2014: Κρίση κοινωνικών δικαιωμάτων

Όπως εκτιμά ο Προϊστάμενος της Αρχής κατά των Διακρίσεων.
Να καταβληθεί πολύ μεγάλη προσπάθεια από το κράτος, ώστε να τύχουν σεβασμού η εργασία, η κοινωνική προστασία και η στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού

Σε κρίση ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων εξελίσσεται μέσα στο 2014 η οικονομική κρίση που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό και ιδιαίτερα από τον προηγούμενο χρόνο, εκτιμά ο Άριστος Τσιάρτας, Προϊστάμενος της Αρχής κατά των Διακρίσεων, του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Επεσήμανε στη «Σ» ότι «η νέα χρονιά που ξεκινά σήμερα, εμπεριέχει τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την κυπριακή κοινωνία, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας είναι κατά πολύ μειωμένος σε σχέση με τον περασμένο χρόνο κι αυτά τα χρήματα θα αποκοπούν από ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που στηρίζονταν στις κρατικές Υπηρεσίες». Εκτίμησε, περαιτέρω, ότι «σε αυτές τις ομάδες θα προστεθούν άτομα που δεν στηρίζονταν μέχρι τώρα στα κρατικά επιδόματα, που αναζητούν δίκτυ προστασίας, ενώ χρήματα δεν υπάρχουν».

Ένα μίνιμουμ μηνιαίο εισόδημα
Ο Άριστος Τσιάρτας τόνισε ότι μέσα στο 2014, ενόψει επιδείνωσης της οικονομικής κρίσης, θα πρέπει να καταβληθεί πολύ μεγάλη και έμπρακτη προσπάθεια από το κράτος ώστε να τύχουν σεβασμού βασικά κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών όπως η εργασία, η κοινωνική προστασία και η στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού: ανάπηροι, μονογονιοί, άνεργοι, μετανάστες, παιδιά και ηλικιωμένοι. Πρόσθεσε ότι πρέπει να καθοριστεί ένα μίνιμουμ μηνιαίο εισόδημα για όλους, ώστε να εξασφαλίζει ο κάθε πολίτης τούς στοιχειώδεις όρους αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Ειδικότερα για τα παιδιά μεταναστών, είπε ότι «άσχετα αν οι γονείς είναι νόμιμοι ή παράνομοι, πρέπει να φοιτούν στο σχολείο. Δεν μας συμφέρει ως κοινωνία να έχουμε μεγάλο αριθμό παιδιών εκτός σχολείου». Και συμπλήρωσε: «Η γενική μας αρχή, είναι ότι οι πολίτες πρέπει να απολαμβάνουν τα βασικά αγαθά, όπως τροφή, ένδυση, στέγαση και πρόσβαση στις κρατικές υπηρεσίες υγείας στις περιπτώσεις σοβαρών περιστατικών. Η πρόσβαση στην υγεία πρέπει να υπάρχει χωρίς προϋποθέσεις ή εισοδηματικά κριτήρια, άσχετα αν έχει κανείς την οικονομική δυνατότητα να πάει στο γιατρό ή όχι», μας είπε ο Προϊστάμενος της Αρχής κατά των Διακρίσεων.

Ο κ. Τσιάρτας υπενθύμισε ότι οι νέες προκλήσεις του 2014 θα προστεθούν στα ήδη ανοικτά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο, όπως η εμπορία προσώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση, η εκμετάλλευση οικιακών βοηθών και μεταναστών, θέματα ρατσισμού και οι διακρίσεις κατά της διαφορετικότητας, όπως π.χ. των ΛΟΑΤ ατόμων. Για το τελευταίο ζήτημα είπε ότι «βρισκόμαστε σε σημείο αιχμής αφού αναμένεται σύντομα η νομική κατοχύρωση του συμφώνου συμβίωσης και αναμένουμε να επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες».

Εκπτώσεις από την αρχή της ισότητας
Να σημειώσουμε ότι οι πιο επισημάνσεις του Άριστου Τσιάρτα είχαν αναφερθεί στο εισαγωγικό σημείωμα της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ελίζας Σαββίδου, στην ετήσια έκθεση της Αρχής Ισότητας του Γραφείου της, για το 2012.

«Και στην Κύπρο», σύμφωνα με την κ. Σαββίδου, «οι συζητήσεις για την περιστολή των κρατικών δαπανών μονοπωλούν το ενδιαφέρον τής κοινής γνώμης. Ήδη, η Πολιτεία προσανατολίζεται σε πολιτικές αποκοπής ή μείωσης επιδομάτων σε διάφορες ομάδες, όπως αιτητές πολιτικού ασύλου ή μονογονεϊκές οικογένειες ή και άτομα με αναπηρία, καθώς και σε πολιτικές περιορισμού της πρόσβασης σε εργασία, ατόμων με συγκεκριμένη εθνική καταγωγή λόγω της ανεργίας που αυξάνεται συνεχώς και της αγωνιώδους προσπάθειας του κράτους να διασφαλίσει θέσεις εργασίας στους πολίτες της. Παράπονα, αυτής της φύσης, άρχισα να λαμβάνω, ήδη, από τα μέσα του 2011, το δε 2012 παρατηρήσαμε αυξητική τάση των σχετικών παραπόνων.

