Ο εμβολιασμός σώζει ζωές. Εσείς; Ακόμα περιμένετε;

Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, πρόεδρος της Παγκόσμιας Παιδιατρικής Εταιρείας

Η πρωτογενής πρόληψη μέσω του εμβολιασμού προσφέρει πολλαπλά οφέλη:

Προστασία από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80%.

Σημαντική μείωση της θνητότητας εξαιτίας αυτής της μορφής καρκίνου.

Μείωση των επεμβάσεων σε γυναίκες που εμφανίζουν προκαρκινικές τραχηλικές αλλοιώσεις.

Μείωση νοσηλειών ή μακροχρόνιων θεραπειών εξαιτίας της νόσου.

Περιορισμό της επιβάρυνσης που επωμίζονται τα συστήματα υγείας για τη θεραπεία της νόσου.

Σημαντική μείωση των ψυχολογικών επιπτώσεων που προκαλεί η διάγνωση και θεραπεία της νόσου στις γυναίκες.

Τα εμβόλια HPV και οι διαφορές τους

Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο εμβόλια έναντι του HPV, το Cervarix και το Gardasil. Το Cervarix προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους του HPV, τους 16 και 18, που ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων της νόσου, ενώ επίσης έχει δείξει προστασία και έναντι των 3 επόμενων συχνότερων ογκογόνων τύπων 31, 33 και 45. Οι 5 αυτοί τύποι ευθύνονται συνολικά για περισσότερο από το 80% των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Το Gardasil προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους, τον HPV-16 και HPV-18, και από τους HPV 6 και 11, οι οποίοι δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αλλά με τα γεννητικά κονδυλώματα.

Σημαντικό είναι επίσης να αναφέρουμε ότι οι αρχές Υγείας παγκοσμίως έχουν τοποθετηθεί επίσημα υπέρ της ασφάλειας των εμβολίων HPV. Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί περισσότερες από 70 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων παγκοσμίως, χωρίς να παρουσιαστεί καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια.

Τα εμβόλια ήρθαν να ενισχύσουν σημαντικά την προστασία από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας συμπληρώνοντας τη δευτερογενή πρόληψη με τεστ Παπανικολάου. Η τεράστια συμβολή του τεστ Παπανικολάου στην πρόληψη είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι το τεστ αυτό επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία και όχι την πρωτογενή πρόληψη. Αν θέλουμε να μειώσουμε δραματικά τον αριθμό νέων κρουσμάτων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, θα πρέπει να συνδυάσουμε τον εμβολιασμό με τον τακτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου.

Σχετικές μελέτες υποστηρίζουν πως το τακτικό τεστ Παπανικολάου σε συνδυασμό με τον εμβολιασμό μπορούν να προστατεύσουν τις γυναίκες από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά 94%. Το ποσοστό αυτό επιβεβαιώνει με τον πλέον προφανή τρόπο τη σημασία υιοθέτησης προληπτικών μέτρων και τα τεράστια οφέλη τους για τη δημόσια υγεία.

Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας;

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προσβάλλει τον τράχηλο, δηλαδή το κατώτερο άκρο της μήτρας που οδηγεί στον κόλπο. Προκαλείται πάντα από λοίμωξη που οφείλεται σε κάποιους τύπους ενός ιού που ονομάζεται ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων ή HPV. Ο ιός αυτός μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής, συμπεριλαμβανομένης της απλής δερματικής επαφής της γενετήσιας περιοχής, χωρίς να απαιτείται διείσδυση και ολοκληρωμένη σεξουαλική πράξη. Το προφυλακτικό δεν προσφέρει πλήρη προστασία.

Ποιες ηλικίες κινδυνεύουν περισσότερο;

Εως και το 80% των γυναικών θα έρθει σε επαφή με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) κάποια στιγμή στη ζωή του. Το υψηλότερο ποσοστό μόλυνσης από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων διαπιστώνεται στις ηλικίες 18-24 ετών. Δεν θα οδηγήσουν, όμως, όλες οι λοιμώξεις σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού θα αντιμετωπίσει τις περισσότερες από αυτές. Δεν υπάρχουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια, όταν δηλαδή η νόσος θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί επιτυχώς. Ο εμβολιασμός μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των προκαρκινικών αλλοιώσεων. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραμελείται το τεστ Παπανικολάου, που μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη προκαρκινικών αλλοιώσεων σε αρχικά στάδια.

Τα εμβόλια HPV καλύπτονται πλήρως από τα Ταμεία

Το 2008 τα εμβόλια έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εισήχθησαν στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγούνται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 12-26 ετών. Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, έχουν χορηγηθεί μισό εκατομμύριο δόσεις, μειώνοντας κατά περισσότερο από 70% τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου τραχήλου της μήτρας στα κορίτσια που έκαναν το εμβόλιο. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα εξαιρετικά ενθαρρυντικό στοιχείο στην κατεύθυνση της εξάλειψης της νόσου και των επιπτώσεών της στην κοινωνία.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί παγκοσμίως σοβαρό ζήτημα για τη δημόσια υγεία με σημαντικές προεκτάσεις, καθιστώντας την πρόληψή του μέσω εμβολιασμού επιτακτικής σημασίας, τόσο για την ίδια την υγεία των κοριτσιών όσο και για τα συστήματα Υγείας που επωμίζονται το κόστος θεραπείας. Σε δύσκολες οικονομικές συγκυρίες όπως η σημερινή, η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού αποτελεί την ενδεδειγμένη στρατηγική και μια σημαντική επένδυση. Την επένδυση στην υγεία των κοριτσιών.

