Σκολίωση: Πρόληψη και θεραπεία

Η Σκολίωση αποτελεί παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης (ΣΣ) με κύρια χαρακτηριστικά την πλάγια κλίση και τη στροφή των σπονδύλων. Συχνά το βασικό πρόβλημα που προκύπτει μπορεί να είναι μόνο το αισθητικό (εφόσον η ΣΣ δεν είναι ευθεία αλλά σαν S ή C) αλλά σε βαριές μορφές μπορεί να υπάρχουν επιπτώσεις στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα ή και στο νωτιαίο μυελό.

Συνηθέστερη μορφή σκολίωσης είναι η πρωτοπαθής η οποία μπορεί να είναι

• ιδιοπαθής (στο 80% των περιπτώσεων) άγνωστης αιτιολογίας

• συγγενής (που οφείλεται σε σκελετικές ανωμαλίες των σπονδύλων)

• άλλες σπανιότερες μορφές (νευρομυική κτλ)

Η σκολίωση μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση συμβαίνει μετά την ηλικία των 10 ετών και είναι ο πιο συχνός τύπος. Η βρεφική συμβαίνει σε παιδιά έως 3 ετών ενώ η παιδική σε παιδιά 4-10 ετών.

Η ιδιοπαθής σκολίωση είναι κατά κανόνα ασυμπτωματική γι’αυτό συχνά διαφεύγει της προσοχής στα αρχικά στάδια. Η πρωτοπαθής σκολίωση είναι δύσκαμπτη, συνοδεύεται από στροφή των σπονδύλων και δεν διορθώνεται από τον ασθενή.

Άλλη μορφή σκολίωσης είναι η δευτεροπαθής η οποία μπορεί να είναι

• αντισταθμιστική (λόγω ανισοσκελίας οπότε η κλίση της ΣΣ αντισταθμίζει την κλίση της λεκάνης)

• ανταλγική (λόγω πόνου στη ΣΣ)

• άλλες σπανιότερες μορφές

Χαρακτηριστικό της δευτεροπαθούς σκολίωσης είναι ότι δεν υπάρχει στροφή των σπονδύλων οι καμπύλες είναι κινητές και όταν εξαλειφθεί η αιτία που την προκαλεί η ΣΣ αποκαθίσταται πλήρως.

Συχνότητα

3-5%, με αυξημένη εμφάνιση στα κορίτσια (6/1)

Αιτιολογία

Άγνωστη. Η κακή στάση στο διάβασμα ή οι βαριές σχολικές τσάντες δεν φαίνεται ότι παίζουν ρόλο. Πιθανόν να ευθύνονται κληρονομικοί, ορμονικοί, μηχανικοί και διατροφικοί παράγοντες.




Στην εικόνα φαίνεται η ασυμμετρία των ωμοπλατών, η δερματική πτυχή και ο ύβος κατά την επίκυψη.

Κλινική εικόνα

Όλα τα παιδιά πρέπει να εξετάζονται από ορθοπαιδικό κατά τη διάρκεια της σκελετικής ανάπτυξης.

Τα σημεία της σκολίωσης είναι:

• ασυμμετρία ωμοπλατών

• ασυμμετρία λεκάνης

• δερματική πτυχή στην οσφυική χώρα (μέση)

• κατά τη δοκιμασία επίκυψης υπάρχει ύβος (προπέτεια)

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με την εξέταση από τον ορθοπαιδικό η οποία περιλαμβάνει

• λήψη καλού ιστορικού

• κλινική εξέταση

• ακτινολογικό έλεγχο (σε όρθια θέση, σε κατάκλιση, πλάγιες προβολές, με έλξη κτλ) με τον οποίο μετρώνται οι γωνίες των κυρτωμάτων

Πρόγνωση

Σημαντικοί προγνωστικοί παράγοντες όσον αφορά την εξέλιξη της σκολίωσης είναι:

• η ηλικία έναρξης

• το φύλο

• η ηλικία εμφάνισης έμμηνης ρύσης

• σκελετική ηλικία

• είδος καμπύλης

• ανατομική θέση καμπύλης

• γωνία σκολίωσης

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς σκολίωσης χρειάζεται πείρα, ειδικές γνώσεις γύρω από την πάθηση και συνεκτίμηση πολλών παραγόντων (είδος κυρτώματος, γωνία εντόπιση, ηλικία ασθενούς κτλ).

Η θεραπεία διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική.

• Συντηρητική αγωγή (σε γενικές γραμμές όταν η γωνία σκολίωσης είναι μικρότερη από 50ο )

o Σε γωνίες <20 3-6="" br="">
o Σε γωνίες 25-40ο συνιστάται χρήση ειδικών κηδεμόνων ΣΣ τους οποίους φορούν τα παιδιά τις περισσότερες ώρες της ημέρας (σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού). Παλαιότερα σε θωρακικές ή υψηλές θωρακοοσφυικές σκολιώσεις γινόταν χρήση του νάρθηκα Milwaukee ο οποίος έφθανε πολύ ψηλά και δεν γινόταν εύκολα ανεκτός από τα παιδιά. Τώρα έχει σχεδόν εξολοκλήρου αντικατασταθεί από τον κηδεμόνα τύπου Boston που αφήνει ελεύθερο το άνω τμήμα της ΣΣ

Γενικά η χρήση κηδεμόνων δεν βελτιώνει τη σκολίωση αλλά μάλλον συγκρατεί την επιδείνωση και γίνεται μέχρι την σκελετική ωρίμανση.

• Χειρουργική αγωγή εφαρμόζεται σε γωνίες> 40-50ο και όταν υπάρχει ακόμη σκελετική ανάπτυξη ή όταν εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό και ανάλογα με την ηλικία.

Με τις νέες χειρουργικές τεχνικές έχει βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ασθενών με μεγάλου βαθμού σκολίωση δεν παύουν όμως να είναι μεγάλες επεμβάσεις και χρειάζεται πολύ καλός προεγχειρητικός έλεγχος του ασθενούς, κατάλληλη υποδομή στο χειρουργείο και μεγάλη εμπειρία εκ μέρους του χειρουργού αλά και του αναισθησιολόγου.

Πηγή: http://blog.nowdoctor.gr