Τροφές που μας χαρίζουν ενέργεια

Ιδιαίτερα ελκυστικές στους αθλούμενους.
Η παραγωγή ενέργειας είναι πολύ σημαντική για τον ανθρώπινο οργανισμό γιατί χρειάζεται για την διατήρηση των λειτουργιών του σώματος μας. Η αναπνοή, η λειτουργία της καρδιάς μας, η διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος και άλλες βιοχημικές διεργασίες που εκτελούνται στο σώμα μας χρειάζονται ενέργεια.

Η παραγωγή ενέργειας βοηθάει να είμαστε φυσικά δραστήριοι, δηλαδή να μπορούν οι μύες μας να συσπώνται και να παράγουν έργο, επίσης συμβάλλει στην ισορροπημένη ανάπτυξη και ανάπλαση των ιστών μας.

Οι αθλητές που προπονούνται σκληρά και συχνά, πολλές φορές παραπονούνται ότι χάθηκε η δύναμή τους και νιώθουν κόπωση. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι μύες αντλούν ενέργεια από τα αποθέματα του οργανισμού (ηπατικό και μυϊκό γλυκογόνο) και την καταναλώνουν παράγοντας -μεταξύ άλλων- θερμότητα.

Έτσι, η ενέργεια εξαντλείται και η θερμοκρασία του σώματος τείνει να αυξηθεί. Η χρήση προϊόντων, όπως τα ενεργειακά ποτά, οι ενεργειακές μπάρες, τα συμπληρώματα διατροφής, αλλά κάποια βότανα, είναι ιδιαίτερα ελκυστικά στους αθλούμενους.

Ενεργειακά Ποτά

Τα ενεργειακά ποτά (energy drinks) έχουν εισέλθει τα τελευταία χρόνια στη διατροφική αλυσίδα κυρίως των νέων, αθλητών και μη και η κατανάλωση τους αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Πρόκειται για ποτά που καταναλώνονται πριν, μετά ή και κατά τη διάρκεια της προπόνησης.

Τα περισσότερα ενεργειακά ποτά περιέχουν υδατάνθρακες και καφεΐνη ως κύρια συστατικά. Η περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες είναι 12% περίπου. Η προσθήκη υδατανθράκων στα ενεργειακά ποτά παρέχει ενέργεια η οποία είναι απαραίτητη εξαιτίας της μείωσης των αποθεμάτων του μυϊκού και ηπατικού γλυκογόνου, που συνεπάγεται η άσκηση.

Μαζί με διάφορα αμινοξέα (ταυρίνη, χολίνη) και την καφεΐνη (συνήθως περιέχουν 80mg καφεΐνης στα 250ml) που περιέχουν, προσδίδουν τονωτική δράση. Η καφεΐνη διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα και την καρδιά και θεωρείται τοξική σε δόσεις μεγαλύτερες των 2 γραμμαρίων, ενώ μπορεί να προκαλέσει καρδιακές και στομαχικές διαταραχές και νευρικότητα.

Επιστημονικές μελέτες έχουν αναδείξει ότι παράγοντες όπως το είδος, η διάρκεια και η ένταση της άσκησης, η περιεκτικότητα (%) των υδατανθράκων αλλά και το είδος αυτών καθορίζουν την αναγκαιότητα αλλά και το κατά πόσο θα υπάρξουν τα επιθυμητά αποτελέσματα στην απόδοση έπειτα από την χρήση των ενεργειακών ποτών.

Τα ενεργειακά ποτά δεν πρέπει να καταναλωθούν μαζί με αλκοόλ, γιατί προκαλούν έντονη αφυδάτωση που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακά προβλήματα.

Τελευταίες μελέτες αναδεικνύουν ότι η πρόσληψη τροφής κατά την διάρκεια της άσκησης είναι αναγκαία, όταν οι αγώνες ή η προπόνηση διαρκεί περισσότερο από μία ώρα. Οι ενεργειακές μπάρες είναι μια ιδανική επιλογή κατά την διάρκεια της άσκησης. Ξεκίνησαν για να καλύψουν κυρίως τις ανάγκες των ορειβατών και των πεζοπόρων που περνούσαν πολλές ώρες στα μονοπάτια των βουνών.