Πηγή: Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"

Ελπιδοφόρα θεραπεία κατά μεταστατικού μελανώματος

Καρκίνος του δέρματος

Σημαντικό όφελος επιβίωσης στο μεταστατικό μελάνωμα, την πιο θανατηφόρο μορφή καρκίνου του δέρματος, παρέχει μια υπό έρευνα εξατομικευμένη θεραπεία σύμφωνα με τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ, BRIM3. Ελπιδοφόρα είναι τα νέα για τους ασθενείς που πάσχουν από τη σοβαρή μορφή της νόσου, για την αντιμετώπιση της οποίας τα τελευταία 30 χρόνια οι θεραπευτικές επιλογές ήταν εξαιρετικά περιορισμένες.

Η μελέτη BRIM3, που εξετάζει τη χορήγηση του RG7204 (PLX4032) σε ασθενείς με μη προθεραπευμένο θετικό στη μετάλλαξη BRAF V600 μεταστατικό μελάνωμα, επιβεβαίωσε τα κύρια καταληκτικά της σημεία, καθώς απέδειξε σημαντικό όφελος επιβίωσης σε αυτούς τους ασθενείς. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη που έλαβαν θεραπεία με RG7204 έζησαν περισσότερο (συνολική επιβίωση) και επίσης έζησαν περισσότερο χωρίς η νόσος τους να εξελίσσεται (επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου) σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έλαβαν dacarbazine, την τρέχουσα πρότυπο θεραπεία. Το RG7204 αναμένεται ότι θα αποτελέσει μια πρώτη στην κατηγορία της θεραπευτική επιλογή που είναι σχεδιασμένη να αναστέλλει επιλεκτικά τη μεταλλαγμένη πρωτεΐνη BRAF, η οποία εντοπίζεται περίπου στις μισές περιπτώσεις μεταστατικού μελανώματος -της πιο επιθετικής και θανατηφόρου μορφής καρκίνου του δέρματος.

Για πρώτη φορά, μια εξατομικευμένη υπό έρευνα θεραπεία, το RG7204, απέδειξε σημαντικό όφελος επιβίωσης στο μεταστατικό μελάνωμα. Αυτό αποτελεί μια σπουδαία πρόοδο για τους ασθενείς που πάσχουν από τη θετική στη μετάλλαξη BRAF V600 μορφή της νόσου, οι οποίοι είχαν εξαιρετικά περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές.

Τα πλήρη αποτελέσματα της μελέτης θα παρουσιαστούν σε ιατρικό συνέδριο αργότερα μέσα στη χρονιά. Επί του παρόντος, η Roche συνεργάζεται με τις διεθνείς υγειονομικές αρχές για την επέκταση του Προγράμματος Πρώιμης Πρόσβασης (Early Access Program) που ανακοινώθηκε πρόσφατα. Το διεθνές Πρόγραμμα Πρώιμης Πρόσβασης θα επεκταθεί για να συμπεριλάβει ασθενείς με μη προθεραπευμένο θετικό στη μετάλλαξη BRAF V600 μεταστατικό μελάνωμα (στην πρώτη γραμμή).

Το RG7204 αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσέγγισης εξατομικευμένης θεραπείας, καθώς με τη χρήση βιοδεικτών και διαγνωστικών εργαλείων προσδιορίζεται η κατάλληλη θεραπεία για τον κατάλληλο ασθενή. Είναι ένα υπό έρευνα, από του στόματος, μικρό μόριο σχεδιασμένο να αναστέλλει επιλεκτικά μια καρκινογόνο μεταλλαγμένη μορφή της πρωτεΐνης BRAF. Αναπτύσσεται από τη Roche και την Plexxikon σε συνδυασμό με μια υπό έρευνα διαγνωστική εξέταση, το cobas 4800 BRAF V600 Mutation Test που θα προσδιορίζει ποιων ασθενών ο όγκος φέρει το μεταλλαγμένο γονίδιο BRAF V600 και αναπτύσσεται από το Τμήμα Μοριακών της Roche Mor Diagnostics.

**Σχετικά με τη μελέτη BRIM3

Η BRIM3 (μελέτη ΝΟ25026) είναι μια διεθνής, τυχαιοποιημένη, ανοιχτή, ελεγχόμενη, πολυκεντρική μελέτη Φάσης ΙΙΙ που αξιολογεί τη χορήγηση RG7204 σε σύγκριση με τη χορήγηση της χημειοθεραπείας dacarbazine (της τρέχουσας πρότυπου θεραπείας) σε ασθενείς με μη προθεραπευμένο θετικό στη μετάλλαξη BRAF V600 μεταστατικό μελάνωμα. Η κατάσταση της μετάλλαξης των 675 ασθενών που έχουν εισαχθεί στη μελέτη προσδιορίστηκε με την εξέταση cobas 4800 BRAF V600 Mutation Test μία συνοδό διαγνωστική εξέταση που αναπτύσσεται σε συνδυασμό με το RG7204. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη τυχαιοποιήθηκαν ώστε να λαμβάνουν είτε 960 mg RG7204 από το στόμα δύο φορές ημερησίως, είτε 1.000 mg/m2 dacarbazine ενδοφλεβίως κάθε 3 εβδομάδες. Η μελέτη ξεκίνησε στις αρχές του 2010 και συμπεριέλαβε ασθενείς από 100 ερευνητικά κέντρα σε όλο τον κόσμο.

