τέλος του πρώτου χρόνου χρησιμοποιούν τρείς λέξεις. Ακόμα, ένα παιδί μπορεί να χρησιμοποιεί από 20 έως 50 λέξεις στους πρώτους 15 -18 μήνες και να φτάσει τις 100 έως 200 στο τέλος του δευτέρου χρόνου της ζωής του.



Τι λέει, πότε το λέει;

Υπάρχουν συγκεκριμένη αναπτυξιακά στάδια φωνολογικής εξέλιξης. Στο πρώτο στάδιο ένα παιδί σε ηλικία 2.6 -3.0 ετών θα πρέπει να έχει κατακτήσει και να χρησιμοποιεί λέξεις που να περιέχουν ήχους όπως: /μ/, /π/, /μπα /, /τ/, /κ/, γκ/. Ενώ σε ηλικία 3.0 – 3.6 προστίθενται και νέοι ήχοι όπως: /ντ/, /γ/, /χ/, /ν/, /φ/, /λ/ και έπονται όλοι οι υπόλοιποι ήχοι ανά χρονολογική ηλικία μέχρι και την ηλικία των 6 ετών όπου και ολοκληρώνεται η κατάκτηση τους.

Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί τους να χρησιμοποιεί λέξεις με τις συγκεκριμένες φωνούλες. Μετά να εμπλουτίζουν σταδιακά το λεξιλόγιο τους καθώς μεγαλώνουν, χωρίς να το πιέζουν η να το διορθώνουν με αρνητικά σχόλια. Το παιδί δεν μπορεί να πει τη λέξη ¨ψάρι¨ η να την επαναλάβει σε ηλικία τριών όχι γιατί δεν θέλει αλλά γιατί δεν είναι φωνολογικά έτοιμο.

Η φωνολογική ωρίμανση είναι η ικανότητα του εγκεφάλου που διαφέρει από παιδί σε παιδί. Υπάρχουν παιδιά που εκφέρουν όλα τα φωνήματα καθαρά από τη πρώτη φορά και αλλά τα οποία δυσκολεύονται και συχνά τα εκφέρουν λανθασμένα

Ποια είναι τα φυσιολογικά στάδια κατάκτησης φωνολογικής εξέλιξης;

Ένα παιδί από τον πρώτο χρόνο της ζωής ήδη προφέρει τις πρώτες του λεξούλες . Οι ήχοι που παράγονται σε κάθε ηλικία είναι συγκεκριμένοι συμφώνα με τα φυσιολογικά στάδια της φωνολογικής εξέλιξης.

Στάδιο 1 (2.6-3.0)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/
Στάδιο 2 (3.0-3.6)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/
Στάδιο 3 (3.6-4.00)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/ ,/φ/ , /σ/ , /ζ/ , /λ/
Στάδιο 4 (4.0-4.6)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/ ,/φ/ , /σ/ , /ζ/ , /λ/ , /θ/ , /δ/
Σταδιο 5 (4.6-5.0)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/ ,/φ/ , /σ/ , /ζ/ , /λ/ , /θ/ , /δ/ , /τσ/ , /τζ/
Στάδιο 6 (5.0 -5.6)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/ ,/φ/ , /σ/ , /ζ/ , /λ/ , /θ/ , /δ/ , /τσ/ , /τζ/
Σταδιο 7 (5.6-6.0)	/μ/ , /π/ , /μπα / , /τ/ ,/κ/ , /γκ/ , /χ/ , /γ/ , /β/ ,/φ/ , /σ/ , /ζ/ , /λ/ , /θ/ , /δ/ , /τσ/ , /τζ/ ,

Πηγή: http://www.boro.gr