Το internet των ΑΜΕΑ

Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς του Ευρωκοινοβουλίου ψηφίζοντας στις 28 Νοεμβρίου 2013 με σχεδόν απόλυτη ομοφωνία την πρόταση για την Οδηγία για την Προσβασιμότητα των Ιστοσελίδων του Δημοσίου Τομέα, δεν έκανε απλώς ένα βήμα για την αποδοχή ενός αιτήματος ετών του ευρωπαϊκού αναπηρικού κινήματος. Βάζει τις βάσεις για την εκ βάθρων αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται η τεράστια σε μέγεθος ευρωπαϊκή αγορά της πληροφορικής την υλοποίηση και τη διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών, ώστε να ακολουθήσει τη στρατηγική εταιρειών κολοσσών στην παγκόσμια αγορά, που άρχισαν σιγά αλλά σταθερά να εντάσσουν στο σχεδιασμό των προϊόντων και των υπηρεσιών τους τις Αρχές της Σχεδίασης για Όλους (π.χ., αναγνώστης οθόνης σε smartphones, παραγωγή ψηφιακών ομιλούντων βιβλίων). Το αναδυόμενο νομοθετικό πλαίσιο στην Ε.Ε. λαμβάνει τη σκυτάλη από την πρωτοποριακή για το τεχνικό της περιεχόμενο «Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία», που έχει κυρωθεί μέχρι στιγμής από 139 Κράτη μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, συνθήκη η οποία πρόσθεσε έναν ακόμα λίθο στη δικαίωση του διαχρονικού αγώνα των ατόμων με αναπηρία. Στην Ευρώπη σήμερα, 80 εκατομμύρια πολίτες με αναπηρία και 87 εκατομμύρια πολίτες ηλικίας άνω των 65 ετών βρίσκονται σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση όταν προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες των Κρατών-Μελών, καθώς αυτές σχεδιάζονται χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες αλληλεπίδρασης τους με αυτές. Για την επίλυση αυτού του ολοένα και δυσχερέστερου προβλήματος, που αποτελεί καταλύτη κοινωνικού και τεχνολογικού αποκλεισμού, το αναπηρικό κίνημα υπό την αιγίδα του EDF έχει δώσει μάχες υποστηρίζοντας την προσβασιμότητα στο περιεχόμενου του διαδικτύου ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία.

Η εν λόγω Οδηγία αντικειμενικά έχει ταυτιστεί με τη δράση και την παρουσία Ελλήνων σε σημαντικές θέσεις ευθύνης σε όλα τα επίπεδα επεξεργασίας της, σε τεχνοκρατικό (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), πολιτικό (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) και κινηματικό (European Disability Forum). Με την ψήφισή της δε από το Ευρωκοινοβούλιο έχει την προοπτική να αποτελέσει μία μεγάλη Ευρωπαϊκή επιτυχία με ελληνικό χρώμα, καταδεικνύοντας ότι η χώρα μας και οι άνθρωποί της, με συντονισμένες ενέργειες εντός και εκτός Ελλάδος, πρωτοστατούν στην προάσπιση των δικαιωμάτων της δημοκρατίας, της ισονομίας και της υπεράσπισης των πλέον ευάλωτων συμπολιτών μας στην Ελλάδα, στην Ε.Ε. και σε όλο τον κόσμο. Ο σκοπός άλλωστε διαφέρει σημαντικά από εκείνο αρκετών άλλων οδηγιών. Ξεπερνά το πλαίσιο της τεχνοκρατικής αντιμετώπισης ενός θέματος με οικονομοτεχνικούς όρους, σε μία ευρωπαϊκή αγορά που επιζητά πλεονεκτήματα έναντι του ανταγωνισμού. Ακόμα όμως και υπό αυτό το πρίσμα, προσφέρει μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία ανάπτυξης της εσωτερικής αγοράς, με τρόπο που να ενσωματώνει την αναπηρία, την τυποποίηση και την εναρμόνιση της προσβασιμότητας ως μέσο εκσυγχρονισμού της, καθιστώντας την πιο ανταγωνιστική και με συγκομιδή ηθικών, κοινωνικών και οικονομικών καρπών.

