Γέλιο... αξία ανεκτίμητη!

Το γέλιο μακραίνει τη ζωή, ανοίγει την καρδιά, δημιουργεί νέους φίλους και ομορφαίνει τη μέρα μας. Επίσης, όπως είναι αναμενόμενο, βοηθάει τα παιδιά να ξεπερνούν ευκολότερα τις αναποδιές της καθημερινότητας. Τα πράγματα που τα παιδιά βρίσκουν αστεία εξαρτώνται από αυτά που σκέφτονται και αισθάνονται συμπεριλαμβανομένων των πιο καλοκρυμμένων μυστικών και φόβων τους.

Η αίσθηση του χιούμορ αρχίζει να αναπτύσσεται από τη βρεφική ηλικία ενώ η ενθάρρυνση και η συμπαράσταση των γονιών είναι πολύ σημαντική. Τι μπορεί να ξέρει από χιούμορ ένα μωρό;

Ξέρουμε ότι θα πρέπει να περιμένουμε έως την ηλικία των δεκαοκτώ μηνών μέχρι να έχει τη γλωσσική ικανότητα να καταλάβει ένα πολύ απλό αστείο. Και θα πρέπει να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο πριν μπορέσει να πει κάτι αστείο το ίδιο. Πάντως η αίσθηση παρά την έλλειψη της έκφρασης αρχίζει να αναπτύσσεται από τον τέταρτο – πέμπτο μήνα της ζωής του. Περίπου αυτή την εποχή το βρέφος θα αρχίσει να αντιδρά σε συγκεκριμένα ερεθίσματα όπως οι γκριμάτσες ή το γέλιο. Καθώς ο μπαμπάς παίρνει πάνω από την κούνια αστείες εκφράσεις ή γελάει δυνατά το μωράκι ανταποδίδει και γελάει επίσης σαν να καταλαβαίνει το αστείο.

Όμως δεν είναι αυτός ο λόγος. Σε αυτή την ηλικία δεν διαθέτει την ικανότητα του συμβολισμού, με απλά λόγια δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι αυτό που βλέπει παριστάνει κάτι άλλο. Άρα όταν ο μπαμπάς «κάνει το λιοντάρι», δεν καταλαβαίνει ότι αυτό είναι ένα αστείο. Ανταποκρίνεται στη χαρά που βλέπει ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του και στον ήχο της φωνής του.

Εφόσον αυτός γελά γελάει και αυτό. Η μίμηση των γονέων και σε αυτή την περίπτωση έχει μεγάλη αξία διότι η αίσθηση του χιούμορ είναι κάτι που μεταδίδεται καλύτερα έμπρακτα. Σε αρκετά μεγάλο ποσοστό οι γελαστοί γονείς αποκτούν γελαστά παιδιά, καθώς η συνήθειά τους να αστειεύονται και να χαμογελούν συχνά ενθαρρύνει τα παιδιά τους να κάνουν το ίδιο. Στην ηλικία των δεκαπέντε μηνών περίπου ένα μωράκι είναι σε θέση να κατανοήσει πως όταν η μαμά «νιαουρίζει» παριστάνει κάτι άλλο από αυτό που είναι.

Νιώθει ότι αυτό είναι ένα αστείο και μπορεί να το απολαύσει για όσο διάστημα το παιχνίδι παραμένει μέσα στα όρια των δυνατοτήτων του. Παίξτε μαζί του αλλά σταματήστε μόλις δείτε ότι η προσοχή του στρέφεται αλλού ή αρχίζει να φοβάται. Μεγαλώνοντας και καθώς μιλάει κάθε μέρα όλο και καλύτερα θα απολαμβάνει πιο πολύπλοκες μιμήσεις κάθε κατάστασης που ξεφεύγει από τα δεδομένα. Στο τέλος περίπου του δεύτερου έτους το παιδί ξεκινά τις πρώτες του απόπειρες να φτιάξει τα δικά του αστεία.