***Σχετικά με το μεταστατικό μελάνωμα και το BRAF

Το μεταστατικό μελάνωμα αποτελεί την πιο θανατηφόρα και επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. Οι ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα συνήθως έχουν μικρό προσδόκιμο ζωής που υπολογίζεται σε μήνες. Λιγότεροι από ένας στους τέσσερις ασθενείς υπολογίζεται ότι θα επιζήσουν ένα χρόνο μετά τη διάγνωση και κάθε χρόνο σημειώνονται περίπου 40.000 θάνατοι από τη νόσο παγκοσμίως. Ο αριθμός των ασθενών που πάσχουν από μελάνωμα στις αναπτυγμένες χώρες προβλέπεται να διπλασιαστεί την επόμενη δεκαετία από 138.000 νέα περιστατικά κάθε χρόνο σε 227.000 νέα περιστατικά έως το 2019. Μέχρι πρόσφατα, τα τελευταία 30 χρόνια δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη θεραπεία και οι ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα είχαν ελάχιστες θεραπευτικές επιλογές.

Η πρωτεΐνη BRAF αποτελεί σημαντικό συστατικό της οδού RAS-RAF, που εμπλέκεται στη διαδικασία γέννησης και επιβίωσης των φυσιολογικών κυττάρων. Οι ενεργές μεταλλάξεις του γονιδίου BRAF προκαλούν την υπερβολική δραστηριοποίηση της οδού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπέρμετρη κυτταρική αύξηση και εμφάνιση καρκίνου. Οι μεταλλάξεις στο τμήμα 600 της πρωτεΐνης BRAF εντοπίζονται σε περίπου 50% των μελανωμάτων και εκτιμάται ότι περίπου 8% όλων των συμπαγών όγκων εμπεριέχουν μεταλλάξεις BRAF V600.

Πηγή: Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"

Από το λάδανο στο φάρμακο!

Μπορεί να μη γνωρίζετε την επιστημονική ονομασία του φυτού της φωτογραφίας μας, αλλά οι πιθανότητες να το έχετε δει στις εκδρομές σας στην ελληνική ύπαιθρο είναι μεγάλες, καθώς φύεται ευρέως στη χώρα μας. Αυτό όμως που μπορεί να μη γνωρίζετε είναι ότι από αυτό το φυτό, που ανήκει στο γένος Cistus, παράγεται το λάδανο, μια ρητίνη με φαρμακευτικές ιδιότητες γνωστές από την αρχαιότητα και καλά τεκμηριωμένες από τη σύγχρονη επιστήμη. Βασισμένη σε αυτά τα δεδομένα, η ερευνητική ομάδα του καθηγητή Βιοτεχνολογίας Φαρμακευτικών Φυτών στη Φαρμακευτική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Αγγελου Κανελλή αποφάσισε πριν από 13 χρόνια να κάνει «φύλλο και φτερό» το φυτό προκειμένου να εντοπίσει τα γονίδια που ευθύνονται για την παραγωγή των θεραπευτικών ουσιών του και να τα αξιοποιήσει για να αυξήσει την παραγωγή τους. Τώρα που μέρος των στόχων αυτών έχει εν πολλοίς επιτευχθεί ο κ. Κανελλής μίλησε στο «ΒΗΜΑScience» για αυτή την ωραία επιστημονική περιπέτεια που ξεκίνησε από ένα χωριό της Κρήτης.
Από την εποχή του Ιπποκράτη
«Το Cistus,και ειδικότερα το είδος (Cistus creticus creticus,κρητική λαδανιά ή αλάδανος) που φύεται γύρω από το χωριό Σίσες Μυλοποτάμου στα βόρεια του Νομού Ρεθύμνης,παράγει μεγάλες ποσότητες μιας ρητίνης,γνωστής από την αρχαιότητα για τις φαρμακευτικές ιδιότητές της.Είναι χαρακτηριστικό ότι το φυτό αναφέρεται από τον Ιπποκράτη,τον Ηρόδοτοκαι τον Διοσκουρίδη, αλλά και από νεότερους βοτανολόγους,όπως ο Τουρνεφόρ. Στη ρητίνη περιέχονται λαβδανικά διτερπένια, ενώσεις οι οποίες έχουν αποδειχθεί από μελέτες σύγχρονων ερευνητών πως διαθέτουν αντιμικροβιακή αλλά και κυτταροστατικήδράση.Ειδικότερα,η κυτταροστατικήδράση τους έχει τεκμηριωθεί από τον δραΚ. Δεμέτζο, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών,ο οποίος τη διαπίστωσε σε μια σειρά ανθρώπινων λευχαιμικών κυτταρικών σειρών.Εχοντας αυτά ως δεδομένα,ξεκινήσαμε πριν από 13 χρόνια να μελετήσουμε το βιοχημικό μονοπάτι παραγωγής των εν λόγω διτερπενίων» μας είπε ο κ. Κανελλής.Τα μυστικά των τριχωμάτων

Η ρητίνη της λαδανιάς παράγεται από τα αδενικά τριχώματα του φυτού. Τα τριχώματα είναι εξειδικευμένες δομές της επιδερμίδας πολλών φυτών και μπορούν να διαδραματίζουν πολλούς και ποικίλους ρόλους. Ειδικότερα στα φυτά που είναι αναγκασμένα να ζουν σε ακραία περιβάλλοντα, όπως παραδείγματος χάριν η λαδανιά, η οποία φύεται σε άνυδρες περιοχές, τα τριχώματα συχνά παράγουν ουσίες με ιδιότητες προστατευτικές για τα φυτά. Δεν είναι λοιπόν περίεργο το γεγονός ότι οι έλληνες ερευνητές εστίασαν το ενδιαφέρον τους στη μελέτη των τριχωμάτων του φυτού. «Ο στόχος μας ήταν τριπλός:να απομονώσουμε και να χαρακτηρίσουμε τα γονίδια τα οποία συμμετέχουν στο βιοσυνθετικό μονοπάτι των λαβδανικών διτερπενίων με φαρμακευτικές ιδιότητες, αλλά και να εντοπίσουμε τα γονίδια που εκφράζονται μόνο στα τριχώματα και ακόμη εκείνα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μορφογένεση των τριχωμάτων» σημείωσε ο κ. Κανελλής.

