"Φταίω για όλα": 11 παγίδες που δημιουργούν ενοχές

Η Προσωποποίηση. Η μητέρα της ενοχής.

Πιστεύετε ότι είστε υπεύθυνοι για κάποιο αρνητικό γεγονός ενώ δεν υπάρχει κάποια αντικειμενική απόδειξη για κάτι τέτοιο; Συμπεραίνετε αυθαίρετα πως ό, τι συμβαίνει είναι σφάλμα δικό σας ή εκφράζει την ανικανότητά σας ακόμα και όταν εσείς δεν φταίτε ούτε στο ελάχιστο; Τότε σίγουρα πρέπει να διαβάσετε το άρθρο του ψυχοθεραπευτή Ντέιβιντ Μπερνς που ακολουθεί.

Κάποτε όταν μια ασθενής μου δεν εφάρμοσε την μέθοδο θεραπείας που είχα προτείνει είπα: Είμαι απαίσιος θεραπευτής, εγώ φταίω που η δεν εφάρμοσε την τεχνική αυτοβοήθειας που της σύστησα. Εγώ φταίω που δε δούλεψε αρκετά ώστε να μπορέσει να βοηθηθεί. Ομοίως και μια μητέρα που το παιδί της παίρνει κακούς βαθμούς σκέφτεται: «Είμαι κακή μητέρα». Παραδείγματα υπάρχουν πολλά.

Η προσωποποίηση σας δημιουργεί ενοχές που σας κάνουν να παραλύετε. Υποφέρετε από κάτι τρομακτικό δυσβάσταχτο αίσθημα ευθύνης που σας αναγκάζει να επωμίζεσθε τα λάθη όλου του κόσμου. Συγχέετε την επιρροή με τον έλεγχο στους άλλους αλλά ξεχνάτε πως κανείς δεν έχει την ικανότητα να ελέγχει απόλυτα την συμπεριφορά των άλλων. Αυτό που κάνουν οι άλλοι είναι δική τους ευθύνη όχι δική σας.

Υπάρχουν 10 πολύ συνηθισμένες λάθος σκέψεις που μας οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά. Μάθετε να τις αναγνωρίζετε και προσπαθήστε να τις θυμάστε σαν τον αριθμό του τηλεφώνου σας. Η γνώση τους θα σας φανεί ανεκτίμητη κάθε φορά που δημιουργείτε ενοχές στον εαυτό σας.

Οι σκέψη του όλα ή τίποτα. Βλέπετε τα πράγματα σαν άσπρα ή μαύρα χωρίς τις ενδιάμεσες αποχρώσεις του γκρι. Τα πράγματα είναι είτε εξαίσια είτε απαίσια και αν ότι απέχει ελάχιστα από το να είναι τέλειο τότε είναι απόλυτα αποτυχημένο.

Η υπεργενίκευση. Βλέπετε μια μοναδική αρνητική λεπτομέρεια και επικεντρωνόσαστε αποκλειστικά σε αυτή έτσι ώστε να καταλήγετε ότι όλη η κατάσταση είναι αρνητική. Η στάση αυτή θυμίζει μια σταγόνα μελάνι που χρωματίζει όλο το νερό ενός ποτηριού.

Η απόρριψη του θετικού. Απορρίπτετε τις θετικές εμπειρίες επιμένοντας πως δε μετράνε επιμένοντας Πως δεν μετράνε για τον ένα ή τον ‘άλλο λόγο. Με τον τρόπο αυτό διατηρείτε κάποιες αρνητικές πεποιθήσεις που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις καθημερινές σας καταστάσεις.
Βγάζετε αυθαίρετα συμπεράσματα. Προτρέχετε στην εξαγωγή αρνητικών συμπερασμάτων. Συμπεραίνετε πως κάποιος είναι ενχθεικός απέναντί σας χωρίς να ελέγχετε αν αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Συνήθως προβλέπετε ότι όλα θα πάνε στραβά στο μέλλον και πείθετε τον εαυτό σας συνέχεια για αρνητικές εξελίξεις. Μπορεί να τις προκαλείτε κιόλας με αυτόν τον τρόπο.

Μεγενθύνετε τα πάντα- λειτουργείτε καταστροφολογικά ή προκαλείτε σμίκρυνση των συμβάντων. Συνήθως δίνετε μεγάλη σημασία στην επιτυχία κάποιου άλλου και κάνετε να φαίνονται μηδαμινά τα όσα καταφέρνετε εσείς.

Χρησιμοποιείτε τη συναισθηματική λογική. Πιστεύετε πως τα αρνητικά συναισθήματα αντικατοπτρίζουν απαραίτητα και την πραγματικότητα. Αισθάνομαι έτσι , συνεπώς έτσι είναι τα πράγματα.

Οι δηλώσεις του ΠΡΕΠΕΙ. Προσπαθείτε να περάσετε τις επιθυμίες σας ή τη συμπεριφορά των άλλων από ο κρεβάτι του Προκρούστη υποτάσσοντάς τα σε πρέπει ή δεν πρέπει. Οι συναισθηματικές συνέπειες τέτοιων γνωστικών λαθών είναι ντροπή και ενοχή για σας, ή θυμό και πίκρα για τους άλλους ανάλογα με το που κατευθύνετε αυτά τα πρέπει.

Η ανακρίβεια. Πρόκειται για μια μορφή ακραίας υπεργενίκευσης όπου ένα λάθος ή μια αδυναμία σας, σας μεταφέρει από το έχω στο είμαι. Έτσι αντί να σκεφτείτε έχω κάνει λάθος σκέφτεστε είμαι ένα λάθος. Όταν η συμπεριφορά κάποιου σας απογοητεύει του κολλάτε μια αρνητική ετικέτα. Είναι ένα τέρας. Η ανακρίβεια είναι το γνωστικό εκείνο λάθος όταν περιγράφετε ένα γεγονός με εκφράσεις ανακριβείς ή συναισθηματικά φορτισμένες.

Πηγή: http://www.boro.gr