Θα παίρνει την τσάντα του μπαμπά του και θα προσποιείται ότι ξεκινάει για τη δουλειά του, ή θα κρύβει ένα παιχνίδι σε ένα εμφανές σημείο και θα ξεκαρδίζεται γιατί θα προσποιείται ότι δεν ξέρετε που πήγε. Τα αστεία παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού καθώς φωτίζουν την καθημερινότητα και την κάνουν απρόοπτη πηγή διασκέδασης και χαράς. Επίσης, ευνοούν την ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητας καθώς το μωράκι σας προσπαθεί να κατασκευάσει γεγονότα που θα το κάνουν να γελάσει και να ευχαριστηθεί. Η αίσθηση του χιούμορ μεταδίδεται από τους γονείς στα παιδιά.

Μάθετε στο παιδί σας την αξία της κωμωδίας γελώντας και παίζοντας μαζί του από τις πρώτες μέρες της ζωής του. Ενθαρρύνετε τα παιχνίδια που περιέχουν μιμήσεις και γέλια και χρήση της φαντασίας. Οι πρώτες ενδείξεις της ανάπτυξης του χιούμορ εμφανίζονται στην ηλικία των 15 μηνών περίπου, όταν το μικρό σας πρωτοαποκτά και την ικανότητα συμβολισμού. Τώρα πλέον καταλαβαίνει αν κάτι είναι αστείο ή όχι.

Όταν οι ενήλικοι γελούν είναι επειδή αυτό που ακούν ή βλέπουν τους φαίνεται αστείο αλλά για ένα παιδάκι προσχολικής ηλικίας τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο ξεκάθαρα. Πολύ συχνά απλώς μιμούνται το γέλιο του μπαμπά ή της μαμάς ή των άλλων παιδιών που βρίσκονται εκείνη τη στιγμή κοντά τους. Τα τρίχρονα πιτσιρίκια είναι ιδιαιτέρως επιρρεπή στην αυθόρμητη συνήθειά τους να αντιγράφουν γενικά τα μοντέλα συμπεριφοράς που βλέπουν γύρω τους. Τα πράγματα που τα μωρά βρίσκουν πραγματικά αστεία είναι αυτά που εντυπωσιάζουν όπως τα ψάρια που φοράνε γυαλιά, το κρυφτό, οι παράξενοι ήχοι, το σκυλί σας που φταρνίζεται. Πρακτικά οτιδήποτε ξεφεύγει από αυτό που θεωρείται κανονικό και δεδομένο τους γαργαλάει τις χορδές του γέλιου.

Τα τρίχρονα παιδιά διασκεδάζουν επίσης εξαιρετικά με τον ήχο των λέξεων, με το να βάζουν στη σειρά λέξεις με ομοιοκαταληξία αλλά χωρίς κανένα λογικό νόημα. Καθώς οι προτάσεις πρέπει κανονικά να σχηματίζουν μια προβλέψιμη πρόταση, οι λέξεις που γεννιούνται από το πουθενά και τελειώνουν όλες στο ίδιο γράμμα είναι αστείες. Καθώς η παράβαση των κανόνων γοητεύει τα παιδιά το χιούμορ της τουαλέτας είναι ιδιαιτέρως αγαπητό. Όλα τα τετράχρονα γνωρίζουν ποιες είναι οι απαγορευμένες λέξεις ακόμη και αν δεν ξέρουν ακριβώς τι σημαίνουν και για ποιο λόγο απαγορεύονται.

Διαισθάνονται πάντως την εντύπωση που κάνουν και αυτό τους είναι αρκετό. Ευτυχώς για τους γονείς αυτή η φάση συμπεριφοράς γρήγορα εξαφανίζεται αν δεν της δώσουν ιδιαίτερη σημασία. Όταν κάτι πάντως είναι εντελώς έξω από τα καθιερωμένα, ίσως πάψει να είναι ευχάριστο για το παιδί και να μετατραπεί σε τρομακτικό. Αυτή είναι και η αιτία που μερικά παιδιά προσχολικής ηλικίας φοβούνται το τσίρκο. Αν ένας κλόουν εμφανιστεί από το πουθενά βαμμένος και κρυμμένος πίσω από μία φανταχτερή στολή το παιδάκι δεν είναι σίγουρο ότι είναι κάτι καλό που πρέπει να το χαρεί. Επίσης δεν είναι σίγουρο κατά πόσον είναι μεταμφιεσμένος και όχι πραγματικό τέρας. Σε αυτή την ηλικία η γραμμή μεταξύ του αστείου και του φοβερού είναι αρκετά λεπτή.

