Ακτίνα φωτός σώζει από καρκίνο του πνεύμονα

Η φωτοδυναμική θεραπεία έσωσε βρετανό ασθενή που είχε μόνο λίγους μήνες ζωής

Η φωτοδυναμική θεραπεία φαίνεται ότι είναι αποτελεσματική στη θεραπεία του 70% των πρώιμων καρκίνων του πνεύμονα

Λονδίνο

O 79χρονος Ντον Μόλντεν από το Χερτοφορντσάιρ είναι ένας από τους πρώτους Βρετανούς που υπεβλήθησαν σε μια θεραπεία με λέιζερ για τον καρκίνο του πνεύμονα. Ο ίδιος διηγείται στη βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» την ιστορία του που θα μπορούσε να έχει τίτλο «Πώς η φωτοδυναμική θεραπεία μου χάρισε τη ζωή».

Πριν από κάποια χρόνια ο συνταξιούχος διευθυντής πωλήσεων σε εταιρεία μηχανικών εργαλείων άρχισε να έχει αιμοπτύσεις μία με δύο φορές την εβδομάδα. Τρεις εβδομάδες μετά την πρώτη αιμόπτυση επισκέφθηκε τον γενικό γιατρό του ο οποίος του συνταγογράφησε αντιβιοτικά. Η θεραπεία όμως δεν τον βοήθησε.

Ετσι δύο μήνες αργότερα ο κύριος Μόλντεν παραπέμφθηκε στο τοπικό νοσοκομείο για υποβολή σε ακτινογραφία θώρακος και σε βρογχοσκόπηση (εξέταση κατά την οποία ένας ευλύγιστος σωλήνας εισάγεται στους πνεύμονες και λαμβάνει δείγμα ιστού για βιοψία). Οι γιατροί ανέφεραν στον ασθενή ότι εμφάνιζε στον δεξιό πνεύμονα προκαρκινικές αλλοιώσεις οι οποίες θα εξελίσσονταν σε καρκίνο.

 Το δεύτερο χτύπημα

Εξι χρόνια νωρίτερα ο κύριος Μόλντεν είχε διαγνωσθεί με καρκίνο στον αριστερό πνεύμονα και είχε υποβληθεί σε επέμβαση αφαίρεσης του οργάνου κατά τη διάρκεια μιας δεκάωρης επέμβασης. Οι γιατροί είχε χρειαστεί να σπάσουν τα πλευρά του ασθενούς ώστε να αφαιρέσουν τον πνεύμονα με αποτέλεσμα να αισθάνεται αφόρητο πόνο. Ο κύριος Μόλντεν κάπνιζε στα 40 χρόνια του αλλά μόνο επί πέντε έτη – φάνηκε ότι μια πενταετία ήταν όμως αρκετή για να «πυροδοτήσει» την εμφάνιση καρκίνου.

Ετσι όταν έγινε η δεύτερη διάγνωση και με δεδομένο ότι ο ασθενής είχε μόνο έναν πνεύμονα, τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Δεν ήταν δυνατόν να διεξαχθεί επέμβαση ή ακτινοθεραπεία αφού υπήρχε φόβος ότι οι βλάβες που θα υφίστατο ο πνεύμονας θα μπορούσαν να αποβούν μοιραίες.

Οι ειδικοί εκτίμησαν ότι ο ασθενής είχε μόλις 12 μήνες ζωής μπροστά του. Του έδωσαν φυλλάδια για παρηγορητική θεραπεία και ο ίδιος με τη σύζυγό του Τζιν έφυγαν σοκαρισμένοι από το νοσοκομείο.

Στη συνέχεια ο κ. Μόλντεν άρχισε να επισκέπτεται έναν ειδικό θωρακοχειρουργό, τον δραΤζέρεμι Τζορτζ, στο University College Hospital του Λονδίνου. Αρχικώς ο δρ Τζορτζ απλώς παρακολουθούσε με τακτικές βρογχοσκοπήσεις την κατάσταση του ασθενούς η οποία φαινόταν να είναι σταθερή. Ωστόσο το 2007 μια βρογχοσκόπηση έδειξε το απευκταίο: ο πνεύμονας είχε «πληγεί» από καρκίνο πρώιμου σταδίου.

Η ..φωτεινή θεραπεία

Τότε ήταν που ο δρ Τζορτζ μίλησε στον ασθενή για μια κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα πρώιμου σταδίου. Η δοκιμή αφορούσε έγχυση μιας ειδικής φωτοευαίσθητης χρωστικής στον οργανισμό.

