Παιδί ιδιότροπο στο φαγητό: Πώς να το χειριστείς

Όπως οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά αναπτύσσουν κάποια αποστροφή για ορισμένες γεύσεις ή είδη τροφής, η οποία πρέπει να γίνεται σεβαστή. Της Τζέιν δεν της άρεσε το ψάρι από την πρώτη στιγμή που το δοκίμασε και εξακο­λούθησε να μην της αρέσει σε όλη τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Η Τζέιν, όπως και όλα τα βρέφη της ίδιας ηλικίας, άρχισε να διερευνά την πιθανότητα μιας πιο αυτόνομης σχέ­σης με τη μητέρα της, με την πρόσθετη επιθυμία να ελέγχει το φαγητό της, τι δηλαδή θα έτρωγε και σε ποια μορφή. Άρ­χισε να μαθαίνει να κάνει διακρίσεις. Ένα βρέφος μπορεί να απορρίπτει τις παιδικές τροφές και να προτιμά τη στεγνή και στερεή τροφή που μπορεί να κρατήσει με το χέρι του, ενώ κάποιο άλλο μπορεί να επιμένει να τρώει την πολτοποι­ημένη παιδική τροφή. Προσφέροντας στο βρέφος και τα δύο είδη σε διαφορετικές ώρες, η μητέρα τού δίνει την ευκαιρία να αποφασίσει και να διαλέξει μόνο του τι θέλει.

Ένα από τα πιο συνηθισμένα και δύσκολα προβλήματα που παρουσιάζουν τα βρέφη αυτής της ηλικίας είναι η ξαφ­ νική και επίμονη άρνησή τους για φαγητό και ιδιαίτερα για στερεή τροφή. Η συνεχής απόρριψη από το βρέφος του φα­γητού που με πολλή φροντίδα ετοιμάστηκε από τη μητέρα είναι κάτι πολύ δύσκολο για την ίδια να το αντέξει και μπο­ρεί να πυροδοτήσει μέσα της αισθήματα ανικανότητας, πα­ράπονου και θυμού προς το βρέφος της που επαναστατεί. Είναι ένα γεγονός που μπορεί να παγιδεύσει μητέρα και παιδί σε μια μάχη για το ποιος τελικά θα επικρατήσει. Έτσι η μητέρα μπορεί να καταλήξει να κυριαρχείται όλο και πε­ρισσότερο από συναισθήματα θυμού, χάνοντας συγχρόνως το ηθικό της, ενώ το βρέφος να γίνει περισσότερο αποφασι­στικό στο να απορρίπτει το φαγητό. Μέσα σ’ αυτή την κα­τάσταση το βρέφος πολλές φορές προτιμά να τρέφεται μόνο από το μπιμπερό ή το στήθος, πράγμα που αυξάνει την α­γωνία της μητέρας ότι το παιδί της δεν μεγαλώνει και επι­μένει να παραμένει βρέφος. Επίσης αισθάνεται ότι το βρέ­φος της χρησιμοποιεί την αυτοπεποίθησή του, την οποία μόλις ανακάλυψε, για να την τυραννάει και να της φέρνει σκοπίμως εμπόδια. Έτσι, αντί η ώρα του φαγητού να είναι ένα ευχάριστο γεγονός, γίνεται πεδίο μάχης γεμάτο ένταση και άγχος. Σ’ αυτές τις αναπόφευκτες στιγμές βοηθάει πολύ αν κάποιο άλλο πρόσωπο περισσότερο αποστασιοποιημένο, όπως ο πατέρας, η γιαγιά ή ο παππούς, αναλάβει το τάισμα.

Η άγνοια για την αιτία που συμβαίνουν όλα αυτά, καθώς και η σκέψη ότι η ανάπτυξη του βρέφους καθυστερεί αντί να προχωρεί, ή ότι το παιδί δεν έχει τη σωστή διατροφή, οδη­γούν σε θυμωμένες αντιπαραθέσεις του τύπου: «Δεν σε κα­τεβάζω από το καρεκλάκι σου, αν δεν φας αυτά τα μπιζέλια!» Σε τέτοιες στιγμές είναι σκόπιμο να αναρωτηθούμε πόση σημασία έχει αν το βρέφος φάει ή δεν φάει «αυτά τα μπιζέ­λια». Αν πάλι επιμένει να πιει το γάλα του από το μπιμπερό προτού φάει οτιδήποτε άλλο, υπάρχει άραγε κάποιος σο­βαρός λόγος που δεν πρέπει να γίνει αυτό; Μπορεί να συ­νέβη κάτι που να πυροδότησε στο βρέφος την επιθυμία για το σύμβολο της πρώτης βρεφικής του ηλικίας (το μπιμπερό).

Ο Μάικλ άρχισε να θέλει απαιτητικά το μπιμπερό του μόλις γεννήθηκε η αδερφή του, παρόλο που μέχρι τότε έπινε με ευχαρίστηση το γάλα του από το φλιτζάνι με το ειδικό στόμιο. Αυτός ήταν ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούσε να εκφράσει τη ζήλια του για τη γέννηση της αδερφής του και την επιθυμία του να ξανακερδίσει ό,τι έχασε. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας νιώθουν μια πηγαία επιθυμία να μεγαλώ­σουν, ωστόσο στην πραγματικότητα εξακολουθούν να είναι βρέφη και έχουν την ανάγκη να αισθάνονται ότι και οι άλλοι τα αποδέχονται έτσι. 'Οταν είναι κανείς γονιός ενός παιδιού αυτής της ηλικίας, είναι απαραίτητο να διαθέτει αρκετή ευ­αισθησία σχετικά με το πότε αφήνει το παιδί του να προχω- ρά με το δικό του ρυθμό, έστω και αν μερικές φορές φαίνεται ότι παλινδρομεί, και πότε το ενθαρρύνει να αναπτύξει πε­ρισσότερο τις προσπάθειές του να μεγαλώσει.

