Ποια είναι τα σημάδια έλλειψης σιδήρου

Πρόκειται για ένα μέταλλο ζωτικής σημασίας, το σημαντικότερο για τον οργανισμό μας, καθώς ο κύριος ρόλος του είναι να μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς του σώματος. Επίσης, σχετίζεται με σημαντικές βιοχημικές διαδικασίες, με στόχο την παραγωγή ενέργειας.
Τα συνήθη συμπτώματα από τον ελαττωμένο σίδηρο οφείλονται στη δυσλειτουργία του οργανισμού που προκύπτει από την παρακώλυση της απρόσκοπτης κυκλοφορίας του απαραίτητου για τις καύσεις οξυγόνου και τη δυσλειτουργία σε επίπεδο πολλαπλών βιοχημικών αντιδράσεων.

Οι σημαντικότεροι ιστοί του οργανισμού (εγκέφαλος, καρδιά, σπλάγχνα) διαθέτουν αντισταθμιστικές εφεδρείες με σύνθετους μηχανισμούς ρύθμισης της κυκλοφορίας και της παροχής έτσι ώστε μόνο σε σοβαρή έλλειψη σιδήρου να διαταράσσεται σημαντικά η λειτουργία τους και να προκαλούνται εμφανή συμπτώματα όταν ο οργανισμός είναι απολύτως υγιής. Προοδευτικά, ωστόσο, εμφανίζονται συμπτώματα.

Σημεία που δείχνουν ότι μπορεί να πάσχετε από έλλειψη σιδήρου είναι αίσθημα ταχυκαρδίας, αδυναμία συγκέντρωσης, μειωμένη ικανότητα μνήμης, ατονία, σύνδρομο κόπωσης, απώλεια αντοχής, λιποθυμία, δύσπνοια στην κόπωση. Το δέρμα και οι βλεννογόνοι είναι ιστοί κατεξοχήν ευαίσθητοι στη μειωμένη βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου. Οι αλλοιώσεις από το δέρμα, τα νύχια και τα μαλλιά μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονες. Εμφανίζεται εύκολη ρυτίδωση, αύξηση ευθραυστότητας μαλλιών και νυχιών. Σε σοβαρή σιδηροπενία αναπτύσσονται σχισμές στις γωνίες του στόματος, κοιλονυχία, πληγές δέρματος.
Τα κύρια σημεία στις απλές γενικές αίματος είναι τα χαμηλά ερυθρά αιμοσφαίρια, η χαμηλή αιμοσφαιρίνη, ο χαμηλός αιματοκρίτης.


Συνιστώμενη ημερήσια δόση σε mg
Αγόρια και κορίτσια 0-4 μηνών 0,3
Αγόρια και κορίτσια 5-12 μηνών 7
Αγόρια και κορίτσια 1-3 ετών 6
Αγόρια και κορίτσια 4-12 ετών 8
Γυναίκες > 13 ετών 13
Γυναίκες μη αναπαραγωγικής ηλικίας 9
Αγόρια και άνδρες > 13 ετών 9 με 10

Τροφές που περιέχουν σίδηρο είναι: σπλήνα αρνιού, βρόμη, νιφάδες πρωινού από καλαμπόκι, συκώτι (πάπιας, χήνας, αρνιού, κοτόπουλου, γαλοπούλας, μοσχαριού), χτένια, πασατέμπο, σουσάμι, χαβιάρι, σουπιές, πιπεριές, χταπόδι, κουκουνάρι, ντομάτα λιαστή, δημητριακά πρωινού, στρείδια, πράσα, ηλιόσπορος, μύδια, αποξηραμένα βερίκοκα, μαϊντανός, κάσιους, φιστίκια, αμύγδαλα, χοιρινό, μοσχάρι, κατσίκι, ξερά φασόλια, σπανάκι, αποξηραμένα δαμάσκηνα, αγκινάρες, φακές, γαρίδες, καρύδια, κιμάς.
Η απορρόφηση του σιδήρου από τις ζωικές πηγές είναι πολύ υψηλότερη από ό,τι από τις φυτικές γιατί περιέχουν το σίδηρο σε δισθενή μορφή, που απορροφάται σαφώς καλύτερα από τον οργανισμό. Όσον αφορά στις φυτικές πηγές σιδήρου (εδώ συμπεριλαμβάνονται και οι περιβόητες φακές), αυτές έχουν δύο μειονεκτήματα όσον αφορά στο γιατί δεν απορροφούμε το σίδηρο που μας δίνουν: η μορφή του σιδήρου (τρισθενής) δεν γίνεται τόσο εύκολα αποδεκτή από τον οργανισμό και επιπλέον οι φυτικές ίνες αλλά και άλλες ουσίες που περιέχουν τα λαχανικά (π.χ. οξαλικά οξέα όπως συμβαίνει με το σπανάκι) τον δεσμεύουν.

Για καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου συνδυάστε τις τροφές που επιλέγετε – επειδή είναι πλούσιες σε σίδηρο – με λευκό κρασί ή / και τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C (το λευκό κρασί χάρη στο μηλικό οξύ που περιέχει καθώς και η βιταμίνη C αυξάνουν την απορρόφηση του σιδήρου), όπως: χυμός πορτοκάλι, λεμόνι, φράουλες, πιπεριές, ντομάτες, μπρόκολο, λάχανο, κρεμμύδι, πεπόνι, χόρτα, σπανάκι, μαρούλι κλπ.
Αποφύγετε να συνδυάζετε τις εν λόγω τροφές με τσάι, καφέ, αναψυκτικά τύπου κόλα, κόκκινο κρασί (επειδή περιέχουν τανίνες που δυσχεραίνουν την απορρόφηση του σιδήρου), καθώς επίσης και με τρόφιμα που περιέχουν ασβέστιο (γαλακτοκομικά) ή φυτικές ίνες (π.χ. προϊόντα ολικής άλεσης), καθώς και αυτές (φυτικές ίνες και ασβέστιο) με τη σειρά τους μειώνουν την απορρόφηση του σιδήρου.

Πηγή: http://www.boro.gr