»Επίσης, αυξητική τάση παρουσιάζουν και τα παράπονα που αφορούν στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η ποιότητα της οποίας επηρεάζεται από τα μέτρα λιτότητας ενώ, ταυτόχρονα, γίνονται σκέψεις για περιορισμό των δικαιούχων δωρεάν υπηρεσιών υγείας, πράγμα που θα πλήξει και πάλι τις ευάλωτες ομάδες. Τα ζητήματα αυτά προβληματίζουν, ιδιαίτερα, την Αρχή Ισότητας και την Αρχή κατά των Διακρίσεων του Γραφείου μου και θα πρέπει να ομολογήσω ότι, οι δυνατότητες παρέμβασής μας με πρακτικά, για τους παραπονούμενους, αποτελέσματα γίνονται όλο και πιο περιορισμένες. Από τη συστηματική δε παρακολούθηση αυτών των παραπόνων προκύπτει, δυστυχώς, ότι στα πλαίσια αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, αρχίζουν να γίνονται εκπτώσεις από την αρχή της ισότητας.

Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί θέση μου ότι η οικονομική κρίση δεν θα πρέπει να εξελιχθεί σε μια κρίση δικαιωμάτων, καθώς αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε διάσπαση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, με καταστροφικές συνέπειες. Εκτός αυτού, δεν είναι η οπισθοχώρηση ή οι εκπτώσεις από την αρχή ισότητας η λύση, αλλά η ενδυνάμωσή της και η αξιοποίηση όλου του ανθρώπινου δυναμικού, από όποια πληθυσμιακή ομάδα και αν προέρχεται, στην παγκόσμια οικονομία».

Βελτίωση ποιότητας της δημοκρατίας
Πάντως, στο εισαγωγικό σημείωμα της Επιτρόπου Διοικήσεως ως Αρχής κατά των Διακρίσεων, στην ετήσια έκθεση για το 2012, τονίζεται ότι «παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει απέχουμε ακόμη πολύ, ως κράτος και ως κοινωνία, από το να είναι απολύτως ικανοποιητική η εφαρμογή στην πράξη της αρχής της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης όλων των προσώπων. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία που διέρχεται ο τόπος, η στενότητα των δημόσιων οικονομικών σε συνδυασμό με το ότι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού βιώνουν οδυνηρά τις συνέπειες της κρίσης αναζητώντας ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας, θέτουν νέες και μεγάλες προκλήσεις στον τομέα καταπολέμησης των διακρίσεων».

Στο δικό του εισαγωγικό σημείωμα στην ίδια έκθεση, ο Άριστος Τσιάρτας επισημαίνει ότι «στην Κύπρο σοβεί μια χωρίς
προηγούμενο οικονομική κρίση. Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, πλήττονται δυνητικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ τα ζητήματα ρατσισμού και διακρίσεων επανέρχονται, εκ νέου, στο προσκήνιο απειλώντας την κοινωνική συνοχή. Στις συνθήκες αυτές η Αρχή κατά των Διακρίσεων, ενεργώντας μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των δυνατοτήτων της, επιχειρεί να συνδράμει τα θύματα των διακρίσεων και να συμβάλει αποτελεσματικά στη γενικότερη προσπάθεια καταπολέμησης του ρατσισμού και των διακρίσεων και βελτίωσης της ποιότητας της δημοκρατίας».

Πραγματικό πρόβλημα επιβίωσης
Από την έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως: «Η μείωση των κονδυλίων για κοινωνικές παροχές, στον Προϋπολογισμό του 2012, οδήγησε τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας στην ανάγκη τήρησης αυστηρότερων ελέγχων, όλων των περιπτώσεων που αφορούσαν δημόσια βοηθήματα, με αποτέλεσμα να υποβληθούν στο Γραφείο της Επιτρόπου αρκετά παράπονα από λήπτες δημοσίου βοηθήματος, στους οποίους τερματίστηκε και/ή μειώθηκε η παροχή του βοηθήματος αυτού.

Παράλληλα, σε αυτήν την προσπάθεια νοικοκυρέματος, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας εντόπισαν λήπτες δημοσίου βοηθήματος, οι οποίοι για χρόνια δεν εργάζονταν επικαλούμενοι, κυρίως, λόγους υγείας και έκρινε, αφού τους θεώρησε εκούσια άνεργους και διέκοψε την παροχή του βοηθήματος, ότι όφειλαν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Όμως, η μη ύπαρξη κονδυλίων για τη δημιουργία προγραμμάτων ένταξης στην αγορά εργασίας, ατόμων που για χρόνια δεν είχαν εργαστεί και ήταν πλήρως εξαρτημένα από την κρατική χορηγία, οδήγησε στη δημιουργία πραγματικού προβλήματος επιβίωσης σε αρκετούς από αυτούς».

Πηγή: http://www.sigmalive.com