Τι είναι τα «λειτουργικά τρόφιμα»

Κατά πόσο ανταποκρίνονται στο ρόλο τους.
Καθώς η επιστήμη της διατροφής συνεχώς εξελίσσεται, διατίθενται στην αγορά νέα τρόφιμα τα οποία υπόσχονται πως μπορούν να βελτιώσουν την πνευματική και σωματική ευεξία και τα οποία μπορούν ίσως ακόμα να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων νόσων.

Τα τρόφιμα αυτά ονομάζονται λειτουργικά. Για να μπορούν να χαρακτηριστούν με αυτόν τον όρο θα πρέπει αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετικές επιδράσεις σε μία ή περισσότερες λειτουργίες-στόχους στον οργανισμό.

Τα λειτουργικά τρόφιμα συνήθως έχουν την ίδια όψη, άρωμα και γεύση με τα αντίστοιχα συμβατικά. Πολλοί ενστερνίζονται πλέον την ιδέα ότι τα λειτουργικά τρόφιμα μπορούν να διαδραματίσουν συγκεκριμένο ρόλο σε κάθε περίοδο της ζωής τους και είναι πεπεισμένοι ότι αυτά τα τρόφιμα μπορούν να βοηθήσουν, για παράδειγμα, τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες να μειώσουν τον κίνδυνο οστεοπόρωσης ή να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας στους μεσήλικες άνδρες.

Παραδείγματα λειτουργικών τροφίμων

Τρόφιμο	Παρεχόμενο όφελος
Γάλατα που έχουν υποστεί ζύμωση και γιαούρτια με προβιοτικές καλλιέργειες που είναι «Ζωντανά» (δηλαδή περιέχουν ζωντανούς τους ευεργετικούς μικροοργανισμούς)	Βελτιώνει τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Μαργαρίνη, γιαούρτι, αλειφόμενο τυρί (με φυτικές στερόλες / στανόλες).	Οι φυτικές στερόλες και στανόλες μειώνουν τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια.
Δημητριακά πρωινού εμπλουτισμένα με φυλλικό οξύ.	Η προσθήκη φυλλικού οξέως μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης γέννησης βρεφών με προβλήματα του νευρικού σωλήνα (π.χ. δισχιδή ράχη).
Ψωμί, μπάρες από μούσλι εμπλουτισμένα με ισοφλαβόνες	Η προσθήκη ισοφλαβονών μειώνει πιθανά τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και του προστάτη, καρδιοπαθειών και οστεοπόρωσης.

Μολονότι είναι πράγματι πιθανό τα λειτουργικά τρόφιμα να έχουν οφέλη για την υγεία είναι σημαντικό να μην επιτραπεί στους παραγωγούς να προβαίνουν σε δηλώσεις σχετικά με τα προϊόντα τους οι οποίες βασίζονται σε εικασίες και όχι σε επιστημονικά στοιχεία. Η τεχνητή προσθήκη συστατικών σε τρόφιμα και ποτά, δεν έχει απαραίτητα την ίδια αξία με τα ίδια συστατικά όταν τα προσλαμβάνουμε από τις φυσικές πηγές τους.

Επιπλέον, μόνο και μόνο επειδή ένα λειτουργικό τρόφιμο που μπορούμε να το βρούμε στα ράφια ενός σούπερ μάρκετ, έχει προβιοτικά ή ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, δεν σημαίνει αυτομάτως ότι είναι και υγιεινό. Μερικές μαργαρίνες που υποτίθεται πως είναι καλές για την καρδιά και περιέχουν φυτοστερόλες, μπορεί επίσης να περιέχουν μικρές ποσότητες trans λιπαρών οξέων. Μήπως οι φυτοστερόλες αντισταθμίζουν τα trans λιπαρά; Μάλλον όχι. Μην πιστεύετε λοιπόν ότι ένα συσκευασμένο προϊόν με πρόσθετα λειτουργικά συστατικά, είναι αυτόματα υγιεινό.

Σύμφωνα με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), οποιαδήποτε δήλωση επί της συσκευασίας σχετικά με τα οφέλη ενός προϊόντος για την υγεία δεν πρέπει να είναι παραπλανητική και πρέπει να βασίζεται σε επιστημονικές αποδείξεις. Ιδανικά πρέπει να αποδεικνύεται επιστημονικά ότι η εκάστοτε «ενεργή» ουσία απορροφάται από τον οργανισμό ή φτάνει στο σημείο όπου μπορεί να δράσει. Πρέπει επίσης να αποδεικνύεται ότι η κατανάλωση του τροφίμου στις συνήθεις ποσότητες έχει ωφέλιμη δράση για τον οργανισμό, π.χ. μειώνει την πίεση του αίματος, ή ότι μπορεί να μετρηθεί η θετική του επίδραση σε κάποιον βιοχημικό δείκτη, π.χ. στην χοληστερόλη.

Μολονότι τα λειτουργικά τρόφιμα φαίνεται να είναι ωφέλιμα για την υγεία, πρέπει να έχουμε επίγνωση των δυνατοτήτων τους και να τα καταναλώνουμε γνωρίζοντας ότι δεν είναι μαγική ασπίδα κατά των ασθενειών, αλλά απλώς ένα βοήθημα που εμπλουτίζει μια συνολικά ισορροπημένη διατροφή η οποία συνδυάζεται με σωματική δραστηριότητα. Άλλωστε, η φύση μάς παρέχει το τέλειο μείγμα βιταμινών, μετάλλων και θρεπτικών συστατικών. Όταν ακολουθούμε μια διατροφή με φυσικά τρόφιμα, τα διάφορα συστατικά αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και μεγιστοποιούν τα οφέλη για την υγεία μας.


Πηγή: http://www.diatrofi.gr