Ωστόσο, η ενεργειακή μπάρα δεν είναι σχεδιασμένη ώστε να αντικαταστήσει ένα κανονικό γεύμα, αλλά για να το υποκαταστήσει όταν αυτό δεν είναι δυνατό. Οι ενεργειακές μπάρες, οι οποίες παρέχουν, εκτός από σημαντικές ποσότητες ενέργειας με τη μορφή υδατανθράκων και πρωτεϊνών, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, δίνουν μια επιπλέον ενέργεια και επιδρούν ευεργετικά στην απόδοση.

Συμπληρώματα

Παρότι η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή είναι η καταλληλότερη για την διασφάλιση καλής υγείας και αθλητικής απόδοσης, στην αγορά υπάρχουν και πολυάριθμα συμπληρώματα διατροφής. Συμπληρώματα διατροφής εννοούμε τα προϊόντα που περιέχουν συμπυκνωμένα ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά, ο προορισμός των οποίων είναι να συμπληρώνουν το ημερήσιο διαιτολόγιο του ανθρώπου, όταν η διατροφή του δεν είναι ισορροπημένη.

Τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα μόνο αν η διατροφή του ασκούμενου δεν καλύπτει τις απαιτήσεις του σε θρεπτικά συστατικά και όχι για να αντικαταστήσουν κανονικά γεύματα. Από την άλλη, η ένταση και η συχνότητα της άσκησης μπορεί να αυξήσει τις απαιτήσεις σε σίδηρο, μαγνήσιο και βιταμίνες.

Αν, λοιπόν, η διατροφή δεν είναι επαρκής, τότε κρίνεται απαραίτητη η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Ποσότητες βιταμινών που υπερβαίνουν κατά πολύ τις προτεινόμενες τιμές μπορεί να αποβούν τοξικές και ίσως να αλλάζουν την λειτουργία άλλων μικροθρεπτικών συστατικών.

Υπάρχουν όμως και πολλές μη απαραίτητες ουσίες που θεωρούνται συμπληρώματα διατροφής και προωθούνται στους αθλητές ως εργογόνες ουσίες, που αναφέρονται ως μαγικά προϊόντα και «υπόσχονται» εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Βότανα

Από αρχαιοτάτων χρόνων τα βότανα αποτελούσαν βασικό συστατικό της διατροφής των ανθρώπων. Εκτός από το εξαίσιο άρωμά τους και την ωραία γεύση που δίνουν στα φαγητά και τις σαλάτες μας, ξεχωρίζουν για τις ιδιότητές τους ως προς διάφορες παραμέτρους υγείας. Η χρήση βοτάνων έχει σημαντικό ρόλο στην τόνωση του οργανισμού και στη διατήρηση της υγείας.

Για παράδειγμα το ginseng δρα ενάντια στην κόπωση, ενισχύοντας τον οργανισμό με ενέργεια και πνευματική απόδοση. Καλό είναι να το αποφεύγετε όμως αν έχετε υψηλή πίεση.

Η συνιστώμενη δόση είναι 100mg μια ή δυο φορές ημερησίως, ενώ σε υψηλότερες δόσεις μπορεί να προκαλέσει αϋπνίες ή γαστρεντερικές διαταραχές.

Επίσης, η αλόη είναι κατάλληλο βότανο για την ενίσχυση της αντοχής του οργανισμού. Προτιμήστε αλόη με το σχετικό σήμα πιστοποίησης από ελληνικούς ή ξένους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων.

Το τσάι είναι ένα γνωστό διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος. Βοηθά την πνευματική και τη σωματική προσπάθεια, έχοντας ηπιότερη διεγερτική δράση από τον καφέ, χάρη στην πιο αργή και σταδιακή απελευθέρωση της καφεΐνης.

Όλα τα ενεργειακά προϊόντα και διατροφικά συμπληρώματα, είτε αυξάνουν την παραγωγή έργου ή βελτιώνουν την απόδοση, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται µε προσοχή και µόνο μετά από προσεκτική αξιολόγηση του προϊόντος, όσον αφορά στην ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητά του.

Γενικά, για την αθλητική διατροφή επικρατούν διάφορες αντιλήψεις. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι αθλητές δεν έχουν γνώση και συχνά αγνοούν τους απλούς κανόνες της υγιεινής διατροφής. Ο ρόλος του ειδικού θα πρέπει να είναι συμβουλευτικός και εκπαιδευτικός, ώστε οι βάσεις της σωστής αθλητικής διατροφής να γίνουν συνείδηση για τον αθλητή και να τον βοηθήσουν να έχει καλή υγεία αλλά και τη μέγιστη δυνατή απόδοση.


Πηγή: http://www.mednutrition.gr