ΟΟΣΑ: Επιδοτήστε την απασχόληση για να μειωθούν οι συντάξεις αναπηρίας

Η κρίση αυξάνει τη χορήγηση επιδομάτων ασθενείας και ανικανότητας προς εργασία

Δεν είναι μόνον οι άνεργοι. Είναι και οι ασθενείς και γενικότερα οι ανίκανοι προς εργασία που αυξάνονται με την κρίση, διαπιστώνει ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Και καθώς η επιδότησή τους απορροφά περίπου το 10% των δημοσίων δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα, «είναι επιτακτική μια μεταρρύθμιση των συστημάτων χορήγησης επιδομάτων ασθένειας και ανικανότητας προς εργασία» , προκειμένου «να μειωθεί το βάρος στα δημόσια οικονομικά των κυβερνήσεων» , όπως διαπιστώνει χαρακτηριστικά ο Οργανισμός σε έκθεσή του που έδωσε χθες στη δημοσιότητα.

Η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που δυσκολεύονται να εργαστούν είναι μακρόχρονη τάση στην περιοχή του ΟΟΣΑ κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό οφείλεται «στη μετάβαση από τη βιομηχανική εργασία προς την παροχή υπηρεσιών, από τις θέσεις εργασίας με χαμηλή ειδίκευση προς θέσεις με υψηλή». O φείλεται επίσης « στη διάδοση της προσωρινήςαπασχόλησης κάτω από την πίεση της τεχνολογίας και της παγκοσμιοποίησης».

Οι τάσεις αυτές «μείωσαν τις ευκαιρίες απασχόλησης για τους εργαζόμενους με χαμηλές ειδικεύσεις και χαμηλότερη εκπαίδευση» , στις τάξεις των οποίων ακριβώς «οι άνθρωποι με ανικανότητες»...

υπεραντιπροσωπεύονται. Το ίδιο μαρτυρά και το αυξανόμενο μερίδιο των πνευματικά ή ψυχικά αρρώστων στο σύνολο των ανίκανων προς εργασία.

Λίγο προτού ξεσπάσει η τελευταία κρίση, το συνολικό ποσοστό των ανίκανων προς εργασία στο σύνολο του ενεργού πληθυσμού έφθανε στο 6% και ξεπερνούσε το μέσο ποσοστό ανεργίας. Ασφαλώς, οι κοινωνικές δαπάνες για την επιδότηση των ανθρώπων αυτών, που φτάνουν το 2% του ΑΕΠ, είναι πολύ χαμηλότερες. Και αυτό εξηγεί το μεγάλο ποσοστό φτωχών μεταξύ των ανικάνων προς εργασία. Το 22% των ανθρώπων με κάποια ανικανότητα ζουν σε καθεστώς φτώχειας (έναντι του 14% στον υπόλοιπο πληθυσμό) και σε ορισμένες χώρες όπως η Αυστραλία, οι ΗΠΑ ή η Ιρλανδία, ένας στους τρεις ανίκανους προς εργασία πένεται! Ομως, με την οικονομική κρίση τα ποσοστά αυτά μπορεί να εκτιναχθούν πολύ περισσότερο, προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ. Και αυτό μπορεί να συμβεί και με τις πολιτικές επιδομάτων που υιοθετούν οι κυβερνήσεις.

Απαιτείται «ισχυρή πολιτική βούληση για να εφαρμοστούν οι αναγκαίες αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις» σημειώνει ο Οργανισμός. Η ιδέα χονδρικά είναι ότι, κατά τα πρότυπα των «ενεργών πολιτικών απασχόλησης» (δηλαδή κυρίως περιορισμό των επιδομάτων ανεργίας και στη θέση τους επιδότηση των επιχειρήσεων για πρόσληψη εργαζομένων), θα πρέπει να υιοθετηθούν αντίστοιχες πολιτικές «ενεργοποίησης» των ανίκανων προς εργασία.

Οπως εξήγησε ο επικεφαλής του Οργανισμού Ανχελ Γκουρία, «οι χώρες πρέπει να επιταχύνουν τη μεταρρύθμιση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν κάποια αναπηρία ώστε να βρουν απασχόληση» . «Πρέπει να αποφευχθεί η μετατροπή των επιδομάτων ανεργίας σε επιδόματα αναπηρίας ή ανικανότητας προςαπασχόληση, όπως είχε γίνει κατά κόρον κατά τις προηγούμενες κρίσεις». Διότι «τα επιδόματα για ανικανότητα είναι υψηλότερα και ως εκ τούτου ελκυστικότερη επιλογή απ΄ ό,τι η μακροχρόνια ανεργία».

Τ ο κλειδί είναι να ενισχυθούν τα κίνητρα για την παραμονή στην αγορά εργασίας. Πρέπει δηλαδή για τους ίδιους τους αναπήρους ή ασθενείς «να αποδίδει η παραμονή τους στη δουλειά, η αναζήτηση δουλειάς ή η αυξημένη τους εργασιακή προσπάθεια». Επίσης για τουςεργοδότες «πρέπει να αποδίδει η μέσω επιδοτήσεων διατήρηση ή η επαναπρόσληψη αναπήρων ή ασθενών εργαζομένων» . Αναλόγως, θα πρέπει και οι υπόλοιπες «αρχές», όπως οι γιατροί, να έχουν κίνητρα ώστε να μη χορηγούν επιδόματα με χαλαρά κριτήρια.

Τέλος, παρατηρεί η έκθεση, η είσοδος στις τάξεις των «ανίκανων προς εργασία» ξεκινά από την «απουσία λόγω ασθενείας» από τη δουλειά! Το 50% ως 90% όσων παίρνουν επιδόματα ανικανότητας ξεκινούν με μια περίοδο επιδοτούμενης ασθένειας. Για αυτό και «οι χώρες με υψηλά ποσοστά απουσίας λόγω ασθενείας έχουν συγκριτικά υψηλότερα ποσοστά νέων επιδομάτων για ανικανότητα». Οι χώρες με τις περισσότερες απουσίες από την εργασία λόγω ασθενείας είναι η Νορβηγία (7%) και η Σουηδία (5%). Η Ελλάδα εμφανίζεται τελευταία στον κατάλογο!.. 

Πηγή: Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"