Στην πράξη δηλαδή αυτό που ήθελε η ερευνητική ομάδα ήταν να διαλευκάνει όλα τα στάδια παραγωγής των διτερπενίων, αρχίζοντας από την αρχή, από τη δημιουργία των τριχωμάτων. Οπως εξήγησε ο κ. Κανελλής, «μπορεί κανείς να δει τα τριχώματα του φυτού Cistus creticus σαν μίνι εργοστάσια παραγωγής βιοδραστικών μορίων.Ηταν πολύ σημαντικό να ξέρουμε όλα τα στάδια σε αυτή την αλυσίδα.Παραδείγματος χάριν,ένας τρόπος να αυξήσει κανείς την παραγωγή των διτερπενίων θα ήταν μέσω της αύξησης του αριθμού των τριχωμάτων».

Απαιτήθηκε πολλή και εξαιρετικά κοπιαστική εργασία, όπως μαρτυρούν οι ανακοινώσεις των ελλήνων ερευνητών σε μια σειρά από έγκριτες επιστημονικές επιθεωρήσεις («Ρlant Ρhysiology», «Ρlant Μolecular Βiology», «Journal of Εxperimental Βotany», «Ρhytochemistry», «Ρlant Cell Reports» κ.ά.) τα τελευταία χρόνια. Ολα άρχισαν με τη συλλογή των τριχωμάτων από φύλλα του φυτού σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως πρώτη ύλη για την απομόνωση χιλιάδων γονιδίων, τα οποία στη συνέχεια κατηγοριοποιήθηκαν με τη βοήθεια σύγχρονων μοριακών τεχνικών και βιοπληροφοριακής. Από αυτή τη δεξαμενή γονιδίων, οι έλληνες ερευνητές επέλεξαν τα πιο ενδιαφέροντα για περαιτέρω μελέτη. Ενα από τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης είναι η αποκάλυψη ενός άγνωστου ως πρόσφατα βιοχημικού μονοπατιού μέσω του οποίου παράγονται τα λαβδανικά διτερπένια. Οπως μας εξήγησε ο κ. Κανελλής, «εκτός από την ικανοποίηση της αποκάλυψης αυτής καθαυτής, η διαλεύκανση του μηχανισμού παραγωγής των λαβδανικών διτερπενίων μάς παρέχει τη δυνατότητα να παρέμβουμε εφόσον χρειαστεί για να αυξήσουμε την παραγωγή τους».

Το ίδιο σημαντικός για την αύξηση της παραγωγής είναι ο εντοπισμός γονιδίων που ρυθμίζουν τη μορφογένεση των τριχών. Σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή «Ολα τα κύτταρα της επιδερμίδας της λαδανιάς έχουν την ικανότητα να δώσουν γένεση σε τριχώματα.Ωστόσο,όταν ένα κύτταρο μπαίνει στον δρόμο της διαφοροποίησης προς τρίχωμα, απαγορεύει στα γειτονικά του να το μιμηθούν. Ενας άλλος τρόπος λοιπόν να αυξήσει κανείς τον αριθμό των τριχωμάτων θα ήταν να άρει αυτή την απαγόρευση».
Ωφέλιμος ρόλος για τον καπνό
Περιττό να πούμε ότι η άρση της εν λόγω απαγόρευσης θα πρέπει να είναι επιλεκτική και πολύ καλά ελεγχόμενη. Οι έλληνες ερευνητές διαθέτουν σήμερα τα κατάλληλα μοριακά εργαλεία για να πετύχουν αυτόν τον στόχο. Ωστόσο επειδή η λαδανιά είναι ένα φυτό δύσκολο στη γενετική τροποποίηση, σκοπεύουν να συνεχίσουν τον πειραματισμό τους με το πολύ καλά μελετημένο φυτό του καπνού. «Σε πρώτη φάση σκοπεύουμε να τροποποιήσουμε γενετικά καπνό ώστε στα τριχώματά του να παράγονται τα λαβδανικά διτερπένια της κρητικής λαδανιάς.Βασικό εργαλείο μας σε αυτή την προσπάθεια είναι μια περιοχή DΝΑ της λαδανιάς την οποία έχουμε απομονώσει και ταυτοποιήσει και η οποία καθορίζει την έκφραση των γονιδίων στα τριχώματακαι μόνο σε αυτά».
Ωστόσο τα μοριακά εργαλεία των ελλήνων ερευνητών δεν θα χρησιμοποιηθούν μόνο για την αξιοποίηση της κρητικής λαδανιάς, αλλά και ενός ακόμη φυτού της πλούσιας κρητικής χλωρίδας. Εχοντας μελετήσει τη βιοσύνθεση των φαινολικών τερπενίων του κρητικού φασκόμηλου (τα οποία εμφανίζουν αντιμικροβιακές, αντικαρκινικές, αντιδιαβητικές αλλά και νευροπροστατευτικές ιδιότητες), σκοπεύουν να προβούν σε γενετική τροποποίηση του καπνού ώστε να εξασφαλίσουν την παραγωγή τους. Φαίνεται λοιπόν ότι είναι ζήτημα χρόνου να πάρουμε φάρμακα από τα τριχώματα-μίνι εργοστάσια παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων του καπνού. Περισσότερες πληροφορίες στις ιστοσελίδες www.pharm.auth.gr/kanellis και http://www.ests-pharm.web.