Αν ο μπαμπάς προσποιείται ότι είναι στεναχωρημένος και κλαίει στην αρχή το μικρό θα το βρει αστείο και θα γελάσει. Αν όμως το αστείο κρατήσει αρκετή ώρα δεν είναι απίθανο να αρχίσει να κλαίει και το ίδιο, καθώς πλέον δεν πιστεύει ότι αυτό γίνεται στα ψέματα αλλά κάτι κακό έγινε. Από την ηλικία των πέντε ετών και μετά τέτοια επεισόδια μειώνονται πάρα πολύ καθώς το μωράκι σας δεν είναι πλέον τόσο αθώο και εύπιστο.

Το γέλιο μειώνει το άγχος. Τα παιδιά συχνά βρίσκουν αστεία πράγματα τα οποία οι ενήλικοι θεωρούν πολύ σοβαρά. Για παράδειγμα όταν ένα καρτούν χτυπάει κάποιο άλλο με ένα μεγάλο τηγάνι στο κεφάλι, το πιτσιρίκι σας θα γελάσει και εσείς θα αναρωτηθείτε αν κρύβει μέσα του αιμοβόρικα ένστικτα που ακόμη δεν έχετε ανακαλύψει.

Η αλήθεια είναι απλούστερη, καθώς το μικρό απλά προσλαμβάνει το αστείο όπως παρουσιάζεται στην ταινία όπου κανένας δεν φαίνεται να τραυματίζεται σοβαρά. Ένας άλλος λόγος ανταπόκρισης τους σε αυτές τις σκηνές είναι διότι έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να διακωμωδήσουν κάποιος βαθύτερους φόβους και ανησυχίες γύρω από τον τραυματισμό ή το θάνατο. Τα παιδιά επίσης διασκεδάζουν τις φοβίες τους σχετικά με κάποιο τραυματισμό κάνοντας αστεία για ανθρώπους που έχουν κάποια αναπηρία ή διαφορά από τους άλλους.

Παρόλο που οι λόγοι για αυτή τη συμπεριφορά είναι κατανοητοί δεν σημαίνει ότι οι γονείς θα πρέπει να ανεχθούν ή να επιτρέψουν αυτή την συμπεριφορά. Αντίθετα σωστό είναι να την αποθαρρύνουν άμεσα. Αυτό που θα έπρεπε να ενθαρρύνουν είναι η διάθεση των παιδιών τους να βρίσκουν θετικούς και δημιουργικούς τρόπους να εκφράζουν την αίσθηση του χιούμορ τους. Και μπορείτε να το πετύχετε αυτό δείχνοντας την εκτίμηση σας για τα αστεία και τις ιστορίες που σας διηγείται ακόμη και όταν μπλέκουν τόσο τις λεπτομέρειες που ξεχνούν να σας πουν το σημαντικό. Απολαύστε τα σενάρια που φτιάχνουν ακόμη και όταν σας φαίνονται τελείως τρελά και βοηθήστε το να βλέπει πάντα και την καλή πλευρά μίας δύσκολης κατάστασης. Στο κάτω κάτω το να μεγαλώνει κανείς είναι μία δύσκολη και πολύ απαιτητική εργασία.

Ευτυχώς το χιούμορ είναι μία ασφαλής μόνιμη και αποτελεσματική διέξοδος στην οποία πάντα μπορούμε να καταφεύγουμε. Από τα δύο έως τα πέντε ο καλύτερος τρόπος για να χειριστείτε την διάθεση του παιδιού σας να κάνει «χιούμορ τουαλέτας» είναι να την αγνοήσετε. Τα παιδιά περιμένουν τη στιγμή που θα σας κινήσουν το ενδιαφέρον και όταν αυτή δεν έρχεται συνήθως χάνουν το ενδιαφέρον τους.

Μερικές φορές τα μικρά διασκεδάζουν το φόβο τους μήπως τραυματιστούν ή πάθουν κάτι κακό κοροϊδεύοντας άτομα μα σωματικές ή διανοητικές αναπηρίες. Είναι σημαντικό να αποθαρρύνετε αυτή τη συμπεριφορά αμέσως, βοηθώντας το να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ του να είσαι αστείος και να είσαι αγενής.


Πηγή: http://www.zougla.gr