Αναδεικνύοντας ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα το θέμα της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, η Οδηγία περιλαμβάνει πρόνοιες για την εφαρμογή δράσεων για τη διασφάλιση του. Λανθασμένα από τους περισσότερους, η έννοια της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας θεωρείται ότι αφορά τη δυνατότητα αξιοποίησης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μόνο από τα άτομα με αναπηρία ή τους ηλικιωμένους. Παραγνωρίζεται επομένως το δεδομένο ότι η εύκολη πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες αφορά εν τέλει όλους μας, καθώς δεν μας είναι ακόμα εύκολο να συνειδητοποιήσουμε ότι κάποια στιγμή στην πορεία της ζωής μας θα αντιμετωπίσουμε τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζουν στις μέρες μας πολίτες με αναπηρία, που στερούνται της οιαδήποτε εναλλακτικής διόδου λόγω της απροσπελασιμότητας του φυσικού περιβάλλοντος. Η αλλαγή στη νοοτροπία των πολιτών και ιδιαιτέρως των αρμοδίων στη λήψη αποφάσεων που ευθύνονται λιγότερο ή περισσότερο για τη διάθεση δημόσιων διαδικτυακών υπηρεσιών, είναι αναγκαία προκειμένου να βελτιωθεί η εικόνα της απροσπελασιμότητας του διαδικτύου. Στη χώρα μας για παράδειγμα, μόνο το 1% των διαδικτυακών υπηρεσιών θεωρούνται πλήρως προσβάσιμοι και εύχρηστοι, εικόνα που δυστυχώς δε διαφέρει από τον μέσο όρο της ΕΕ, με εξαίρεση λίγα αναπτυγμένα Κράτη. Οφείλουμε να σκεφτόμαστε ότι κατά τρόπο ανάλογο της κατασκευής, βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών, ενός σπιτιού το οποίο θα στεγάσει ένα νέο ζευγάρι, τα βρέφη τους, αργότερα τα ενηλικιωμένα παιδιά τους και πολύ αργότερα τους ίδιους τους ηλικιωμένους γονείς, και οι διαδικτυακές υπηρεσίες, και ιδιαιτέρως των δημοσίων υπηρεσιών, θα πρέπει εκ σχεδιασμού να εμπεριέχουν όλα εκείνα τα δομικά συστατικά που να τις καθιστούν προσβάσιμες και εύχρηστες, σεβόμενες τις ιδιαίτερες ανάγκες αλληλεπίδρασης για το μεγαλύτερο δυνατό σύνολο τελικών χρηστών, χωρίς αποκλεισμούς. Με τον τρόπο αυτό θα αποκατασταθεί η ανισότητα που βλάπτει ΑμεΑ και ηλικιωμένους, που είναι αποκομμένοι και έχουν ανάγκη από την εύκολη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.

Εκ των πραγμάτων, η ψήφιση από την Επιτροπή είναι ένα μεγάλο βήμα, απαιτούνται όμως ακόμα κάποια προκειμένου να φτάσουμε στον τελικό στόχο. Ο χρόνος για τους πολίτες με αναπηρία κυλά εις βάρος τους καθώς μέρα με τη μέρα προσφέρονται ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών, που ορθά μεν αντικαθιστούν την παραδοσιακή διαπροσωπική επαφή προς όφελος της διαύγειας και της απλοποίησης των διαδικασιών, στερούν όμως από τους πολίτες με αναπηρία το δικαίωμα στην πληροφόρηση, στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην επικοινωνία και γενικότερα στην κοινωνική ένταξη, εφ' όσον δεν κατασκευάζονται με τις ορθές τεχνικές προδιαγραφές. Γι' αυτό είναι εξαιρετικά κρίσιμο η Ελληνική Κυβέρνηση, στο πλαίσιο της Προεδρίας της Ε.Ε., με πρωτοβουλία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και σε συντονισμό με άλλα συναρμόδια Υπουργεία, να προωθήσει την ολοκλήρωση της συζήτησης της Οδηγίας στο Συμβούλιο των Υπουργών, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ευρωκοινοβούλιο, ώστε κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας η Οδηγία να γίνει νομική πραγματικότητα. Μια μεγάλη ευκαιρία της Ελληνικής Προεδρίας με Ελληνικό χρώμα!

Η πορεία της Οδηγίας

• Στις 28/11 ψηφίστηκε από την Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς

• Η Ελληνική Προεδρία πρέπει να την αναγνωρίσει ως σημαντική προτεραιότητα

• Το Συμβούλιο πρέπει να συμφωνήσει σε μία θέση

• Η Επιτροπή πρέπει να την αναγνωρίσει ως σημαντική προτεραιότητα

• Προεδρία – Συμβούλιο – Επιτροπή διαβουλεύονται στην έναρξη της Προεδρίας

• Κατόπιν, η ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την ψηφίζει και εγκρίνεται.

*Ιωάννης Βαρδακαστάνης, Πρόεδρος της Παγκόσμιας Οργάνωσης για την Αναπηρία (IDA), του Ευρωπαϊκού Φόρουμ ΑμεΑ (EDF)και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.ΑμεΑ)

*Ο Γιώργος Χατζημαρκάκης, είναι Ευρωβουλευτής, Εισηγητής στο Ευρωκοινοβούλιο της Κοινοτικής Οδηγίας για την Προσβασιμότητα των Ιστοσελίδων του Δημοσίου Τομέα.

Πηγή: http://www.prismanews.gr