auth.gr/search.php?est=0 [γενομικές βάσεις δεδομένων Cistus και Salvia fruticosa (κρητικό φασκόμηλο)]

soufleri@tovima.gr
ΤΡΙΧΩΜΑΤΑ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ
Τι προσφέρουν
* Προστατεύουν το φυτό από έντομα και άλλα παθογόνα.

* Ελαχιστοποιούν την απώλεια νερού. * Μειώνουν τις μηχανικές πιέσεις. * Συμβάλλουν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας. * Βοηθούν στη συλλογή αλλά και στη διάδοση της γύρης.
Προϊόντα με εμπορική αξία
* Οι ίνες του βαμβακιού παράγονται από μονοκυτταρικές τρίχες στην επιφάνεια των σπόρων.Η παραγωγή των ινών αρχίζει αμέσως μετά τη γονιμοποίηση του φυτού και σκοπός τους είναι η μεταφορά των σπόρων.

* Φαρμακευτικές ουσίες,όπως παραδείγ ματος χάριν η αρτεμισίνη που χορηγείται για την αντιμετώπιση της ελονοσίας ή η αντι-ιική υπερικίνη.

* Πρώτες ύλες για καλλυντικά,όπως η σκλαρεόλη,η οποία παράγεται από τις τρίχες ενός είδους φασκόμηλου και χρησιμοποιείται στην παραγωγή αρωμάτων. * Αρωματικές ύλες των βοτάνων.

Πηγή: Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"

Ξενώνας για τους καρκινοπαθείς από την Εκκλησία της Ελλάδος

Ξενώνα τόσο για τους καρκινοπαθείς, όσο και για τους συνοδούς τους, θα κατασκευάσει στη Θεσσαλονίκη η Εκκλησία της Ελλάδος, σε ιδιόκτητο οικόπεδο πίσω από το Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο.

Πρόκειται για ένα έργο προϋπολογισμού 1.800.000 ευρώ, το οποίο προβλέπει την κατασκευή πολυώροφης οικοδομής που θα φέρει την ονομασία «Θεοξενία». Ο ξενώνας θα παρέχει τη δυνατότητα διαμονής στους συνοδούς των καρκινοπαθών καθώς και σε ασθενείς που έρχονται από διάφορες πόλεις της Βόρειας Ελλάδα για βραχεία νοσηλεία.

Η τελετή θεμελίωσης θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του οικοπέδου, επί της οδού Ηπείρου 25, στις 14 Φεβρουαρίου στις 11 το πρωί, παρουσία του αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερόνυμου.

Πηγή: http://www.zougla.gr

Τι αυξάνει την παιδική χοληστερίνη;

Αν και υψηλά επίπεδα χοληστερίνης ανιχνεύονται συνήθως στους ενήλικες, υπάρχουν και περιπτώσεις παιδιών – ακόμα και πολύ μικρών – που, δυστυχώς, έχουν παρόμοιο πρόβλημα. Τι είναι όμως αυτό που προκαλεί αυτή την αύξηση των λιπιδίων;

Η εικόνα σχετικά με τα φυσιολογικά επίπεδα χοληστερίνης στον παιδικό οργανισμό είναι λιγότερο σαφής από εκείνη των ενηλίκων, αφού το σώμα τους αναπτύσσεται συνεχώς. Διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα δεν υπάρχουν, ενώ ο σημαντικότερος λόγος εμφάνισης  της υπερχοληστερολαιμίας είναι το οικογενειακό ιστορικό. 

Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία, όπως λέγεται, είναι μια διαταραχή, που δε συναντά κανείς σπάνια  στα μικρά παιδιά στις μέρες μας. Δυστυχώς, η μη σωστή και έγκαιρη αντιμετώπισή της μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας στο παιδί καθώς μεγαλώνει, όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Ο ακριβής παθογενετικός μηχανισμός της οικογενούς μορφής της νόσου δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί. Θεωρείται ότι για τη νόσο είναι υπεύθυνα πολλά και διαφορετικά γονίδια, που κληρονομεί το παιδί, γεγονός που κάνει ακόμα πιο δύσκολη τη μελέτη της.

Αυτά που μπορεί να ακολουθήσει κανείς, βέβαια, για να προστατέψει την υγεία του παιδιού του, εφ'όσον έχει εμφανίσει τέτοιο πρόβλημα, είναι αρχικά να καταλάβει ότι οι αλλαγές που θα ακολουθήσουν, δεν θα αφορούν μόνο το παιδί που πάσχει, αλλά ολόκληρη την οικογένεια! Είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί να ακολουθεί ένα εντελώς διαφορετικό πρόγραμμα από τα υπόλοιπα μέλη του σπιτιού του.