Στο πλαίσιο της θεραπείας μετά την έγχυση της χρωστικής οι γιατροί εισάγουν μια οπτική ίνα που εκπέμπει ακτίνες λέιζερ μέσω του λαιμού έως ότου φθάσει στο σημείο του πνεύμονα που εμφανίζει βλάβη. Όταν η οπτική ίνα φθάσει στο κατάλληλο σημείο εκπέμπονται οι ακτίνες και η ειδική χρωστική εκλύει ένα είδος οξυγόνου που καταστρέφει τον όγκο. Η παρέμβαση δεν απαιτεί μεγάλο χρόνο ανάρρωσης και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του μέσα σε λίγες ημέρες.

Η μεγάλη ευκαιρία ζωής

Ξαφνικά λοιπόν ένας ασθενής ο οποίος γνώριζε ότι είχε μόνο λίγους μήνες ζωής, βρισκόταν μπροστά σε μια μεγάλη ευκαιρία: να σωθεί από τον καρκίνο.

Όταν έφθασε η ημέρα εφαρμογής της θεραπείας οι γιατροί ενέχυσαν μέσω της βραχιόνιας αρτηρίας την χρωστική στον οργανισμό του ασθενούς. Μετά την έγχυση απαιτείτο ιδιαίτερη προσοχή. Ακόμη και λίγες ηλιακές ακτίνες θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά εγκαύματα στον κύριο Μόλντεν. Ετσι εκείνος χρειάστηκε να μείνει στο σκοτάδι επί δύο ημέρες έως ότου η χρωστική φθάσει στον όγκο.

Μόλις χρωστική έφθασει στο σημείο- στόχο ο ασθενής εισήχθη στο χειρουργείο. Η όλη διαδικασία η οποία διεξήχθη υπό γενική αναισθησία διήρκεσε μόλις 15 λεπτά. Τρεις ημέρες αργότερα ο κύριος Μόλντεν επέστρεψε σπίτι του.

Επί δύο μήνες μετά τη διεξαγωγή της θεραπείας χρειαζόταν να φορά συνεχώς καπέλο, γάντια και κασκόλ αφού ήταν ευαίσθητος στο φως.

Τέσσερις μήνες αργότερα όμως οι εξετάσεις έδειξαν ότι ο όγκος είχε εξαφανιστεί. Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά την υποβολή του στη θεραπεία, ο κύριος Μόλντεν παραμένει απαλλαγμένος από τον καρκίνο. Και ας του έλεγαν ότι είχε μπροστά του μόνο κάποιους μήνες ζωής.

Η …δυναμική της φωτοδυναμικής θεραπείας

Όπως αναφέρει στην «Daily Mail» ο δρ Τζέρεμι Τζορτζ από το University College Hospital του Λονδίνου ο οποίος θεράπευσε τον κύριο Μόλντεν,  ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί έναν μεγάλο εχθρό της υγείας του πληθυσμού, καθώς συνήθως ανιχνεύεται όταν βρίσκεται πια σε προχωρημένο στάδιο.

Για τους όγκους του πνεύμονα πρώιμου σταδίου η καλύτερη επιλογή είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου από τον πνεύμονα. Ωστόσο με δεδομένο ότι το 90% των ασθενών με τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου είναι καπνιστές είναι πιθανό να πάσχουν και από άλλα προβλήματα – όπως διάφορες μορφές καρδιοπάθειας – με αποτέλεσμα να μην μπορούν να υποβληθούν σε επέμβαση.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 αμερικανοί γιατροί ανακάλυψαν ότι το ανθρώπινο σώμα παράγει μια χρωστική με κόκκινο – μωβ χρώμα που ονομάζεται πορφυρίνη. Η ουσία αυτή έλκεται από τα καρκινικά κύτταρα και είναι φωτοευαίσθητη. Οι ειδικοί είδαν ότι εκπέμποντας φως σε αυτήν τη χρωστική μπορούν να την κάνουν να παραγάγει μια τοξική μορφή οξυγόνου που σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, αφήνοντας ανέπαφα τα υγιή κύτταρα γύρω τους.

Υστερα από αυτήν την παρατήρηση στα χρόνια που ακολούθησαν οι ειδικοί βρήκαν τον τρόπο ώστε να εγχέουν τη χρωστική στο σώμα των ασθενών έτσι ώστε να συγκεντρώνονται πολύ υψηλά επίπεδά της και υπό την εκπομπή φωτός να εξολοθρεύουν τους όγκους. Η θεραπεία αυτή ονομάστηκε φωτοδυναμική θεραπεία (PDT).

Η PDT εφαρμόζεται σε ορισμένα μόνο κέντρα της Ευρώπης για τη θεραπεία πρώιμων μορφών διαφορετικών μορφών καρκίνου όπως του δέρματος, του στόματος και του οισοφάγου. Μελέτες δείχνουν επίσης ότι εμφανίζει ποσοστά επιτυχίας της τάξεως του 70% στην αντιμετώπιση του πρώιμου καρκίνου του πνεύμονα.

Πηγή: Εφημερίδα "TO BHMA"