Όταν το ενός έτους πεισματάρικο παιδί αρνείται να φάει το φαγητό που ετοίμασε η μητέρα του, τότε η μητέρα πρέπει να καταπιεί την περηφάνια της και με ευγενικό τρόπο να υποχωρήσει, είτε με το να δοκιμάσει κάποια άλλη τροφή που το βρέφος μπορεί να φάει είτε να το αφήσει να ξαναδοκιμά­σει στο επόμενο γεύμα το φαγητό που του ετοίμασε. Το βρέ­φος μπορεί πράγματι να δοκιμάζει τη δύναμή του και αυτό είναι κάτι που μια έξυπνη μητέρα πρέπει να αποδεχτεί, ενώ παράλληλα πρέπει να χρησιμοποιήσει όλη της την εξυπνά­δα για να εξασφαλίσει στο βρέφος μια αρκετά υγιή διατρο­φή.

Μπορεί να χρειαστεί να του δώσει πολλές φορές το ίδιο είδος φαγητού σε όλα τα γεύματα της ημέρας - ίσως αυτό να μην είναι τόσο καλό από άποψη διατροφής, όμως είναι αρκετό για να κρατήσει το βρέφος όλη την ημέρα. Ένα πιο δύσκολο ερώτημα στο οποίο η μητέρα καλείται να απαντή­σει είναι το κατά πόσον η αντιπαράθεση με το βρέφος της εξαιτίας του φαγητού οφείλεται στο ότι αισθάνεται πως η αυτοπεποίθηση που δείχνει το βρέφος της αποτελεί πλήγμα για το κύρος της, ή στο ότι αισθάνεται παράπονο για την επιθυμία του να είναι αρνητικό προς αυτήν και να την ελέγ­χει. Είναι πράγματι πολύ ενοχλητικό όταν με αυτό τον τρό­πο ένα βρέφος ενός έτους κάνει τους γονείς του να αισθά­νονται εντελώς ανίκανοι και απαιτείται μεγάλη ψυχική δύ­ναμη από τη μεριά τους ώστε να μην παρασυρθούν σε μια διαμάχη μαζί του για να αποδείξουν ότι είναι μεγαλύτεροι και πιο δυνατοί από αυτό.

Το να μάθουμε ένα βρέφος αυτής της ηλικίας να τρώει μόνο του σημαίνει ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα ανάμει­κτα συναισθήματα που τρέφει σχετικά με το να κάνει πράγ­ματα μόνο του. Το βρέφος σας από τη φύση του ανυπομονεί να μεγαλώσει, αλλά συγχρόνως είναι απρόθυμο να εγκατα- λείψει τις βρεφικές του συνήθειες, όπως για παράδειγμα να το ταΐζουν. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν υπάρχει μικρό­τερο βρέφος στην οικογένεια. Ορισμένες μητέρες δυσκολεύ­ονται περισσότερο από άλλες να δεχτούν ότι το βρέφος τους θέλει να τρώει μόνο του και να το ενθαρρύνουν σ’ αυτή τη δραστηριότητα. Είναι αναπόφευκτο να δημιουργείται κά- ποια ακαταστασία και βρωμιά όταν το παιδί προσπαθεί ή ενθαρρύνεται να φάει μόνο του. Ωστόσο, το άγχος της μητέ­ρας γι’ αυτή την κατάσταση μπορεί να περιοριστεί αν λαμ- βάνονται κάποια πρακτικά μέτρα, όπως για παράδειγμα να τρώει το παιδί στην κουζίνα, όπου ο χώρος καθαρίζεται ευ­κολότερα.

Για να κατακτήσει το βρέφος αυτό το αναπτυξιακό επί­τευγμα -να τρώει δηλαδή μόνο του- πρέπει να αντισταθεί στις προσπάθειες της μητέρας να το ταΐζει η ίδια. Επίσης, πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στο βρέφος να εξερευνήσει το φαγητό και την υφή του με τα δάχτυλά του. Για ένα ζωηρό και περίεργο παιδί ενός έτους το να έχει μπροστά του ένα πιάτο με πουρέ και κρέας ψητό αποτελεί μια ευκαιρία που δεν θα χάσει για να το ανακατέψει, να το λιώσει με τα δά­χτυλά του και να προσπαθήσει ίσως να βάλει λίγο στο στόμα τ ου. Εδώ χρειάζεται η παρουσία της μητέρας, η οποία μπο­ρεί να χρησιμοποιεί το κουτάλι για να του βάζει μια μπουκιά στο στόμα, ενόσω το βρέφος είναι απασχολημένο με το να εξερευνά το φαγητό του. Το να μάθει ένα βρέφος να χρησι­μοποιεί το κουτάλι μόνο του είναι στην αρχή θέμα σύμπτω­σης -το να φέρει, δηλαδή, τυχαία το κουτάλι με το φαγητό στο στόμα του- αλλά με τη σωστή ενθάρρυνση θα αρχίσει να απολαμβάνει την προσπάθεια.

Πηγή: http://www.boro.gr