Η άσκηση, που ίσως να είναι και το σημαντικότερο όλων, πρέπει να γίνει απαραίτητη καθημερινή συνήθεια – τουλάχιστον 60 λεπτά μέτριου ή έντονου παιχνιδιού ή σωματικής άσκησης - ενώ η διατροφή πρέπει να αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες (ολικής άλεσης κατά προτίμηση), μη επεξεργασμένα δημητριακά, ψάρια πλούσια σε Ω3 λιπαρά οξέα, άπαχο κρέας, ακόρεστα λίπη, όσπρια, λαχανικά, φρούτα (όχι πολλούς χυμούς), ενώ πρέπει να αποφεύγονται τα ζωικά λιπαρά και να γίνεται μέτρια κατανάλωση ελαιόλαδου. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι καλό να έχουν χαμηλά λιπαρά, ενώ πρέπει να αποφεύγονται τα κεκορεσμένα λίπη (π.χ. μαργαρίνη), το αλάτι και η ζάχαρη. 

Μια τέτοια διατροφή και ένας αθλητικός τρόπος ζωής, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την υγεία ενός παιδιού με λιπιδαιμικά προβλήματα, ενώ θα μειωθεί σημαντικά ο κίνδυνος επικίνδυνων επιπλοκών στην μετέπειτα ενήλικη ζωή του.

Πηγή: http://www.mother.gr

«Ηλεκτροσόκ» εγκεφάλου για διαυγές μυαλό

ΛΟΝΔΙΝΟ Αυστραλός επιστήμονας υποστηρίζει ότι μια ελαφρά διακρανιακή ηλεκτρική διέγερση μπορεί όχι μόνο να καθαρίζει το μυαλό των ανθρώπων, ειδικά εκείνων που βρίσκονται υπό ψυχολογική πίεση, αλλά και να «φωτίζει» το μυαλό τους, βοηθώντας τους έτσι να βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα που τους απασχολούν.

Ο Αλαν Σνάιντερ, του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ και μέλος της περίφημης Βασιλικής Εταιρείας της Μ. Βρετανίας, πραγματοποίησε πειράματα με 60 εθελοντές φοιτητές. Οι εθελοντές καλούνταν να λύσουν μαθηματικούς γρίφους με τους αριθμούς και τα σύμβολα να αποτελούνται από σπίρτα. Η λύση του κάθε γρίφου απαιτούσε τη μετακίνηση της θέσης ενός εκ των σπίρτων.

Αρχικά οι γρίφοι ήταν χαμηλής δυσκολίας. Στη συνέχεια ο ερευνητής χώρισε τους φοιτητές σε δύο ομάδες. Στην πρώτη ομάδα διοχέτευσε ασθενές και αβλαβές ηλεκτρικό ρεύμα στον εγκέφαλό τους διά μέσου του πρόσθιου κροταφικού λοβού περνώντας το ρεύμα από ένα σημείο ακριβώς μπροστά από το αριστερό αφτί. Στην άλλη ομάδα διοχέτευσε ίδιας έντασης ρεύμα από το ίδιο σημείο στο δεξί αφτί. Μετά το «εγκεφαλικό ηλεκτροσόκ» ο Σνάιντερ έδωσε στους φοιτητές να λύσουν γρίφους αυξημένης δυσκολίας. Οπως διεπίστωσε, εκείνοι που είχαν υποστεί το «ηλεκτροσόκ» από τη δεξιά πλευρά είχαν τρεις φορές καλύτερες επιδόσεις από τους άλλους. Σύμφωνα με τον Σνάιντερ η διακρανιακή διέγερση ενεργοποίησε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την παραγωγή δημιουργικών σκέψεων και παράλληλα διέκοψε τη δραστηριότητα περιοχών που εμποδίζουν αυτές τις σκέψεις να αναδυθούν. Βέβαια η επίδρασή της είχε περιορισμένη διάρκεια, αφού η «αναλαμπή» κράτησε για περίπου μία ώρα. Σύμφωνα με τον Σνάιντερ η μέθοδος μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία ατόμων που έχουν υποστεί εγκεφαλικές βλάβες και αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα, όπως οπτικές διαταραχές. 

Πηγή: Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"

Σε φάρμακο για την οστεοπόρωση το μυστικό της μακροζωίας

Αυστραλοί ερευνητές ανακάλυψαν, κατά λάθος, το φάρμακο της μακροζωίας. Μάλιστα, πρόκειται για φάρμακο κατά της οστεοπόρωσης που, κατά τους ερευνητές, επιμήκυνε τουλάχιστον κατά πέντε χρόνια τη ζωή των ληπτών.

«Το αξιοσημείωτο στοιχείο της έρευνάς μας είναι, ότι οι χρήστες των φαρμάκων ζουν περισσότερο από τα άτομα που δεν το χρησιμοποιούν» δηλώνει ο καθηγητής, Τζον Έιζμαν, από το Garvan Institute of Medical Research του Σίδνεϊ.

«Αρχικά υποθέσαμε ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιήσαμε στην έρευνα ήταν πιο υγιείς από τους άλλους και γι' αυτό καταγράψαμε αυτά τα αποτελέσματα. Η υπόθεση αυτή, όμως, δεν επιβεβαιωνόταν από την πολύπλευρη εξέταση των αποτελεσμάτων. Υποτίθεται, ότι η κατάσταση των ληπτών του φαρμάκου θα χειροτέρευε, όμως η κατάστασή τους εξομοιώθηκε με την κατάσταση του ευρύτερου πληθυσμού ή βελτιώθηκε», προσθέτει ο καθηγητής Έιζμαν.

Στα πλαίσια της έρευνας, γνωστή ως «Dubbo Osteoporosis Epidemiology Study», εξετάσθηκε δείγμα 2.000 ηλικιωμένων ατόμων, εκ των οποίων οι 121, έπαιρναν επί τρία χρόνια φάρμακο από την ομάδα bisphosphonates.

