Είμαστε όλοι… Αφρικανοί

Οι πρόγονοί μας ίσως έφυγαν από την Αφρική 65.000 χρόνια νωρίτερα

Οι πρόγονοι του συγχρόνου ανθρώπου (homo sapiens) εγκατέλειψαν την κοιτίδα τους στην Αφρική, προκειμένου να μεταναστεύσουν σε άλλες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας, πολλές χιλιάδες χρόνια νωρίτερα από ότι θεωρούσαν ως τώρα οι επιστήμονες. Η νέα εκτίμηση, που βασίζεται σε ανακάλυψη λίθινων εργαλείων στην Αραβική χερσόνησο, τα οποία κατασκευάστηκαν πριν από περίπου 125.000 χρόνια, αν επιβεβαιωθεί, ουσιαστικά οδηγεί στο να ξαναγραφεί ένα κρίσιμο κομμάτι της προϊστορίας, που αφορά την «Έξοδο από την Αφρική».

Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου-Royal Holloway υπό τον Σίμον Αρμιτάζ και το γερμανικό πανεπιστήμιο «Έμπερχαρτ Καρλς» του Τίμπινγκεν υπό τον Χάνε-Πέτερ Ούρπμαν, παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό “Science”, σύμφωνα με το BBC, τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό, τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το “Nature”.

Τα λίθινα εργαλεία (τσεκούρια, λεπίδες, ξέστρα), που μοιάζουν πολύ με άλλα που έχουν ανακαλυφθεί στην Ανατολική Αφρική και τα οποία χρονολογούνται επίσης πριν από 125.000 χρόνια, βρέθηκαν στην περιοχή Τζεμπέλ Φάγια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σε απόσταση 50 χλμ. από την είσοδο στον Περσικό Κόλπο, και οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτά κατασκευάστηκαν από προγόνους των συγχρόνων ανθρώπων. Αυτό σημαίνει ότι η έξοδος από την Αφρική πρέπει να έγινε γύρω στα 65.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες, στηριγμένοι σε γενετικά δεδομένα (ανάλυση μιτοχονδριακού DNA) που δείχνουν ότι η μετανάστευση του homo sapiens έγινε πριν από 60.000 - 70.000 χρόνια.

Έτσι, οι νέες επίμαχες εκτιμήσεις έρχονται να ανατρέψουν την καθιερωμένη θεωρία και αναμένεται να γεννήσουν επιστημονικές αντιπαραθέσεις. Όπως ανέφερε ο Ούρπμαν, το γενετικό «ρολόι» έχει αποδειχτεί ανακριβές και σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν. Όμως ο αρχαιολόγος του Κέμπριτζ Πολ Μέλαρς δήλωσε ότι δεν πείστηκε καθόλου από τα νέα στοιχεία. «Δεν υπάρχει η παραμικρή απόδειξη ότι τα λίθινα εργαλεία κατασκευάστηκαν από σύγχρονους ανθρώπους ή ότι αυτοί ήρθαν από την Αφρική», δήλωσε. Αρνητικός υπήρξε και ο παλαιοανθρωπολόγος Ρίτσαρντ Κλάιν του πανεπιστημίου Στάνφορντ των ΗΠΑ. Ο Ούρπμαν συμφώνησε ότι πρέπει να βρεθούν και άλλα ευρήματα, όπως απολιθωμένα ανθρώπινα οστά, «για να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι τα εργαλεία φτιάχτηκαν από τους homo sapiens», όπως είπε.

Ο παλαιοανθρωπολόγος καθηγητής Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου παραδέχτηκε ότι τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα έρχονται σε σύγκρουση με τα γενετικά δεδομένα και παρέχουν σημαντικές ενδείξεις ότι η «έξοδος από την Αφρική» άρχισε πολύ νωρίτερα. Η όλη εικόνα περιπλέκεται, καθώς όπως είπε, δεν αποκλείεται να υπήρξαν δύο μεταναστευτικά κύματα, ένα από την Ανατολική Αφρική (το Κέρας της Αφρικής) απευθείας προς την Αραβία και την Ασία και ένα άλλο από την Βόρεια Αφρική (μέσω της κοιλάδας του Νείλου και μετά της Χερσονήσου του Σινά) προς την Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, πιθανότατα παραλιακά κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Μεσογείου Θάλασσας.

Οι γερμανοί και βρετανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα εργαλεία κατασκευάστηκαν από τους ίδιους προγόνους μας, οι οποίοι, μεταναστεύοντας από την Αφρική, πιθανώς παρακινημένοι από κλιματολογικές αιτίες, διέσχισαν την Ερυθρά Θάλασσα (με πρωτόγονα πλοιάρια ή με τα πόδια από κάποιο σημείο που τότε θα ήταν ρηχό). Διασχίζοντας και την Αραβία, έφτασαν μέχρι τα Στενά του Ορμούζ στον Περσικό Κόλπο και, στη συνέχεια, παραλιακά μπορεί να κατέληξαν στην Ινδία και την υπόλοιπη Νότια Ασία. Την εποχή εκείνη, στη διάρκεια της τελευταίας μεσοπαγετωνικής περιόδου, όπως υποστηρίζουν, η Αραβία ήταν πολύ πιο υγρή από ό,τι σήμερα, έχοντας ποτάμια, λίμνες και πλούσια βλάστηση, πράγμα που θα διευκόλυνε τη διαμονή σε αυτή και τη διάσχισή της από τους πρωτόγονους μετανάστες.

Οι ανατομικά «σύγχρονοι» άνθρωποι εκτιμάται ότι εμφανίστηκαν στην Αφρική πριν από περίπου 200.000 χρόνια και αργότερα εξαπλώθηκαν σε άλλες ηπείρους, όπου αντικατέστησαν ντόπιους πληθυσμούς, όπως τους Νεάντερταλ στην Ευρώπη.

Πηγή: Εφημερίδα "Πρώτο Θέμα"