Γρίπη, πνευμονία και κάπνισμα

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Κ. ΜΠΕΧΡΑΚΗΣ, MD, PhD (McGILL), FCCP αναπληρωτής καθηγητής Φυσιολογίας της Αναπνοής, των Πανεπιστημίων Αθηνών και Harvard

Η γρίπη από τον ιό Η1Ν1 είναι πάλι σε παρόξυνση. Το τελευταίο διάστημα αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των ατόμων που χάνουν τη ζωή τους λόγω των επιπλοκών που προκαλεί, ενώ πολλοί ασθενείς νοσηλεύονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας καθώς εμφανίζουν πνευμονία σε συνδυασμό με τη γρίπη Η1Ν1.

Η πνευμονία στις περιπτώσεις αυτές είναι είτε ιογενής, που προκαλείται δηλαδή κατ' ευθείαν από τον ιό, είτε βακτηριδιακή, που συμβαίνει ως επιπλοκή κατά την πορεία της γρίπης. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι πάντα μια βαριά κατάσταση.

Η στατιστική της Η1Ν1

Ο ρόλος του καπνίσματος ως παράγοντα κινδύνου για την εξάπλωση της γρίπης Η1Ν1 είναι βιβλιογραφικά αποδεδειγμένος από το 1982. Τότε δημοσιεύτηκε έρευνα που απέδειξε στατιστικά σημαντική συχνότητα εμφάνισης της λοίμωξης από Η1Ν1 σε καπνιστές συγκριτικά με μη καπνιστές.

Είναι γνωστό ότι το κάπνισμα συντελεί στη μείωση των αμυντικών μηχανισμών του αναπνευστικού συστήματος. Σε πρόσφατη ανακοίνωση της ομάδας μας στο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Πνευμονολογίας, δείξαμε αποτελέσματα, σύμφωνα με τα οποία κάπνισμα, και ενός ακόμα τσιγάρου, έχει άμεση επίδραση στη μηχανική και στην άμυνα της αναπνοής.

Η επίδραση εξάλλου της νικοτίνης γενικά στο ανοσοποιητικό σύστημα, έχει αποδειχθεί σε διάφορες έρευνες με σαφή επιστημονική μεθοδολογία.

Το παθητικό κάπνισμα και αυτό προάγει τη μετάδοση της γρίπης. Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια του καπνού λειτουργούν ως «οχήματα μεταφοράς» του ιού από τα χείλη του μολυνθέντος από Η1Ν1 καπνιστή, στα βάθη του αναπνευστικού συστήματος των μη καπνιστών που εκτίθενται σε συνθήκες παθητικού καπνίσματος.

Αλλά και πέραν αυτού, η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα επί 20 λεπτά μόνο, έχει και αυτή άμεσες επιδράσεις στην άμυνα και στην εν γένει μηχανική του αναπνευστικού μας συστήματος, όπως επίσης πρόσφατα αποδείξαμε και ανακοινώσαμε στο τελευταίο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας.

Οι επιλεγμένες αυτές αναφορές φέρνουν ακόμη μια φορά το πρόβλημα του καπνίσματος στο προσκήνιο. Υπογραμμίζουν τη διάστασή του, ως του σοβαρότερου ίσως προβλήματος δημόσιας υγείας στον τόπο μας.

Ευτυχώς η επαναδιαχείριση του καπνίσματος είναι σήμερα σε πολύ θετική πορεία. Για πρώτη φορά παρατηρείται μείωση του ποσοστού των καπνιστών κατά 2-3%, μείωση των καταναλισκόμενων τσιγάρων ετησίως κατά 2 δισεκατομμύρια, μείωση του βαθμού έκθεσης σε παθητικό κάπνισμα στους χώρους εστίασης και διασκέδασης κατά 45% και αύξηση του αριθμού των ασθενών που προσφεύγουν στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος κατά 30-50%. Ιδιαίτερα τονίζεται το γεγονός ότι εξελίσσεται με ιδιαίτερα βραδείς ρυθμούς η ουσιαστική υποχρέωση του κράτους να καλύψει τη φαρμακευτική δαπάνη που απαιτείται για τη διακοπή του καπνίσματος μέσω των ταμείων υγείας. Ολες οι εισηγήσεις είναι θετικές, οι υπουργικές δηλώσεις έχουν καλύψει το θέμα, όμως λόγω γραφειοκρατίας τα φάρμακα διακοπής καπνίσματος θεωρούνται ακόμη μη συνταγογραφούμενα.

Τα παιδιά μαθαίνουν να μην καπνίζουν

Είναι ευχάριστο και το ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου στο Λεκανοπέδιο Αττικής, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου «Μαθαίνω να μην καπνίζω» τον περασμένο Δεκέμβριο, τα παιδιά μας, χωρίς να γνωρίζουν τίποτα από όλα τα παραπάνω, απαντούν θετικά κατά 80% στην πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους και απαιτούν με ξεκάθαρη φωνή την απαλλαγή των χώρων διασκέδασής τους από το γκρίζο νέφος του καπνού που επικρατεί μέχρι σήμερα.

Πηγή: Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"