Οι ερευνητές, ανακάλυψαν, ότι το φάρμακο που χρησιμοποιήθηκε από τους ασθενείς, αποτρέπει την απώλεια οστέινης μάζας. Μάλιστα, η διαδικασία φυσικής ανανέωσης των οστών, ήταν πιο ταχύρυθμη στους ανθρώπους που πάσχουν από οστεοπόρωση.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Έιζμαν, το αποτέλεσμα της έρευνας ενδέχεται να σχετίζεται με τοξικά μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, που συσσωρεύονται στον ανθρώπινο σκελετό με την πάροδο του χρόνου.

«Με την πάροδο της ηλικίας οι ηλικιωμένοι χάνουν οστέϊνη μάζα και όταν συμβαίνει αυτό, τα τοξικά μέταλλα αποδεσμεύονται στον οργανισμό και επιδρούν, ενδεχομένως, αρνητικά στην ανθρώπινη υγεία. Αποτρέποντας την απώλεια οστέϊνης μάζας, τα φάρμακα bisphosphonates, αποτρέπουν την αποδέσμευση τοξικών μετάλλων στον ανθρώπινο οργανισμό» εξηγεί ο καθηγητής Έιζμαν.

Πηγή: http://www.zougla.gr

Παχύσαρκος ένας στους 10 ενήλικες παγκοσμίως

Παχύσαρκος είναι ένας στους 10 ενήλικες παγκοσμίως, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «Τhe Lancet». Ερευνητές από το Imperial College του Λονδίνου και το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ συνέλεξαν στοιχεία για τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), την χοληστερίνη και την υψηλή πίεση από το 1980 ως το 2008 και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η υψηλή πίεση και η χοληστερίνη μειώθηκαν στις ανεπτυγμένες χώρες ενώ η παχυσαρκία αυξήθηκε γενικώς σε όλο τον κόσμο.
Το 2008, το 9,8% των αντρών και το 13,8% των γυναικών παγκοσμίως ήταν παχύσαρκοι _ δηλαδή είχαν ΔΜΣ άνω των 30 (ο ΔΜΣ βρίσκεται αν διαιρέσουμε το βάρος σε κιλά με το ύψος στο τετράγωνο). To 1980 τα ποσοστά αυτά ήταν 4,8% και 7,9% αντίστοιχα.
Τον υψηλότερο ΔΜΣ στον κόσμο έχουν οι νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού _ 34-35 κατά μέσο όρο, το οποίο είναι ως και 70% υψηλότερος από άλλες χώρες στη νοτιοανατολική Ασία και στην υποσαχάρια Αφρική.
Από τις ανεπτυγμένες χώρες, την μεγαλύτερη αύξηση του ΔΜΣ εμφάνισαν οι ΗΠΑ και ακολουθούν η Νέα Ζηλανδία και η Αυστραλία για τις γυναίκες ή η Βρετανία και η Αυστραλία για τους άντρες. Η μικρότερη αύξηση του γυναικείου ΔΜΣ καταγράφηκε στο Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελβετία _ οι δυο τελευταίες είχαν και την μικρότερη αύξηση στους άντρες την ίδια περίοδο.


Πηγή: Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"

Τεστ πατρότητας και στα φαρμακεία

Χρόνια τώρα κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο τεστ πατρότητας, όμως οι περισσότεροι προτιμούν να κάνουν την αντίστοιχη εξέταση είτε σε ειδικά κέντρα γενετικού ελέγχου ή σε μεγάλα θεραπευτήρια που διαθέτουν τον κατάλληλο εργαστηριακό τομέα για DNA τεστ και ειδικότερα για τεστ πατρότητας. Τώρα, όμως, οι παραγωγοί των τεστ αυτών κατάφεραν να τα πωλούν και στα φαρμακεία, σε μορφή kit για τεστ στο σπίτι, και αυτό θα αλλάξει σημαντικά την αγορά στο συγκεκριμένο τομέα.

Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να επιφέρει και σοβαρές κοινωνικές συνέπειες, γιατί μπορεί να σκεφτούν να το κάνουν άτομα που κάτω από διαφορετικές συνθήκες δεν θα τους περνούσε κάτι τέτοιο από το μυαλό. Όμως, τα τεστ αυτά γίνονται με εύκολο τρόπο και θα έχουν πλέον σχετικά χαμηλό κόστος. Δυστυχώς, έχουν ένα επιτρεπτό επιστημονικά περιθώριο λάθους και διόλου δεν αποκλείουν τους λανθασμένους χειρισμούς του ενδιαφερομένου - χειρισμοί που μπορεί να οδηγήσουν σε τεράστιες παρεξηγήσεις όταν βγουνλανθασμένα αποτελέσματα..

Στη Βρετανία τα τεστ στα φαρμακεία θα στοιχίζουν στους καταναλωτές από τον επόμενο μήνα περίπου 250 ευρώ (γύρω στα 40 η αγορά του kit και 210 η επεξεργασία του τεστ μετά την αποστολή του στο ειδικό εργαστήριο). Οι Βρετανοί ψυχολόγοι ήδη συνιστούν σε όσους σκέφτονται να το κάνουν, να αναζητήσουν και τη βοήθεια ειδικού για να αντιμετωπίσουν το αποτέλεσμα που ίσως δεν τους χαροποιήσει.

Εκεί, η Πολιτεία πήρε άλλο ένα μέτρο για να αποφύγει τη διενέργεια του τεστ χωρίς τη συναίνεση των ενδιαφερομένων και απαιτεί ο φαρμακοποιός να παραλάβει φωτοτυπία της άδειας οδήγησης ή του διαβατηρίου τόσο της μητέρας όσο και του πατέρα και επίσης έγγραφη συναίνεση και των δύο. Αν το τεστ πατρότητας αφορά παιδί άνω των 16 ετών, απαιτείται και η δική του συναίνεση. Το τεστ γίνεται με δείγμα σάλιου που συλλέγεται με μπατονέτα - σαν αυτήν που έχουμε για να καθαρίζουμε τα αυτιά μας.

Πηγή: http://www.vita.gr

Ημερίδα για τη δυσλεξία στη Λάρισα

Η δυσλεξία δεν θεραπεύεται αλλά μπορεί να βελτιωθεί, επεσήμαναν ειδικοί, στο πλαίσιο ημερίδας για τις μαθησιακές δυσκολίες που διοργανώθηκε, στη Λάρισα, από το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Θεσσαλίας και την Εταιρία Ειδικής Παιδαγωγικής Ελλάδος.

Στη διάρκεια της ημερίδας, καθηγητές πανεπιστημίων και εκπαιδευτικοί που ασχολούνται με το συγκεκριμένο κομμάτι της ειδικής αγωγής, τόνισαν ότι πλέον οι ειδικοί επιστήμονες εστιάζουν σε νέα μοντέλα διαφοροποιημένης εκπαίδευσης, τόσο μέσα στην τάξη, όσο και μέσα στο σπίτι, για να μπορούν τα παιδιά να ξεπεράσουν το πρόβλημα σε μεγάλο βαθμό.

Ο αναπληρωτής Καθηγητής Παιδαγωγικού τμήματος ειδικής αγωγής, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Φίλιππος Βλάχος, αναπτύσσοντας το θέμα « Είναι όλα τα παιδιά με δυσλεξία ίδια;» τόνισε: «σαφώς και όχι. Κάθε παιδί παρουσιάζει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Άλλα προβλήματα έχει ένα παιδί με μαθησιακή δυσκολία στο γραπτό λόγο, άλλα έχει κάποιο με κινητικά προβλήματα και άλλα κάποιο με θέματα αντίληψης ή εστίασης και προσοχής».

Το σημείο που θα πρέπει να εστιάσει ο γονέας ή το δάσκαλος, σημείωσε ο κ. Βλάχος είναι, αφού εντοπιστεί το πρόβλημα, η διαφορετική μεταχείριση του συγκεκριμένου παιδιού έναντι των άλλων, είτε μέσα στη τάξη είτε μέσα στην οικογένεια του.

Στο μοντέλο διαφοροποιημένης εκπαίδευσης, στο οποίο θα πρέπει να κινείται πλέον το σύγχρονο σχολείο, επικεντρώθηκε στην ομιλία του ο επίκουρος καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Ιωαννίνων, Σπύρος Σούλης, τονίζοντας ότι «αν ο εικοστός αιώνας αφορούσε στο μέσο όρο της σχολικής τάξης, ο εικοστός πρώτος είναι ο αιώνας που θα πρέπει να επικεντρωθούν οι ειδικοί στην εξατομίκευση του προβλήματος. Και βάσει αυτών των δεδομένων θα πρέπει να προσαρμοστεί το σχολείο στις ανάγκες του μαθητή».

Άλλη σημαντική παράμετρος του προβλήματος των μαθησιακών δυσκολιών, που τονίστηκε στην ημερίδα, είναι και οι κοινωνικές δεξιότητες των ατόμων αυτών και κατά πόσο μπορούν να ανταπεξέλθουν σε μία κοινωνική δραστηριότητα.

Ο Ιωάννης Αγαλιώτης, Επίκουρος Καθηγητής του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, τόνισε ότι το παιδί που έχει κάποια μαθησιακή δυσκολία, σαφώς και μπορεί να σταθεί σε κάποια κοινωνική δεξιότητα, αρκεί να το κάνει με τις κατάλληλες τεχνικές. Δηλαδή, η διδασκαλία που θα έχει προηγηθεί να λάβει υπόψη της τον τρόπο που λαμβάνουν τις κοινωνικές πληροφορίες αυτά τα άτομα, να εκτιμήσει λεκτικές και μη λεκτικές πληροφορίες που έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της εταιρίας ειδικής παιδαγωγικής Ελλάδος, Καθηγητής, Εμμ. Κολιάδης, μίλησε για την ενδεδειγμένη διδασκαλία για την αντιμετώπιση του προβλήματος, για τον καθολικό σχεδιασμό του, που είναι, όπως είπε, η προσέγγιση της διδακτέας ύλης του υλικού και του περιεχομένου, κατά τέτοιο τρόπο που να επωφελούνται άνθρωποι με διαφορετικά μαθησιακά στυλ χωρίς προσαρμογές και εκ των προτέρων τροποποιήσεις.

Μετά το πέρας των βασικών εισηγήσεων ακολούθησε συζήτηση από ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι ανέπτυξαν όλους τους τρόπους προσέγγισης, αλλά και ουσιαστικής βελτίωσης του προβλήματος .

Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυνε ο πρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου Θεσσαλίας, Χρ. Λιάπης, ο οποίος τόνισε ότι η ειδική αγωγή χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια και πολιτική βούληση και προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η εκπαίδευση αλλά και η νέα Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς και το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Θεσσαλίας, Απ. Κουτρουμπέλης.

Πηγή: http://www.zougla.gr